Phát triển đường sắt đô thị đồng bộ, thống nhất về công nghệ, mô hình quản lý, vận hành
Ngày 15-5, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì phiên họp thứ nhất của Tổ công tác giúp việc Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải để chỉ đạo tiến độ triển khai các công trình, dự án đường sắt đô thị thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
Cùng dự có các Ủy viên Trung ương Đảng: Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh.
Theo quy hoạch được duyệt, thành phố Hà Nội sẽ xây dựng 10 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài 417,8km; thành phố Hồ Chí Minh sẽ xây dựng 11 tuyến đường sắt đô thị với chiều dài khoảng 229,1km. Đến nay, thành phố Hà Nội hoàn thành xây dựng đưa vào khai thác vận hành 1 tuyến (Cát Linh - Hà Đông, dài 13km) và đang thi công xây dựng 2 tuyến (Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo và Nhổn - Ga Hà Nội, tổng chiều dài 24km)... Thành phố Hồ Chí Minh đang thi công xây dựng 2 tuyến (Bến Thành - Suối Tiên và Bến Thành - Tham Lương, tổng chiều dài 20,74km). Các tuyến còn lại đang trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư.
Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường thông tin, việc triển khai dự án đường sắt đô thị tuyến Bến Thành - Suối Tiên đã đạt 98% khối lượng, đang thử nghiệm liên động toàn tuyến; kiến nghị Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công an, Bộ Xây dựng hỗ trợ nhà thầu đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các thủ tục đánh giá, chứng nhận an toàn hệ thống, an toàn phòng cháy, chữa cháy, nghiệm thu công trình, hoàn thiện hồ sơ cấp giấy phép môi trường. Dự án đường sắt đô thị tuyến Bến Thành - Tham Lương đã bàn giao mặt bằng 92,14%, dự kiến giải quyết dứt điểm công tác giải phóng mặt bằng cuối quý II-2024.
Còn Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, theo quy hoạch, thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh cần xây thêm 18 tuyến đường sắt đô thị. Đây là khối lượng công việc rất lớn, cần gói giải pháp tổng thể, đột phá, đồng bộ về công nghệ xây dựng, quản lý, vận hành cho hệ thống đường sắt đô thị, đặt nền móng cho ngành công nghiệp đường sắt đô thị.
Các ý kiến tại cuộc họp cũng đã thảo luận về tiến độ xây dựng Đề án tổng thể phát triển đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh; cũng như các công tác chuẩn bị khác để trình Bộ Chính trị. Trong đó, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng cho rằng, Đề án phải làm rõ quan điểm về huy động nguồn lực thực hiện, mô hình vận hành, vị trí, không gian thi công; đồng thời giải quyết được những tồn tại, khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các dự án đường sắt đô thị vừa qua.
Phát biểu kết luận, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Giao thông vận tải và thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh cần phối hợp chặt chẽ trong quá trình xây dựng Đề án; lựa chọn công nghệ đường sắt đô thị tiên tiến, bảo đảm tiếp nhận, làm chủ từ khâu thiết kế, sản xuất, chế tạo đến vận hành, quản lý, gắn với đầu tư, hình thành ngành công nghiệp đường sắt đô thị. Việc phát triển các tuyến đường sắt đô thị phù hợp với chiến lược, quy hoạch đô thị và hài hòa với các phương thức giao thông trong kết nối hạ tầng.
Bộ Giao thông vận tải khẩn trương xây dựng cơ chế, chính sách, hành lang pháp lý trong quản lý, vận hành hệ thống đường sắt đô thị; ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn công nghệ, máy móc trang thiết bị, đường sắt trên cao và chạy ngầm, các ga hành khách; bộ máy tổ chức, đào tạo nguồn nhân lực cho đường sắt đô thị.