Câu chuyện âm nhạc: “Biết ơn cụ Hồ Chí Minh”
Hình ảnh Bác Hồ vừa vĩ đại, vừa giản dị và gần gũi nhân dân trong buổi lễ Tuyên ngôn độc lập ngày 2-9-1945 tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội đã gây ấn tượng mãnh liệt trong lòng nhạc sĩ Lưu Bách Thụ.
Ngay sau đó ông đã cảm hứng sáng tác ca khúc “Biết ơn cụ Hồ Chí Minh” với giai điệu thành kính, thể hiện tình cảm và lòng biết ơn sâu sắc đối với Bác: "Dân Nam ơi biết ơn Cụ Hồ đời đời/ Bao nhiêu năm sống trong nguy nan điêu linh/ Dân Nam ơi biết ơn Cụ Hồ đời đời/ Một lòng vì dân, Người đấu tranh không ngừng...”.
Bài hát được vang lên lần đầu tiên tại rạp hát ở phố Đào Duy Từ, Hà Nội trong chương trình của Công an đồn Hàng Trống phổ biến về an ninh trật tự thành phố sau ngày độc lập. Tiếp đó, tại Nhà hát Lớn, bài hát lại vang lên trong buổi họp mặt đồng bào có công với cách mạng, được công chúng hoan nghênh nhiệt liệt. Ca khúc nhanh chóng được truyền miệng, vang lên khắp các nơi trong thành phố và lan tỏa đến các địa phương trong cả nước.
Để tỏ lòng thành kính, biết ơn Bác, Lưu Bách Thụ đã chọn năm bản in đẹp nhất của bài hát, thông qua Bộ Thông tin - Tuyên truyền để nhờ chuyển lên kính tặng Bác. Mấy hôm sau, ông được cán bộ Thông tin - Tuyên truyền chuyển lại ba bản nhạc có chữ ký của Bác Hồ. Người còn căn dặn: “Bảo các chú ấy cố gắng viết nhiều bài hát phục vụ cách mạng, Bác sẽ thưởng”. Lưu Bách Thụ hết sức cảm động và vinh dự trước tình cảm ân cần, quan tâm của Bác. Ông nâng niu, gìn giữ bản nhạc có chữ ký của Bác Hồ như một kỷ vật vô giá, đi đâu cũng mang theo người.
Nhạc sĩ Lưu Bách Thụ (1914 - 1979) quê ở Thanh Trì, Hà Nội, vốn là công nhân nhà in. Năm 1945, ông tham gia quân đội, gia nhập Trung đoàn Thủ đô. Ông từng chiến đấu tại Lào Cai, Nghĩa Lộ (Hoàng Liên Sơn sau này). Hòa bình lập lại năm 1954, ông công tác tại Ban Biên tập Văn nghệ, Đài Tiếng nói Việt Nam. Ông được biết đến qua các ca khúc sáng tác như: “Giải phóng Lào Cai”, “Tây Bắc chiến thắng”, “Tay em kén chọn”, “Tuổi xuân với rừng xanh”, “Cô thợ nề Thủ đô”, “Vâng lời Bác Hồ”, “Em làm kế hoạch nhỏ”...
Nhạc sĩ Lưu Bách Thụ đã được tặng nhiều giải thưởng cao quý, nhưng phần thưởng quý giá nhất đối với ông là bản nhạc ca khúc “Biết ơn cụ Hồ Chí Minh” ghi dấu bút tích của Bác Hồ, trở thành di sản văn hóa nghệ thuật lịch sử của nền âm nhạc Cách mạng nước nhà.