Triển vọng u ám cho đàm phán hạt nhân Iran
Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi cho biết, ông có kế hoạch đến Iran trong ít ngày tới để thảo luận về chương trình nguyên tử gây tranh cãi của nước này.
Ngày 7-11, hãng tin Reuters dẫn lời ông Rafael Grossi tại một cuộc họp báo ở Rome (Italia) sau một sự kiện về hạt nhân: "Chúng tôi đã trao đổi với các đồng nghiệp ở Iran về chuyến thăm tiếp theo có thể diễn ra trong vài ngày tới".
Tổng Giám đốc IAEA hy vọng tìm cách giải quyết một số vấn đề tồn tại lâu dài, làm ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa Iran, IAEA và các cường quốc phương Tây.
Mặc dù không xác nhận, các quan chức Iran đã hoan nghênh chuyến thăm của ông Rafael Grossi, đồng thời nói rằng, Tehran sẵn sàng hợp tác với IAEA để giải quyết các vấn đề còn tồn đọng, mà không đưa ra thông tin chi tiết.
Các vấn đề khiến tiến trình đàm phán giữa IAEA và Iran rơi vào bế tắc bao gồm việc Tehran cấm các chuyên gia làm giàu uranium tham gia các nhóm thanh tra của IAEA tại quốc gia này. Trong nhiều năm qua, Iran đã không giải thích về các dấu vết uranium được tìm thấy tại các địa điểm không được khai báo.
Iran cũng tăng cường hoạt động hạt nhân kể từ năm 2019, sau khi Tổng thống Donald Trump (nhiệm kỳ 2017-2021) đã từ bỏ Kế hoạch Hành động toàn diện chung (JCPOA), hay còn gọi là thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015.
Hiện, Tehran đang làm giàu uranium lên tới 60% độ tinh khiết, gần với mức 90% cần thiết để có thể sản xuất một quả bom nguyên tử. Theo một thước đo của IAEA, nếu được tinh chế thêm, Iran sẽ có đủ uranium làm giàu để sản xuất khoảng 4 quả bom hạt nhân.
Bối cảnh căng thẳng địa chính trị tại Trung Đông đang khiến các cuộc đàm phán liên quan tới chương trình hạt nhân Iran trở nên u ám hơn, cản trở bất kỳ bước đột phá ngoại giao nào.
Cuộc tấn công hiện tại của Israel vào lực lượng Hezbollah do Iran hậu thuẫn ở Lebanon và các cuộc tấn công tên lửa ăn miếng trả miếng giữa Tehran và Tel Aviv đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc xung đột rộng lớn.
Về mặt công khai, các nhà lãnh đạo Iran đã hạ thấp tầm quan trọng của kết quả bầu cử Mỹ đối với các chính sách của Tehran. Tuy nhiên, mối quan tâm chính của nước này là khả năng ông Donald Trump trao quyền cho Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tấn công các địa điểm hạt nhân của Iran, thực hiện các vụ ám sát và áp đặt lại chính sách "gây sức ép tối đa" thông qua các lệnh trừng phạt gia tăng đối với ngành công nghiệp dầu mỏ của Iran.