Áp dụng Luật Thủ đô (sửa đổi) cần bảo đảm tính đặc thù
Đại biểu Quốc hội Cầm Thị Mẫn (Đoàn Thanh Hóa) tại phiên thảo luận về dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) ngày 28-5 vừa qua cho rằng, quy định áp dụng Luật cần bảo đảm tính đặc thù với những cơ chế riêng trong Luật.
Đại biểu Cầm Thị Mẫn cho rằng, quy định về áp dụng Luật Thủ đô rất quan trọng vì liên quan đến hiệu lực, hiệu quả thi hành luật này trong thực tiễn. Theo đại biểu, với nhiều quy định mang tính đặc thù, tạo cơ chế riêng cho thành phố Hà Nội thì việc xử lý mối quan hệ giữa Luật Thủ đô và các luật, nghị quyết khác của Quốc hội, việc áp dụng các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành của Chính phủ, bộ, ngành là hết sức cần thiết.
Theo đó, đại biểu Đoàn Thanh Hóa bày tỏ tán thành với nội dung quy định “trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội ban hành sau ngày Luật Thủ đô có hiệu lực thi hành, có quy định khác với quy định của Luật Thủ đô về cùng một vấn đề mà cần áp dụng thì phải quy định cụ thể ngay trong luật, nghị quyết đó; trường hợp chưa quy định cụ thể việc áp dụng pháp luật và việc áp dụng quy định đó cần thiết cho việc xây dựng, phát triển quản lý và bảo vệ Thủ đô thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định việc áp dụng theo đề nghị của Chính phủ và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất”.
“Quy định như vậy sẽ bảo đảm sự thận trọng, khách quan và tính thống nhất trong việc xác định nội dung nào là cần thiết, nội dung nào chưa thực sự cần thiết phải áp dụng trong quá trình xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô. Nếu áp dụng tương tự như quy định tại Nghị quyết số 98/2023/QH15 là giao cho HĐND thành phố Hà Nội được quyết định sẽ tăng tính chủ động cho địa phương, nhưng lại khó bảo đảm tính khách quan, toàn diện, tính hệ thống và tính minh bạch. Đặc biệt đây là luật áp dụng riêng cho thành phố, không phải nghị quyết riêng của Quốc hội hay nghị quyết thí điểm”, đại biểu nói.
Đối với quy định văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết các nội dung của Luật Thủ đô quy định văn bản quy phạm pháp luật được ban hành để thực hiện thẩm quyền được giao trong Luật Thủ đô, được ưu tiên áp dụng trong trường hợp có nhiều văn bản quy phạm pháp luật có quy định khác nhau về cùng một vấn đề.
Đại biểu Cầm Thị Mẫn cho rằng, quy định như trên sẽ giúp triển khai hiệu quả Luật Thủ đô, tránh gặp phải các vướng mắc từng có sau khi Luật Thủ đô năm 2012 được ban hành, đồng thời tạo cơ sở pháp lý để thực hiện các nội dung phân quyền cho chính quyền thành phố Hà Nội.
Tuy nhiên, ở khía cạnh bảo đảm tính hệ thống và thứ bậc hiệu lực của các văn bản quy phạm pháp luật, đại biểu đề nghị tiếp tục nghiên cứu, tham khảo ý kiến của Chính phủ, các cơ quan liên quan, các chuyên gia để chỉnh lý, hoàn thiện quy định này. Bởi hiện nay công tác giám sát văn bản quy phạm pháp luật đã từng bước được tổ chức bài bản, quy củ hơn nên việc phát hiện các văn bản có dấu hiệu trái luật, nghị quyết thường xuyên được chú trọng. Điều này có thể hạn chế sự xáo trộn của hệ thống văn bản quy phạm pháp luật khi tồn tại các văn bản dưới luật khác nhau về cùng một vấn đề nhưng chưa giải quyết triệt để hệ quả từ sự khác nhau đó, cả về trách nhiệm của các cơ quan và cách thức xử lý.
Về phát triển giáo dục, đại biểu Cầm Thị Mẫn bày tỏ thống nhất với quy định cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập của thành phố Hà Nội được thực hiện liên kết giáo dục với các cơ sở giáo dục nước ngoài.
“Tôi nhận thấy việc dự thảo Luật đưa quy định này là phù hợp và cần thiết. Bởi lẽ, liên kết giáo dục là nhằm hướng đến hai mục tiêu: Nâng cao chất lượng giáo dục ở các cấp học, từ bậc học mầm non, phổ thông đến giáo dục đại học; đưa chất lượng giáo dục tiệm cận với nền giáo dục tiên tiến của khu vực và thế giới”, đại biểu đánh giá.
Đại biểu cho rằng, liên kết giáo dục của các cơ sở giáo dục công lập là rất cần thiết, là nhu cầu chung không chỉ của Hà Nội mà còn đối với các địa phương khác trên cả nước. Quy định này được đưa ra và áp dụng đối với Hà Nội xuất phát từ vị trí, vai trò riêng của Thủ đô là điều tất yếu - là nơi tiên phong để làm cơ sở tiền đề cho các địa phương khi có nhu cầu và đáp ứng các điều kiện theo quy định, hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo ở các cấp học, bậc học mầm non, phổ thông nói chung của đất nước.