Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đẩy nhanh tốc độ cấp phép cho tàu cá “3 không”
Tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép) khiến việc kiểm soát vùng đánh bắt cá trở nên khó khăn hơn, ảnh hưởng đến việc tháo gỡ thẻ vàng thủy sản của EU.
Theo Chi cục Thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, tính đến hết tháng 7-2024, toàn tỉnh có 1.140 tàu cá “3 không” được thống kê, tăng 99 tàu so với rà soát trước đó. Trong số này, có nhiều tàu dài hơn 12m (có thể đánh bắt xa bờ). Cơ quan chức năng đo đạc được hơn 22% số tàu này để phân loại, quản lý; hướng dẫn ngư dân thực hiện đăng ký, cấp giấy phép theo quy định chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Cũng theo Chi cục thủy sản, sở dĩ số tàu cá “3 không” vẫn tăng là do nhiều tàu đánh bắt, neo đậu ở các địa phương khác, nay mới trở về nơi chủ tàu cư trú, nên cơ quan chức năng phải liên tục kiểm đếm, đo đạc. Nếu tàu đủ các điều kiện vận hành, khai thác, chủ tàu sẽ được hướng dẫn hoàn tất hồ sơ để được cấp giấy phép.
Qua kiểm tra, cơ quan chức năng cũng đã phát hiện nhiều tàu khai thác nghề cấm (hành nghề giã cào (lưới kéo), rập, xếp); tàu thay động cơ thủy bằng động cơ ô tô… nên những tàu này sẽ không đăng kiểm được, dẫn tới không được đăng ký hành nghề đánh bắt cá trên biển. Tuy nhiên, qua kiểm tra, giải quyết các vướng mắc, cơ quan chức năng tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã ghi nhận một số vấn đề phát sinh do quy định hiện hành chưa phù hợp thực tế. Từ đó có đề xuất bộ, ngành Trung ương xem xét sửa đổi.
Cụ thể, quy định hiện hành quản lý tàu cá theo chiều dài của tàu (để phân loại vùng ra khơi và cách thức quản lý…). Tuy nhiên trên thực tế, có tàu dài đến 15m, nhưng chỉ rộng 2m, chiều cao mạn 1,5m. Theo quy định hiện hành, tàu này chỉ được đánh bắt khơi xa, nhưng với chiều rộng, chiều cao mạn tàu như trên, chủ tàu chỉ dám đánh bắt gần bờ để bảo đảm an toàn.
Một thực tế khác, có những xuồng, xỏng thô sơ có chiều dài đến 16m, rộng đến 4m, chiều cao mạn 2m; công suất máy dưới 400CV…nhưng lâu nay được ngư dân dùng hành nghề lưới vây, lưới rê, lưới rê ghẹ, lưới cá đổng, bẫy mực… đánh bắt hải sản chủ yếu ở vùng lộng (ven bờ). Thời gian chuyến biển đi về trong ngày hoặc từ 2-5 ngày. Những tàu này cũng không thể ra khơi, vì không an toàn.
Nhiều chủ tàu các loại này có làm đơn xin hoán cải, nhưng cơ quan chức năng khó đáp ứng vì không có quy định hiện hành áp dụng để phù hợp với Luật Thủy sản 2017 (trước đây phân loại tàu theo công suất máy, luật hiện hành phân loại theo chiều dài).
Từ thực tế này, nhiều địa phương của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã đề xuất, tham mưu tỉnh kiến nghị với bộ, ngành Trung ương xem xét, hướng dẫn cho phép cải hoán tàu cá từ lớn xuống nhỏ hơn 15m, đi đánh bắt vùng lộng.