Chủ động phương án bình ổn giá khi tăng lương
Chính phủ vừa báo cáo Quốc hội để xem xét, cho ý kiến về việc thực hiện cải cách tiền lương, trong đó có việc điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng tăng 6%, áp dụng từ ngày 1-7-2024. Lương tăng sẽ góp phần không nhỏ vào việc cải thiện cuộc sống cán bộ, công nhân viên và người lao động.
Tuy nhiên, việc tăng lương chỉ thực sự ý nghĩa khi giá cả các loại hàng hóa không “té nước theo mưa”. Do vậy, cần chủ động xây dựng các phương án can thiệp bình ổn thị trường phù hợp, kịp thời khi có biến động về giá.
Lo ngại giá hàng hóa tăng theo lương
Theo dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định mức lương tối thiểu vùng, với mức tăng thêm 6%, mức điều chỉnh tăng vùng I sẽ là 4.960.000 đồng/tháng, vùng II là 4.410.000 đồng/tháng, vùng III là 3.860.000 đồng/tháng, vùng IV là 3.450.000 đồng/tháng. Cùng với lương tối thiểu tháng, mức lương tối thiểu theo giờ cũng tăng tương ứng 6% từ giữa năm 2024. Cụ thể, vùng I lên 23.800 đồng/giờ; vùng II lên 21.200 đồng/giờ; vùng III là 18.600 đồng/giờ; vùng IV là 16.600 đồng/giờ. Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, mức điều chỉnh này cao hơn khoảng 2% so với mức sống tối thiểu đến hết năm 2024, góp phần cải thiện phần nào cuộc sống cho người lao động. Mức lương tối thiểu vùng này cũng được cho là cơ bản bảo đảm mức sống tối thiểu năm 2025.
Đợt cải cách tiền lương này được người lao động trông chờ, bởi mức lương hiện nay chỉ đáp ứng các điều kiện sống cơ bản. Tuy nhiên, giáo viên Trường Mầm non Hoa Thủy Tiên (quận Hai Bà Trưng) Lê Thu Hà cũng bày tỏ lo lắng liệu giá hàng hóa sẽ tiếp tục tăng theo giá lương như trước đây hay không. Nhiều ý kiến cũng cho rằng, việc tăng lương chỉ thực sự ý nghĩa khi lạm phát được kiểm soát và Nhà nước luôn sẵn sàng các phương án can thiệp, có biện pháp bình ổn thị trường phù hợp, kịp thời...
Chia sẻ với những lo ngại của người tiêu dùng, Giám đốc Truyền thông Tập đoàn Central Retail Nguyễn Thị Bích Vân cho biết, mặc dù thời gian qua, một số nhà cung cấp đã thông báo tăng giá khoảng 10%, tuy nhiên là đơn vị tham gia bình ổn giá, doanh nghiệp chủ động làm việc với nhà cung cấp, ký thỏa thuận bao tiêu một số sản phẩm, bảo đảm nguồn cung ứng.
Tương tự, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Thương mại Hà Nội (Hapro) Đỗ Tuệ Tâm thông tin, với nhóm hàng tiêu dùng, do tình hình sức mua hiện nay tương đối thấp, nên Hapro đã chủ động thương lượng với nhà cung cấp cùng giảm lợi nhuận, bảo đảm giá bình ổn để chia sẻ khó khăn với người tiêu dùng.
Bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát
Trước những lo ngại về việc liệu giá cả hàng hóa có "té nước" tăng theo lương, tại họp báo thường kỳ quý II-2024 của Bộ Tài chính mới đây, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) Lê Thị Tuyết Nhung thông tin, với những chỉ đạo kịp thời từ Ban Chỉ đạo điều hành giá thì hy vọng việc tăng lương sẽ không ảnh hưởng lớn đến giá trong những tháng cuối năm.
Để đạt mục tiêu trên, bà Lê Thị Tuyết Nhung cho hay, Bộ Tài chính với vai trò là cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, cơ quan liên quan theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường; đồng thời chủ động dự báo, tính toán và cập nhật kịch bản lạm phát để tham mưu với cấp có thẩm quyền xây dựng kịch bản điều hành giá tổng thể, cũng như triển khai các giải pháp cụ thể. Bộ cũng tăng cường công tác quản lý, điều hành giá trong dịp lễ; chuẩn bị sớm phương án điều hành giá các mặt hàng Nhà nước định giá, các dịch vụ công theo lộ trình thị trường…
Theo Tổng cục Thống kê, bình quân 5 tháng đầu năm 2024, Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 4,03% so với cùng kỳ năm trước. Nhưng nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, CPI cả năm 2024 sẽ vẫn được kìm giữ ở mức dưới 4%.
