Canada: "Khủng hoảng" do nạn trộm cắp ô tô
Kể từ đầu năm 2024, Canada đã chứng kiến số lượng khổng lồ ô tô bị đánh cắp, vận chuyển qua cảng Montreal đi tiêu thụ ở nước ngoài, trong làn sóng tội phạm được giới chức nước này mô tả là một cuộc "khủng hoảng quốc gia".
Theo CNA, hàng nghìn phương tiện đã bị đánh cắp tại các thành phố lớn ở Quebec và Ontario - hai tỉnh đông dân nhất - chỉ trong vài tháng qua.
Ông Zachary Siciliani, một nạn nhân sinh sống ở Montreal (Quebec), cho biết, chiếc xe của mình chỉ đơn giản là biến mất mà không có dấu vết của một vụ đột nhập. Những tên trộm dường như đã sử dụng một thiết bị sao chép tần số sóng của chìa khóa điện tử và dùng nó để mở cửa, nổ máy và lái xe đi một cách đơn giản.
"Công nghệ khởi động ô tô mang lại sự thoải mái cho người dùng, nhưng vô tình cung cấp một giải pháp lý tưởng cho các nhóm tội phạm có tổ chức chuyên ăn cắp xe", điều tra viên Scott Wade của cơ quan cảnh sát tỉnh Ontario cho biết. Cũng theo sĩ quan này, các mạng lưới tội phạm có tổ chức đứng đằng sau hầu hết các vụ trộm xe ở Canada sau đó cung cấp cho thị trường nước ngoài.
Ông Zachary Siciliani còn một chiếc Mazda 3, và đang quyết tâm bảo vệ nó bằng một công cụ theo dõi. Ông cũng cho biết: "Công ty bảo hiểm nói với chúng tôi rằng, phí bảo hiểm sẽ tăng lên đáng kể trừ khi người dùng chịu lắp thiết bị này trong xe".
Theo số liệu mới nhất của cảnh sát Canada, Montreal và Toronto là hai khu vực bị nhắm mục tiêu nhiều nhất.
Tại Toronto, các vụ trộm cắp ô tô và xe tải nhẹ từ năm 2021 đến năm 2023 tăng 150% so với 6 năm trước. Trong cùng khoảng thời gian này, các vụ trộm cắp tăng 58% ở Quebec và 48% ở Ontario. Cục Bảo hiểm quốc gia Canada cho rằng, tình trạng này là một cuộc "khủng hoảng quốc gia".
Những chiếc xe chủ yếu bị đánh cắp vào ban đêm khi chủ sở hữu đã chìm vào giấc ngủ, nhưng cũng không ít trường hợp bị cướp trắng trợn bằng súng.
Thậm chí, cảnh sát đã bắt một kẻ điều khiển xe tải kéo ở Ottawa khi đang cố gắng đánh cắp chiếc ô tô đỗ ngay trên đường phố trung tâm giữa ban ngày.
Hầu hết xe bị đánh cắp đều được đưa tới châu Phi, châu Á, châu Âu và Trung Đông, và đều được vận chuyển qua cảng Montreal. Trong số này, chỉ một số ít được cảnh sát hoặc các chủ sở hữu tìm thấy.
Nằm trên bờ sông Saint Lawrence, thành phố lớn thứ hai của Canada sở hữu một trong những cảng Đại Tây Dương lớn nhất nước, kết nối miền Đông Canada, trung tâm công nghiệp của Bắc Mỹ với hơn 140 quốc gia. "Cảng Montreal giống như một cái sàng của những chiếc xe bị đánh cắp" - người đứng đầu Hiệp hội Bảo vệ ô tô Canada Georges Iny cho biết.
Tuy nhiên, ngăn chặn những chiếc xe bị tuồn ra nước ngoài không hề đơn giản.
"Để ngăn chặn một tỷ lệ nhỏ các hàng hóa bất hợp pháp mà không làm chậm dòng chảy thương mại, có thể gây hại cho nền kinh tế là thách thức lớn", Giám đốc khu vực của Cơ quan Dịch vụ biên giới Canada tại vùng Quebec Annie Beausejour cho biết.
Theo quan chức này, mỗi năm có hơn 1 triệu container đi qua cảng Montreal.
Các chuyên gia nhận định, làn sóng tội phạm đánh cắp xe tại Canada có xu hướng bùng phát kể từ đại dịch Covid-19 năm 2020, khi các hạn chế về sức khỏe cộng đồng đã bóp nghẹt sản lượng của ngành công nghiệp ô tô. Sự gián đoạn của chuỗi cung ứng toàn cầu sau đó tiếp tục khiến nhu cầu xe rất cao, trong khi nguồn cung lại ở mức thấp nhất.
Theo dữ liệu của cảnh sát liên bang Canada, số vụ trộm xe do các nhóm tội phạm có tổ chức gây ra ở nước này năm 2023 tăng 62% so với năm 2022. Các công ty bảo hiểm cùng kỳ đã phải chi trả tổng cộng 1,5 tỷ CAD (tương đương khoảng 1,1 tỷ USD) cho các yêu cầu bồi thường liên quan tới trộm cắp, tăng 254% so với năm 2018.
Để ứng phó, Canada đã triển khai nhiều biện pháp khác nhau. Hồi tháng 3-2024, cảnh sát nước này đã bắt giữ 34 đối tượng trong vụ triệt phá một băng nhóm chuyên đánh cắp xe ở khu vực Ontario. Trước đó, 6 kẻ cũng đã bị tóm trong một cuộc vây ráp khác tại Toronto. Trong vụ này, cơ quan chức năng đã thu giữ 22 chiếc ô tô với tổng giá trị khoảng 1,9 triệu USD, trong đó có tới 13 chiếc Land Rovers.
Chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau vừa qua cũng tổ chức một hội nghị về trộm cắp xe hơi với sự tham gia của các cơ quan cảnh sát, trong đó đã cam kết đặt hoạt động buôn bán và sử dụng các thiết bị bẻ khóa (hack) ra ngoài vòng pháp luật.
Thủ tướng Justin Trudeau cũng đã công bố khung hình phạt cứng rắn hơn đối với hành vi trộm cắp ô tô, đồng thời, phân bổ thêm nguồn lực hỗ trợ cho các cơ quan biên giới Canada.
Ở Toronto và Montreal, hàng loạt hội nhóm trên các mạng xã hội cũng đã được người dùng lập ra để cố gắng tìm kiếm những chiếc xe bị đánh cắp.