Xét xử phúc thẩm vụ đại án Việt Á
Ngày 15-5, Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội mở phiên tòa phúc thẩm, xét đơn kháng cáo của 12 bị cáo và 3 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á).
9h sáng 15-5, các bị cáo được dẫn giải ra phiên tòa để làm thủ tục xét xử. Dự kiến, phiên tòa diễn ra trong 2 ngày.
Trước đó, nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long; Tổng Giám đốc Công ty Việt Á Phan Quốc Việt và 10 bị cáo khác có đơn xin giảm nhẹ hình phạt, xem xét lại tội danh sau khi Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội tuyên án sơ thẩm.
Công ty Việt Á kháng cáo, đề nghị tòa phúc thẩm tuyên không tịch thu sung công số tiền được xác định là lợi ích bất chính từ việc bán kit xét nghiệm cho các tổ chức, cá nhân không liên quan; đề nghị hủy bỏ các biện pháp hạn chế giao dịch đối với các tài khoản ngân hàng của công ty này và các công ty trong hệ thống của Việt Á không liên quan đến dự án; đồng thời, yêu cầu các tổ chức, đơn vị mua kit xét nghiệm mà không qua thủ tục thầu phải thanh toán tiền cho doanh nghiệp theo hợp đồng đã ký kết.
Ngoài ra, mẹ và vợ của Phan Quốc Việt kháng cáo đề nghị hủy bỏ kê biên, phong tỏa 54 sổ tiết kiệm có tổng cộng 432 tỷ đồng mà các cá nhân này đứng tên, vì cho rằng không liên quan tới vụ án.
Tại phiên tòa sơ thẩm vào tháng 1-2024, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Phan Quốc Việt 29 năm tù về hai tội “Đưa hối lộ” và “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng". Nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhận mức án 18 năm tù; Trịnh Thanh Hùng, nguyên Phó trưởng Vụ Các ngành kinh tế - kỹ thuật (Bộ Khoa học và Công nghệ) nhận mức án 14 năm tù về cùng tội danh "Nhận hối lộ".
Tóm tắt vụ án, kể từ khi Chính phủ phủ giao Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan phát triển Đề tài nghiên cứu, chế tạo sản phẩm sinh phục vụ công tác phòng, chống dịch, Trịnh Thanh Hùng đã giúp đỡ Công ty Việt Á được tham gia nghiên cứu. Sau đó, Phan Quốc Việt đã “qua mặt” Bộ Khoa học và Công nghệ, biến đề tài thành của riêng, sản xuất, bán kit thử nghiệm thương mại.
Nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã nhiều lần chỉ đạo thư ký và một số cấp dưới hỗ trợ Công ty Việt Á trong thử nghiệm, cấp phép lưu hành tạm thời, chính thức... Ngoài ra, bị cáo Nguyễn Thanh Long còn tác động tới một số tỉnh, thành phố để giúp Công ty Việt Á bán hàng và thực hiện các hoạt động xét nghiệm trên diện rộng..., sau đó, nhận được số tiền lên tới 2,25 triệu USD.
Tại một số tỉnh, thành phố, Phan Quốc Việt cũng đồng ý ăn chia hoa hồng từ 15% đến 40% giá trị với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, Sở Y tế...
Theo thống kê, Công ty Việt Á đã sản xuất gần 8,8 triệu kit xét nghiệm, được Nhà nước thanh toán gần 6 triệu kit xét nghiệm...
Liên quan tới các sai phạm tại Học viện Quân y trong quá trình nghiên cứu kit xét nghiệm, Tòa án Quân sự Thủ đô Hà Nội đã tuyên phạt Phan Quốc Việt tổng hợp hình phạt là 25 năm tù; Trịnh Thanh Hùng 15 năm tù.