Phân tích thêm về vấn đề này, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Độ - Phó Viện trưởng Viện Kinh tế tài chính (Học viện Tài chính) cho rằng, từ nay đến cuối năm, vấn đề lạm phát không còn đáng lo ngại, giá cả hàng hóa tiêu dùng đi vào bình ổn, nhất là các mặt hàng nằm trong nhóm tính CPI. Bên cạnh đó, một yếu tố lạc quan là sản xuất nông nghiệp trong nước có nhiều thuận lợi, nguồn cung lương thực, thực phẩm dồi dào, đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương cho biết, để kiểm soát lạm phát năm 2024 đạt được mục tiêu Quốc hội đề ra, cần triển khai quyết liệt nhiều giải pháp. Trong đó, với hàng hóa và dịch vụ do Nhà nước quản lý như mặt hàng điện, các dịch vụ y tế, giáo dục..., các bộ, ngành cần phải lên kế hoạch, xây dựng phương án, lộ trình điều chỉnh giá các mặt hàng do mình quản lý cụ thể theo từng tháng. Từ đó, Ban Chỉ đạo điều hành giá của Chính phủ có thể chủ động xem xét và quyết định thời điểm cũng như mức độ điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý một cách đồng bộ, thống nhất, phù hợp với thị trường...
Quyền Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Trần Thị Phương Lan:
Bảo đảm đủ nguồn cung các mặt hàng thiết yếu
Những năm qua, đi đôi với lương tăng là giá cũng tăng, điều đó tạo áp lực lên đời sống công nhân, người lao động. Nếu không kiểm soát được sự "nhảy múa" về giá của nhiều mặt hàng sẽ tác động lớn đến những người thu nhập thấp.
Sở Công Thương sẽ phối hợp với các bộ, ngành địa phương theo dõi sát diễn biến tình hình thị trường, bảo đảm đủ nguồn cung các mặt hàng thiết yếu phục vụ nhu cầu người dân, nhất là trong các dịp cao điểm, không để xảy ra tình trạng thiếu hàng, sốt giá. Sở sẽ phối hợp với các đơn vị truyền thông chú trọng cung cấp thông tin đầy đủ đến người dân về tình hình nguồn cung hàng hóa… để tạo tâm lý ổn định cho người tiêu dùng. Đồng thời, Sở cũng theo dõi sát diễn biến giá cả của các mặt hàng thiết yếu để có giải pháp điều hành và chủ động chuẩn bị các nguồn hàng vào dịp cuối năm nhằm hạn chế tăng giá; triển khai tốt công tác thanh tra, kiểm tra; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, tung tin thất thiệt gây bất ổn giá cả thị trường.
Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú:
Tăng lương có ý nghĩa nếu giá cả được giữ ổn định
Hiện nay đời sống của công nhân, viên chức, người lao động vẫn còn khó khăn, sức mua yếu, vì vậy việc cải cách tiền lương của Quốc hội là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, việc tăng lương chỉ thật sự có ý nghĩa nếu giá cả được giữ ổn định ở mức tương đối. Những mặt hàng thiết yếu như điện, nước, xăng dầu, lương thực, thực phẩm thì phải kiểm soát được giá cả hoặc điều tiết hợp lý. Đây là vấn đề nhiều người tiêu dùng quan tâm.
Để hài hòa lợi ích của người lao động, cần phải gắn kết sản xuất và phân phối thành một chuỗi cung ứng, giảm bớt chi phí vận chuyển. Bên cạnh đó, việc tăng giá các mặt hàng là nguyên liệu đầu vào của nền kinh tế như điện, xăng dầu; các mặt hàng thiết yếu như lương thực, thực phẩm phải cân nhắc thận trọng và trách nhiệm.
Tôi tin rằng, với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, sự quyết tâm của các cấp, các ngành, việc tăng lương cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động tới đây sẽ thật sự có ý nghĩa đúng như mục tiêu đã đề ra.
Tiểu thương kinh doanh tại chợ Nguyễn Thị Thập (quận Thanh Xuân) Nguyễn Thị Mỹ:
Giữ giá ổn định để giữ khách hàng
Lâu nay mỗi khi được thông tin tăng mức lương cơ sở cho cán bộ, công chức, viên chức hay tăng mức lương vùng miền cho công nhân là giá các mặt hàng đều tăng. Nhu cầu sử dụng thực phẩm hằng ngày là thiết yếu, người sử dụng thì tốn thêm tiền, còn những người bán hàng như chúng tôi vẫn chỉ có mức lợi nhuận tương đương trước đây do giá các loại rau, củ khi nhập đã tăng. Đơn cử như giá bán các loại rau, củ đều tăng 1.000 - 2.000 đồng/kg do thời tiết nắng nóng, không thuận lợi để trồng trọt dẫn đến thiếu hụt nguồn hàng. Có ngày mức lợi nhuận thấp hơn do số lượng rau, củ bán ra thấp hơn khoảng 1/3 so với trước đây vì người mua số lượng ít đi.
Bên cạnh đó, hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện lợi phát triển bao phủ khắp các tuyến phố, khiến chợ truyền thống ngày càng bị thu hẹp. Các siêu thị cũng thường triển khai nhiều chương trình khuyến mại, giảm giá thu hút người tiêu dùng, nên lâu nay tiểu thương chúng tôi cũng phải giữ giá ổn định để giữ chân khách hàng...
Quang Minh ghi