Đẩy mạnh ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ phát triển kinh tế - xã hội

Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Hồng Thái, những năm qua, công tác nghiên cứu, phát triển, ứng dụng và đào tạo trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân của Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận; tạo ra nhiều công nghệ, sản phẩm và dịch vụ phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng những yêu cầu của đất nước và từng bước nâng cao vị thế quốc gia của Việt Nam.

Tuy nhiên, các kết quả ứng dụng năng lượng nguyên tử ở nước ta còn chưa tương xứng với tiềm năng, đòi hỏi phải được đẩy mạnh hơn để tham gia giải quyết những vấn đề, yêu cầu đặt ra trong thực tiễn cuộc sống, góp phần ứng phó với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững, công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.

Thứ trưởng Trần Hồng Thái cho biết, Bộ Khoa học và Công nghệ đang phối hợp với các bộ, ngành liên quan triển khai công tác lập Quy hoạch phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đây sẽ là công cụ giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.

Tại hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận công tác phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ các lĩnh vực: Y tế, công nghiệp, nông nghiệp và tài nguyên môi trường...; định hướng xây dựng Quy hoạch phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Bà Trần Bích Ngọc, Vụ trưởng Vụ Năng lượng nguyên tử, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, trong 4 mục tiêu của Quy hoạch phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử đến năm 2030, đáng chú ý là hệ thống các cơ sở nghiên cứu, ứng dụng, đào tạo trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử được quy hoạch tinh gọn, nâng cấp về cơ sở vật chất kỹ thuật và chất lượng nhân lực, hoạt động có hiệu quả; các hoạt động ứng dụng bức xạ, đồng vị phóng xạ được triển khai rộng rãi, hiệu quả, góp phần tích cực vào việc nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả trong sản xuất kinh doanh, nâng cao sức khỏe của nhân dân, bảo vệ môi trường và góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh...

Theo PGS.TS Trần Minh Quỳnh, Phó Giám đốc Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội, các quy hoạch trước đây trong nghiên cứu, triển khai ứng dụng năng lượng nguyên tử tương đối bài bản, song chưa gắn liền với nhu cầu thực tiễn. Để xây dựng quy hoạch cho giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, trong lĩnh vực nông nghiệp, trước mắt, cần tăng cường ứng dụng các công nghệ đã chứng minh được tính hiệu quả là tạo và chọn giống cây trồng đột biến, chiếu xạ kiểm dịch hoa quả tươi, chế biến, bảo quản nông sản và các sản phẩm nông nghiệp khác. Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu để tiếp nhận, tiếp cận các ứng dụng bức xạ và hạt nhân trong nông nghiệp tiên tiến, hiện đại, đặc biệt trong quá trình sàng lọc và chọn giống; nghiên cứu các quy trình chiếu xạ thực phẩm trên máy gia tốc… và các kỹ thuật đồng vị hiện đại khác, nhằm làm chủ và chuyển giao ứng dụng cho toàn ngành nông nghiệp trong giai đoạn 2030-2050, hướng tới phát triển nông nghiệp bền vững.