Chú trọng đầu tư, phát triển Hà Nội như một đô thị đặc biệt
Thảo luận tại hội trường chiều 28-5, đại biểu Khương Thị Mai (Đoàn Nam Định) cho rằng, với tính chất, yêu cầu, vị trí đặc biệt quan trọng của Thủ đô, cần chú trọng đầu tư và phát triển Hà Nội như một đô thị đặc biệt, một đơn vị hành chính đặc biệt.
Chủ động sắp xếp tổ chức bộ máy
Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Khương Thị Mai bày tỏ đồng tình và đánh giá cao việc tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ sáu, thể hiện trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Hồ sơ dự thảo Luật đã chuẩn bị rất công phu, đầy đủ theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Đặc biệt, dự thảo thể hiện được tinh thần chỉ đạo của Trung ương tại Nghị quyết số 06, Nghị quyết số 15, Kết luận số 80 của Bộ Chính trị về quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, đó là tăng cường phân cấp, phân quyền, có cơ chế thí điểm phù hợp, hiệu quả cho Thủ đô.
“Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) quy định Thủ đô là đô thị đặc biệt hoàn toàn phù hợp với yêu cầu phát triển, bảo đảm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đô thị theo Nghị quyết số 06 và Kết luận số 80 của Bộ Chính trị”, đại biểu Khương Thị Mai nhấn mạnh.
Đề cập về việc giao thẩm quyền quyết định tổ chức bộ máy, tổ chức thuộc UBND đã điều chỉnh trong dự thảo Luật, đại biểu Trần Chí Cường (Đoàn Đà Nẵng) tán thành. Theo đại biểu, Hà Nội có vị trí, vai trò là Thủ đô của cả nước, khối lượng công việc về quản lý đầu tư phát triển rất lớn, phức tạp, yêu cầu ngày càng cao. Quy định giao quyền chủ động cho thành phố trong quyết định, chịu trách nhiệm bảo đảm điều kiện thực hiện thành lập, tổ chức lại, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính thuộc chính quyền thành phố và cấp huyện để có được tổ chức bộ máy linh hoạt, hiệu quả, phù hợp với yêu cầu quản lý trong từng giai đoạn là rất cần thiết.
Theo đại biểu Trần Chí Cường, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) trình Quốc hội tại kỳ họp này đã tiếp thu, chỉnh lý tương đối phù hợp, đưa ra các nguyên tắc, điều kiện để thành lập, tổ chức lại các cơ quan theo yêu cầu quản lý của từng giai đoạn theo ý kiến của một số đại biểu Quốc hội. Đồng thời, dự thảo có sự giới hạn về số lượng khi thành lập thêm tổ chức đối với cấp thành phố không vượt quá 15% (tương đương khoảng 3 cơ quan) và đối với cấp huyện, không vượt quá 10% (tương đương 1 cơ quan) theo khung quy định của Chính phủ.
“Như vậy, vừa bảo đảm cho thành phố chủ động sắp xếp, bố trí tổ chức bộ máy các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ trong từng giai đoạn. Mặt khác, cũng giới hạn để không phát sinh việc thành lập quá nhiều cơ quan, đơn vị”, đại biểu Trần Chí Cường nêu quan điểm.
Tạo cơ sở áp dụng đồng bộ về chính quyền đô thị
Đại biểu Lê Hoàng Hải (Đoàn Đồng Nai) tán thành quy định về tổ chức chính quyền tại thành phố Hà Nội như quy định tại Điều 8, dự thảo Luật. Mô hình này đã khác biệt các quy định tại Khoản 1, Điều 1, Nghị quyết số 97 năm 2019, Quốc hội khóa XIV, về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội và đã có thực tiễn thi hành trên địa bàn.
“Việc không tổ chức HĐND ở các phường thuộc quận, thị xã, thành phố thuộc thành phố Hà Nội sẽ góp phần khiến tổ chức chính quyền cấp xã, phường tinh gọn và năng động hơn”, đại biểu cho biết.
Tuy nhiên, đại biểu Lê Hoàng Hải cũng đề nghị, nghiên cứu, tổng kết, đánh giá, xem xét việc sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức chính quyền địa phương hoặc xây dựng Luật Chính quyền đô thị riêng để tạo cơ sở áp dụng đồng bộ, ổn định, thống nhất các nội dung về chính quyền đô thị.
Về tổ chức chính quyền tại Hà Nội, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị) cho biết, chủ trương của Đảng xác định chính quyền địa phương phải tổ chức phù hợp với đặc điểm đô thị, nông thôn và hải đảo. Hà Nội đang thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND ở phường. Đại biểu cho rằng, nếu như dự thảo được thông qua, tổ chức chính quyền đô thị ở Hà Nội là 2 cấp chính quyền (chính quyền đô thị ở thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng là một cấp chính quyền, nghĩa là không tổ chức HĐND quận và phường -PV).
Do đó, đại biểu Hà Sỹ Đồng đề nghị, cần xem xét kỹ lại mô hình tổ chức chính quyền đô thị ở Thủ đô như trong dự thảo để bảo đảm tính thống nhất trong tổ chức chính quyền đô thị ở Việt Nam. Đồng thời, cần phân cấp để UBND quận, phường chủ động, linh hoạt trong thực hiện các nhiệm vụ đột xuất, hoặc thiên tai, dịch bệnh có thể xảy ra.
Về quy định biên chế tại Khoản 4, Điều 9 của dự thảo Luật, đại biểu cho rằng, theo chủ trương của Đảng là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phát huy vai trò tự chủ, tự quản của chính quyền Thủ đô, do đó Quốc hội nên đẩy mạnh phân cấp quản lý về biên chế, giao cho Hà Nội được quyền quyết định về biên chế cán bộ, công chức, viên chức. Đi liền với đó, phải có cơ chế báo cáo, kiểm tra, kiểm soát của Trung ương trong quá trình thực hiện.
Về phân cấp, ủy quyền tại Điều 14 của dự thảo, đại biểu Hà Sỹ Đồng đề nghị tập trung vào những quy định liên quan đến vấn đề phân cấp, ủy quyền của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cho chính quyền Thủ đô. Qua đó, giúp chính quyền Thủ đô có đủ thẩm quyền để chủ động, linh hoạt, năng động trong thực hiện các chính sách phát triển kinh tế, xã hội và văn hóa.
Việc phân cấp, ủy quyền giữa các cấp chính quyền Thủ đô là thuộc thẩm quyền điều hành của chính quyền Thủ đô, thực hiện theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Vì thế, Quốc hội không nên phân cấp gộp cho Thủ đô việc này - đại biểu Hà Sỹ Đồng nêu quan điểm.