Hạn chế suy thoái đất, nâng cao giá trị diện tích đất trồng trọt

Tại hội nghị, các đại biểu nhấn mạnh, đất đai là tư liệu sản xuất đặc biệt không thể tái tạo, việc đẩy mạnh cải tạo đất, thâm canh thời gian qua đã đưa lại nhiều thành tựu cho ngành Nông nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, 70% đất đai canh tác ở Việt Nam nằm trên địa hình dốc dẫn tới hiện tượng rửa trôi, suy thoái, kiệt quệ dinh dưỡng ở những vùng thâm canh cao; việc sử dụng quá nhiều thuốc bảo vệ thực vật cũng ảnh hưởng tới sức khỏe đất đai và cây trồng.

Theo Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT), thống kê năm 2021 của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy, nhóm đất nông nghiệp của cả nước là hơn 27,9 triệu héc ta. Các loại đất nông nghiệp, gồm: Đất sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối và đất nông nghiệp khác. Trong nhóm đất nông nghiệp, diện tích đất trồng lúa là hơn 3,9 triệu héc ta; đất rừng phòng hộ và rừng đặc dụng là hơn 7,3 triệu héc ta; diện tích nhóm đất phi nông nghiệp là 3.949.158ha.

Đất trồng trọt bị suy giảm nghiêm trọng do tập quán canh tác trồng nhiều vụ một năm; lạm dụng các loại phân bón trong thời gian dài, dẫn tới đất bị trơ cứng, mất độ tơi xốp; tập quán canh tác độc canh lấy đi chất lượng dinh dưỡng của đất.

Đề án “Nâng cao sức khỏe đất và quản lý dinh dưỡng cây trồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050” ra đời với mục tiêu và kỳ vọng giúp ổn định và nâng cao sức khỏe đất trồng trọt trên cơ sở quản lý dinh dưỡng cây trồng hiệu quả, nhằm hạn chế suy thoái đất, nâng cao giá trị gia tăng trên một đơn vị diện tích đất trồng trọt, góp phần phát triển nông nghiệp xanh, bền vững, carbon thấp và thích ứng với biến đổi khí hậu. Cục Trồng trọt đã xây dựng phần mềm cơ sở dữ liệu về đất điều tra khảo sát thực trạng đất tại các vùng có nguy cơ; tổ chức các hội thảo…; xây dựng chiến lược để quản lý sức khỏe đất của quốc gia liên quan tới lĩnh vực nông nghiệp để trình Chính phủ ban hành.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hoàng Trung khẳng định, đất là nguyên liệu đặc biệt phục vụ sản xuất, trồng trọt nên phải gìn giữ, cải tạo đất tốt hơn. Bộ NN&PTNT đề nghị, Ban soạn thảo Đề án cần có lộ trình cụ thể, quy trách nhiệm rõ ràng tới từng địa phương. Sau đó, quá trình làm cần sơ kết, tổng kết, nhằm nhận diện khó khăn và tìm giải pháp tháo gỡ.

Bộ NN&PTNT giao Cục Bảo vệ thực vật tham gia xây dựng chi tiết này, sau đó Bộ sẽ tiếp thu mọi ý kiến trước khi ban hành chính thức. Cục Trồng trọt phối hợp Cục Bảo vệ thực vật phải đánh giá được kỹ từng loạt đất ở từng địa phương, từ đó xây dựng bộ tiêu chí đánh giá cây trồng phù hợp…