Hồ sơ

Năng lực tên lửa và máy bay không người lái của Iran tới đâu?

Hoàng Linh 14/04/2024 - 09:49

Sau cuộc tấn công quy mô lớn để trả đũa Israel, nhiều tò mò xuất hiện về năng lực tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của Iran.

iran_14.jpg
Tên lửa phòng không Iran trong một cuộc tập trận (Ảnh: WANA).

Thực tế, Iran từ lâu đã phát triển một loạt tên lửa đạn đạo và máy bay không người lái trong một chương trình khiến phương Tây lo lắng. Trong đó, tên lửa là một phần quan trọng trong kho vũ khí của Iran khi Tehran tiến hành trả đũa Israel. Iran cũng thường xuyên được mô tả là quốc gia sở hữu kho tên lửa lớn nhất trong khu vực.

Theo truyền thông quốc tế, các tên lửa đạn đạo được bắn từ Iran sẽ mất 12 phút để đến Israel, tên lửa hành trình sẽ mất 2 giờ, còn máy bay không người lái sẽ tiếp cận mục tiêu trong 9 giờ.

Tehran có 9 loại tên lửa có thể vươn tới Israel. Hãng tin ISNA của Iran cho biết, số này bao gồm "Sejil", có khả năng bay với tốc độ hơn 17.000km/h và với tầm hoạt động 2.500km; "Kheibar" với tầm hoạt động 2.000km; "Haj Qasem" có tầm hoạt động 1.400km (được đặt theo tên của chỉ huy Lực lượng Quds Qasem Soleimani, người đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ ở Baghdad (Iraq) 4 năm trước).

Trong khi đó, Hiệp hội Kiểm soát vũ khí - một tổ chức phi chính phủ có trụ sở tại Washington (Mỹ) - cho biết, các tên lửa đạn đạo tầm ngắn và tầm trung của Iran bao gồm: Shahab-1 với tầm bắn ước tính 300km; Zolfaghar với tầm bắn 700km; Shahab-3 với tầm bắn 800-1.000km.

iran_4.jpeg
Mô tả tầm bắn các loại tên lửa chủ lực của Iran (Ảnh: CSIS).

Iran cũng đang phát triển Emad, tên lửa với tầm bắn lên tới 2.000km và Sejil với tầm bắn 1.500-2.500km. Trong đó, Emad-1 - một biến thể của Shahab-3 - là tên lửa đạn đạo đất đối đất tầm xa dẫn đường chính xác đầu tiên của Iran, có độ chính xác 500m so với mục tiêu. Đặc điểm này khiến nó trở thành mối đe dọa đối với các nước Trung Đông và Trung Á xung quanh, đặc biệt là Israel.

Iran cũng có các tên lửa hành trình như Kh-55, một vũ khí có khả năng hạt nhân phóng từ trên không với tầm bắn lên tới 3.000km; và tên lửa chống hạm tiên tiến Khalid Farzh, với khoảng 300km, có khả năng mang đầu đạn nặng 1.000kg.

Tháng 6 năm ngoái, Iran cũng đã trình diễn tên lửa đạn đạo siêu thanh đầu tiên được sản xuất trong nước. Tên lửa siêu thanh có thể bay nhanh hơn ít nhất 5 lần so với tốc độ âm thanh và trên một quỹ đạo phức tạp, khiến chúng khó bị đánh chặn.

n2951544-4570564.jpg
Tên lửa Emad được phóng lên từ mặt đất (Ảnh: IRNA).

Thực tế, các loại tên lửa của Iran không xa lạ gì với quốc tế, và thường xuyên được sử dụng ở những vùng xung đột. Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran từng sử dụng các tên lửa này hồi tháng 1-2024 khi tấn công một số mục tiêu ở khu vực bán tự trị Kurdistan của Iraq, cũng như tấn công các chiến binh Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở Syria. Iran cũng tuyên bố đã bắn tên lửa vào hai căn cứ của một nhóm chiến binh Baluchi ở nước láng giềng Pakistan.

Năm 2020, Iran cũng từng tiến hành các cuộc tấn công tên lửa vào các lực lượng do Mỹ dẫn đầu ở Iraq, bao gồm cả căn cứ không quân al-Asad, để trả đũa cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ vào chỉ huy Iran Soleimani.

Ngoài các loại tên lửa, Iran từ lâu cũng là một nhà sản xuất máy bay không người lái lớn trên thế giới. Tehran cũng thường xuyên trưng bày kho máy bay không người lái trong các cuộc diễu hành quân sự và có tham vọng xây dựng một “đế chế” xuất khẩu lớn về máy bay không người lái.

nyt_1.jpg
Các thiết bị bay không người lái của Irean trong một cuộc triển lãm (Ảnh: The New York Times).

Mới đây, nước này thông báo đã chế tạo thế hệ máy bay không người lái tiên tiến có tên Mohajer-10, với phạm vi hoạt động 2.000km và có khả năng bay tới 24 giờ với tải trọng lên tới 300kg.

Theo các chuyên gia quân sự, các căn cứ và cơ sở lưu trữ thiết bị bay và tên lửa của Iran được phân tán rộng rãi, chôn sâu dưới lòng đất và được củng cố bằng hệ thống phòng không, khiến chúng khó bị phá hủy bằng các cuộc không kích.