Thêm các chứng cứ khoa học để triển khai sâu rộng ADN định danh liệt sĩ

Chương trình có sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu trong nước và quốc tế về di truyền, với nhiều kinh nghiệm trong các hoạt động liên quan đến luật và triển khai cơ sở dữ liệu ADN pháp y.

Thông tin tại hội thảo cho thấy, gần 200.000 liệt sĩ chưa được quy tập, gần 300.000 liệt sĩ chưa xác định được thông tin.

Thời gian qua, phương pháp giám định ADN đã triển khai gần 10.000 mẫu hài cốt liệt sĩ và hơn 3.000 mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sĩ. Kết quả, đã so sánh đối khớp được hơn 1.000 danh tính liệt sĩ để báo tin về cho thân nhân liệt sĩ.

Đến năm 2030, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về chuyển đổi số quốc gia và Đề án 06 của Chính phủ, trên nền tảng hiện nay các đơn vị đã lưu trữ được số liệu của hơn 25.000 dữ liệu ADN hài cốt liệt sĩ và thân nhân. Việc làm đầy ý nghĩa này được triển khai sâu rộng nêu cao đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.

Đại tá Vũ Văn Tấn, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội đã thông tin về tiền đề và dự án ngân hàng gen (ADN) của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính tại Việt Nam hiện đang thực hiện. Đồng thời khẳng định, đây là một nhiệm vụ chính trị hết sức thiêng liêng, cao cả, nhân văn. Tuy nhiên cũng gặp nhiều khó khăn, thách thức nên đề nghị sự vào cuộc tích cực của các tổ chức, cá nhân và các chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực.

Hiện tại, tham gia đồng hành chương trình cùng với Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội để triển khai dự án trên đã có nhiều tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân kêu gọi chung tay đóng góp cùng nghiên cứu, tham gia và đề xuất các giải pháp khoa học, kỹ thuật mới để nâng cao hiệu quả công tác phân tích, đối khớp, tìm kiếm thông tin liệt sĩ. Tham gia xây dựng, ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan đến sinh trắc học ADN, đặc biệt là các vấn đề mới, có tính chất đặc thù với người Việt Nam để làm cơ sở trong triển khai thực hiện.

Đại tá, Tiến sĩ Nguyễn Văn Lợi, Viện trưởng Viện Pháp y quân đội (Bộ Quốc phòng) đã nêu hiện trạng giám định hài cốt liệt sĩ ở Việt Nam và một số đề xuất xây dựng ngân hàng gen thân nhân liệt sĩ. Trong đó, nhấn mạnh tầm quan trọng của ngân hàng gen (ADN) để làm kho mẫu đối sánh có ý nghĩa vô cùng quan trọng và lực lượng công an triển khai thực hiện là rất thuận lợi.

Tại hội thảo, các nhà khoa học cũng đã đưa ra các cơ sở khoa học và ứng dụng của các công nghệ ADN trong các dự án về gen quy mô quốc gia trên thế giới và tọa đàm thảo luận theo chủ đề: "Triển khai công nghệ ADN định danh liệt sĩ chưa xác định thông tin và thân nhân liệt sĩ hiệu quả, bền vững, tối ưu tại Việt Nam”.

Hội thảo khẳng định việc triển khai sử dụng ADN định danh liệt sĩ theo các căn cứ pháp lý trong việc định danh liệt sĩ chưa xác định được thông tin là cần thiết, phải thực hiện ngay. Dự báo về tiềm năng công nghệ mới trong tương lai có thể áp dụng như SNP sử dụng NGS và microarray, nhằm tăng hiệu quả các dự án liên quan cơ sở dữ liệu gen, các công tác phục vụ việc xác định danh tính liệt sĩ...

Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội cho biết, ý kiến chuyên môn và kết luận khoa học tại hội thảo là tiền đề và cơ sở cho các hoạt động triển khai dự án về cơ sở dữ liệu gen quy mô quốc gia hiệu quả, bền vững, tối ưu.