Cẩn trọng chiêu trò "thổi giá" nhà, đất
Thời gian gần đây, hàng loạt thông tin liên quan đến giá nhà đất, kiểu như “Giá nhà chung cư tăng nửa tỷ đồng trong vài tháng”, “Nhà trong ngõ hút khách, thiết lập mặt bằng giá mới”, “Chung cư lên giá, nhà trong ngõ lên ngôi”, rồi “Xếp hàng từ 4h sáng làm thủ tục đăng ký đất đai”… liên tục xuất hiện ở các diễn đàn trên mạng xã hội, cũng như nhiều website về bất động sản.
Luồng thông tin dày đặc này khiến dư luận cảm thấy thị trường bất động sản đang “sốt”, giá nhà chung cư, giá nhà đất trong đô thị đang lên từng ngày và giao dịch rất sôi động.
Song khi đọc nội dung trên, mọi người cần đặt ra một câu hỏi khác là liệu thông tin đó có chính xác, phản ánh đúng bản chất của thị trường, hay chỉ là một góc nhìn hẹp, ở một nơi, một thời điểm, thậm chí có thể là chiêu trò, thông tin không chính xác cố tình được tung ra? Bởi thông tin, dẫn chứng là lời kể của một vài người, là nhận định của một vài nhóm môi giới bất động sản hoặc doanh nghiệp tư vấn, quản lý bất động sản. Trong khi Văn phòng đăng ký đất đai Hà Nội xác nhận, giao dịch nhà, đất không tăng bất thường. Chỉ có vài ngày, số người đến đăng ký tăng đột biến, song chủ yếu là đăng ký giao dịch bảo đảm (trường hợp thế chấp vay vốn ngân hàng).
Sự nghi ngờ còn xuất phát từ một thực tế của thị trường bất động sản, đó là tình trạng đầu cơ, “làm giá”, “tạo sóng”, gây sốt ảo vẫn thường xảy ra. Một chủ đầu tư chuẩn bị bán hàng, bằng một cách nào đó đưa thông tin có lợi ra thị trường. Một nhóm đầu cơ, sau khi “ôm hàng” sẽ tìm cách “tạo sóng” như cho người mua đi, bán lại. Có doanh nghiệp thông qua đấu giá đất, bỏ thầu cao gấp nhiều lần, tạo ra thông tin mặt bằng giá mới, sau đó bán đi những lô đất cùng khu vực đã mua gom trước đó… Trong khi báo cáo thị trường từ cơ quan quản lý thường cập nhật chậm hơn, dữ liệu dựa trên báo cáo của các địa phương cũng chưa thực sự đầy đủ.
Thực tế, giá nhà, đất có tăng do nguồn cung khan hiếm. Giá nhà cao còn bởi hầu hết đều nằm ở phân khúc trung và cao cấp. Tuy nhiên, kiểm tra, phát hiện hành vi “thổi giá” nhà, đất lại không đơn giản, khi trong luật và các quy định không nói rõ về hành vi này. Hoạt động đầu cơ lại tinh vi, liên tục thay đổi, nhiều nhóm đối tượng. Trong quá trình xây dựng Luật Kinh doanh bất động sản, nhiều đại biểu Quốc hội đề xuất bổ sung hành vi lũng đoạn thị trường bất động sản vào danh mục cấm, như hành vi thao túng thị trường chứng khoán, song do khó mô tả và không có tiêu chí xác định nên chưa đưa được vào luật.
Vì thế, việc cơ quan quản lý mới đây đề nghị một số địa phương kiểm tra, xử lý việc thổi giá, đầu cơ không thể giải quyết được căn nguyên của vấn đề. Nói cách khác, để giải quyết nạn đầu cơ, làm giá bất động sản cần thiết phải tăng nguồn cung, phát triển đồng bộ các phân khúc nhà ở và sử dụng công cụ thuế điều tiết.
Các chuyên gia cho rằng, việc đánh thuế lũy tiến đối với cá nhân sở hữu nhiều nhà, đất là giải pháp hiệu quả ngăn chặn đầu cơ, kiềm chế giá đất tăng phi mã, ngăn chặn thao túng thị trường, đưa bất động sản về giá trị thực. Bên cạnh việc tạo thuận lợi để phát triển dự án, cần có cơ chế điều tiết vào phân khúc nhà ở có nhu cầu ở thực, đáp ứng đúng nhu cầu thị trường.
Cuối cùng, cơ quan quản lý cần nhanh chóng xây dựng cơ sở dữ liệu nhà, đất thống nhất, đồng thời xây dựng cơ chế bắt buộc giao dịch qua sàn bất động sản, thanh toán qua hệ thống ngân hàng. Cơ sở dữ liệu đầy đủ, giao dịch được kiểm soát là điều kiện để sử dụng công cụ thuế hiệu quả, tạo ra môi trường phát triển minh bạch, bền vững.