Viết từ tình yêu thiêng liêng dành cho Người

- Như dự định, ở tập 2 “Lênh đênh bốn biển”, ông đã khắc họa hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh trong 30 năm “đi tìm hình của nước” như thế nào?

- Ở tập 2, tôi khắc họa hình tượng Văn Ba - Nguyễn Ái Quốc ở Pháp, Anh, Mỹ, các nước châu Phi, Liên Xô, Trung Quốc, Thái Lan… cho đến ngày Người trở về Tổ quốc (1911-1941). So với tập 1, khối lượng tư liệu, sự kiện ở tập 2 lớn và rộng hơn. Nhưng quan trọng là phải thể hiện được tính tư tưởng của tác phẩm, mà ở đây là hành trình chuyển biến từ chủ nghĩa yêu nước đến chủ nghĩa cộng sản của Người. Có thể nói, tư duy, tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong tập này có sự đổi mới mạnh mẽ và rất logic. Tôi chọn lọc, tái hiện những giai đoạn, sự kiện quan trọng, làm sáng rõ con đường cách mạng mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chọn, đã đi. Song khác với những tác phẩm lịch sử, chính trị, đây là một tác phẩm văn học nên có những nhân vật, tình tiết được hư cấu để khắc họa hình tượng Bác rõ nét, chân thật, gần gũi và thuyết phục hơn.

- Ông có thể điểm qua những nhân vật được hư cấu trong tác phẩm?

- Có thể kể đến là nhân vật Phillipe - một người bạn thân thiết đã hỗ trợ Văn Ba - Nguyễn Ái Quốc rất nhiều trong thời gian Người ở Paris (Pháp) và em gái anh là Annette - người cảm mến Văn Ba. Qua lịch sử, trong thời gian hoạt động ở nước ngoài, chúng ta biết Bác đã ở địa điểm nào, tham gia những hoạt động gì, nhưng những suy nghĩ, tình cảm của Người như thế nào, thì phải nhờ đến thi pháp văn học. Những nhân vật hư cấu như vậy dẫn dắt, tương tác, từ đó bật lên tư tưởng, tình yêu đất nước, tình yêu con người của Bác, đặc biệt là ý chí đấu tranh giải phóng các dân tộc thuộc địa, trong đó có Việt Nam và các nước Đông Dương của Người. Như ở đây, khi biết được tình cảm của Annette dành cho mình, Văn Ba rất trân trọng, nhưng đã nói với Phillipe rằng: “Tôi đã quyết định trao cuộc đời này, sinh mệnh này cho đất nước yêu quý và đau thương của tôi”. Chi tiết đó thể hiện sự hy sinh cũng như lý tưởng cao đẹp của Người.

- Bối cảnh của tập 1 là trong nước, nhưng tập 2 là bốn biển rộng lớn và xa xôi, tác giả làm thế nào để giải quyết vấn đề này?

- Tôi may mắn vì có nhiều dịp đến những địa danh mà Người đã từng ở nước ngoài, như Pháp, Anh, Mỹ… Đó là những trải nghiệm tuyệt vời để tôi mô tả, kể chuyện thật hơn, có hồn hơn. Bên cạnh đó, tôi cũng đã nghiên cứu, tích lũy nhiều tư liệu, thông tin liên quan đến những năm tháng Người hoạt động ở nước ngoài. Có những chi tiết phải đọc cả cuốn sách, tra cứu nhiều tư liệu để chắt lọc thể hiện...

- Sáng tác tiểu thuyết về nhân vật lịch sử, đặc biệt là hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh hẳn có nhiều thách thức, thưa ông?

- Khi nung nấu thực hiện tác phẩm này, tôi đã biết đây là thách thức lớn vì có quá nhiều tác phẩm thành công về Người. Viết tiểu thuyết về nhân vật lịch sử thì phải giữ được những sự kiện, hoạt động đã đóng đinh vào lịch sử, nhưng không phải là người chép sử. Như tôi đã nói, nhà văn có khoảng không gian hư cấu rộng mở cho sáng tạo. Với thi pháp tiểu thuyết, tập 1 ra mắt đã nhận được phản hồi tích cực. Ở tập 2 này, có những trang viết chính bản thân tôi rơi nước mắt, mong rằng, bạn đọc cũng có sự đồng cảm.

- Ngoài ra mắt tiểu thuyết, tập 2 có bản sân khấu song hành giống như tập 1 không, thưa ông?

- Vẫn như dự định, bộ tiểu thuyết “Nước non vạn dặm” gồm 3 tập, trong đó tập 3 là thời gian Người về nước lãnh đạo cách mạng, dự kiến đến với độc giả vào cuối năm 2023 hoặc đầu năm 2024. Ngoài ra, có ba vở sân khấu cùng tên song hành do tôi viết kịch bản, được dàn dựng và ra mắt công chúng tại nhiều địa phương, như: Hà Nội, Nghệ An, thành phố Hồ Chí Minh, Thừa Thiên Huế...

- Trân trọng cảm ơn ông!