Đề xuất xây dựng Quỹ Công nghiệp quốc phòng, an ninh
Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ bảy, chiều 30-5, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp.
Sản phẩm, dịch vụ đặc thù
Về giao nhiệm vụ sản xuất sản phẩm quốc phòng, an ninh đối với cơ sở công nghiệp quốc phòng do Bộ Quốc phòng quản lý, cơ sở công nghiệp an ninh do Bộ Công an quản lý, có ý kiến đề nghị quy định cụ thể hơn về trình tự, thủ tục giao nhiệm vụ và đặt hàng sản xuất quốc phòng, an ninh. Trong đó, tách bạch việc đặt hàng sản xuất quốc phòng và đặt hàng sản xuất an ninh để có cơ chế đặc thù cho phù hợp. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị cân nhắc bỏ quy định này vì đã được quy định tại Khoản 3 Điều 57 Luật Đấu thầu.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, Luật Đấu thầu và Nghị định số 32/2019/NĐ-CP của Chính phủ đã quy định giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên, tuy nhiên các văn bản này không áp dụng đối với lĩnh vực sản xuất quốc phòng, an ninh.
Mặt khác, sản phẩm, dịch vụ công nghiệp quốc phòng, an ninh không phải sản phẩm, dịch vụ công mà là sản phẩm đặc thù, nhất là vũ khí, trang bị kỹ thuật, phương tiện kỹ thuật, nghiệp vụ. Trên thực tế, Chính phủ đang giao Bộ Quốc phòng, Bộ Công an thực hiện giao nhiệm vụ, đặt hàng, đấu thầu sản xuất sản phẩm, dịch vụ quốc phòng, an ninh.
Ông Lê Tấn Tới cho biết, phương thức đặt hàng, đấu thầu còn áp dụng để sản xuất các loại vũ khí, trang bị kỹ thuật, phương tiện kỹ thuật, nghiệp vụ cho lực lượng kiểm lâm, kiểm ngư và các lực lượng thực thi pháp luật khác.
Tiếp thu ý kiến đại biểu, Ủy ban đề nghị Quốc hội cho tách Điều 12 và Điều 13 dự thảo Luật Chính phủ trình thành 3 điều (Điều 15, Điều 16, Điều 17 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý) quy định cụ thể các trường hợp giao nhiệm vụ, các trường hợp đặt hàng để thuận lợi trong tổ chức thực hiện. Đối với hoạt động đấu thầu, dự thảo Luật dẫn chiếu quy định của Luật Đấu thầu với hình thức đấu thầu hạn chế, chỉ định thầu và lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt.
Về nguồn lực tài chính, liên quan đề nghị hình thành Quỹ Công nghiệp quốc phòng, an ninh, trên cơ sở ý kiến đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo nghiên cứu, quy định cụ thể nội dung về mục đích, nguồn hình thành, nguyên tắc hoạt động và giao Chính phủ quy định chi tiết việc thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ như Điều 22 dự thảo Luật.
Tạo cơ chế linh hoạt huy động nguồn lực
Thảo luận tại hội trường, đại biểu Nguyễn Quốc Duyệt (Đoàn Hà Nội) cho rằng, trong giai đoạn hiện nay, nền tảng khoa học quân sự, vũ khí công nghệ cao đóng vai trò vô cùng quan trọng. Việc hình thành một quỹ tài chính để hỗ trợ ngân sách nhà nước phục vụ phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh là giải pháp, cơ chế đặc thù, vượt trội, có ý nghĩa chiến lược, nhất là trong triển khai các chương trình, dự án đầu tư có tính cấp bách, nghiên cứu, chế tạo vũ khí, trang bị kỹ thuật có ý nghĩa chiến lược.
Về Quỹ công nghiệp quốc phòng, an ninh (Điều 22), theo đại biểu Đỗ Thị Việt Hà (Đoàn Bắc Giang), đánh giá: Việc thành lập Quỹ giúp tập trung huy động nguồn lực, tạo cơ chế linh hoạt, chủ động cho xây dựng, phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh, nhất là thực hiện các nhiệm vụ cấp bách, chiến lược, rủi ro cao, tạo cơ chế đặc thù triển khai các chương trình, dự án đầu tư có tính cấp bách, nghiên cứu, chế tạo vũ khí, trang bị kỹ thuật có ý nghĩa chiến lược, phương tiện kỹ thuật, nghiệp vụ đặc biệt.
Trong khi đó, đại biểu Dương Khắc Mai (Đoàn Đắk Nông) cho rằng, hoạt động quản lý nguồn lực tài chính cho công nghiệp quốc phòng, an ninh, dự thảo nên cân nhắc bổ sung quy định cho phép chuyển nguồn ngân sách trong trường hợp ngân sách mua sắm, sản xuất vũ khí, trang bị kỹ thuật có ý nghĩa chiến lược, phương tiện kỹ thuật, nghiệp vụ đặc biệt thực hiện theo hình thức giao nhiệm vụ, đặt hàng, đấu thầu chưa thực hiện được hoặc chưa sử dụng hết.
Theo đại biểu, đây là nội dung đã được nhắc đến tại một số Nghị định của Chính phủ về quản lý ngân sách. Tuy nhiên, việc giao và cấp phát ngân sách thường được thực hiện vào thời điểm giữa năm, không thuận lợi cho đơn vị được giao thực hiện.
“Dự thảo Luật cần bổ sung các quy định về cơ chế chuyển nguồn ngân sách cho đến khi được nghiệm thu và thanh lý hợp đồng tại Điều 21 của dự thảo là phù hợp và cần thiết, góp phần tạo thuận lợi cho Bộ Quốc phòng chấp hành dự toán ngân sách được cấp hằng năm”, đại biểu nêu ý kiến.
Tại phiên thảo luận, Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã giải trình, làm rõ một số nội dung mà các đại biểu Quốc hội phát biểu liên quan đến dự thảo Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp.
Về Quỹ công nghiệp quốc phòng, an ninh (Điều 22), Bộ trưởng Phan Văn Giang bày tỏ sự nhất trí cao với nhiều đại biểu cho rằng, việc hình thành Quỹ là cần thiết để tập trung huy động nguồn lực cho xây dựng, phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh trong bối cảnh hiện nay.