Để thị trường vàng Việt Nam không còn “bất thường”
Thời gian vừa qua, thị trường vàng trong nước diễn biến “một mình một chợ”, giá vàng miếng SJC chênh lệch lớn với giá thế giới khiến thị trường trở nên “méo mó”, người dân Việt Nam mua vàng chịu thiệt, đồng thời gây nguy cơ gia tăng nạn buôn lậu vàng.
Tìm giải pháp để thị trường vàng phát triển lành mạnh là điều quan trọng vào lúc này. Với sự chỉ đạo mới nhất của Thủ tướng Chính phủ, thị trường vàng được kỳ vọng sẽ sớm ổn định trở lại và phát triển bền vững.
Bài 1: Giá biến động mạnh, chênh lệch lớn
Giá vàng trong nước vừa trải qua năm 2023 biến động mạnh. Đặc biệt những ngày cuối năm, giá vàng SJC liên tục lập đỉnh mới. Đáng chú ý, giá vàng trong nước nhiều lần lệch pha với giá vàng thế giới khiến chênh lệch giá giữa hai thị trường ở mức lớn. Giá vàng “nhảy múa”, khiến không ít người “méo mặt” vì vàng.
Liên tục lên đỉnh mới
Cuối tháng 3-2023, giá vàng thế giới biến động mạnh bởi căng thẳng địa chính trị. Giá vàng trong nước biến động theo, song tăng mạnh hơn rất nhiều so với giá vàng thế giới.
Chẳng hạn, ngày 7-3, giá vàng thế giới tăng 30 USD/ounce, tương đương khoảng 840.000 đồng/lượng, lên 2.000 USD/ounce, nhưng giá vàng SJC tăng hơn 4 triệu đồng/lượng, lên mức 73,5 triệu đồng/lượng. Hôm sau, giá vàng trong nước diễn biến theo kiểu “một mình một chợ”, tăng thêm 900.000 đồng/lượng, lên mức cao nhất lịch sử tính thời đến điểm đó là 74,5 triệu đồng/lượng, trong khi giá vàng thế giới giảm. Giá vàng trong nước và thế giới diễn biến không tương đồng đã khiến chênh lệch giá giữa hai thị trường có thời điểm lên tới 20 triệu đồng/lượng.
Trong những ngày cuối tháng 12, giá vàng trong nước diễn biến bất thường. Cụ thể, ngày 22-12, giá vàng tăng tới 1,5 triệu đồng/lượng, cao hơn rất nhiều so với mức tăng của giá vàng thế giới, lần lượt vượt mốc 76 triệu đồng/lượng, rồi 77 triệu đồng/lượng, rồi thiết lập mức kỷ lục mới là 77,4 triệu đồng/lượng.
Đáng chú ý, ngày 25-12, mặc dù thị trường vàng thế giới nghỉ lễ Giáng sinh, song tại thị trường trong nước, vàng SJC thiết lập mức giá kỷ lục mới 78,4 triệu đồng/lượng khi tăng tới 1,6 triệu đồng/lượng. Chưa dừng lại, ngày hôm sau, giá vàng SJC tiếp tục tăng mạnh, vượt mốc 80 triệu đồng/lượng, lập mức lịch sử 80,3 triệu đồng/lượng. Chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới lại tăng lên mức gần 20 triệu đồng/lượng.
Đặc biệt, ngày 28-12, sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện số 1426/CĐ-TTg chỉ đạo về các giải pháp quản lý thị trường vàng, giá vàng SJC giảm mạnh, xuống còn 76 triệu đồng/lượng.
Biên độ mua-bán được doanh nghiệp để ở mức rất rộng, phổ biến 3-4 triệu đồng nhằm tránh rủi ro. Với diễn biến trên, những ai mua vàng ở mức đỉnh đã bị lỗ 6-7 triệu đồng mỗi lượng. Dù chênh lệch với giá thế giới giảm về mức hơn 10 triệu đồng/lượng song vẫn rất lớn.
Đến ngày 29-12, giá vàng SJC vẫn diễn biến tăng - giảm đan xen, có thời điểm biên độ giá mua - bán được doanh nghiệp đưa lên tới 6 triệu đồng/lượng.
Sang ngày 30-12, giá vàng giảm 4 triệu đồng/lượng, xuống 72 triệu đồng/lượng. Như vậy, từ mức tăng hơn 13 triệu đồng/lượng so với đầu năm vào ngày 26-12 khi giá vàng lập đỉnh lịch sử 80,3 triệu đồng/lượng, đến ngày cuối năm, giá vàng miếng SJC vẫn còn tăng 5 triệu đồng/lượng so với đầu năm.
“Méo mặt” vì vàng
Giá vàng biến động thất thường khiến người cười, kẻ khóc. Chị Nguyễn Thị Hòa (phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy) cho biết, hồi đầu năm chị mua 2 lượng vàng với giá 67 triệu đồng/lượng, đến nay, nếu bán ra chị đã “bỏ túi” được 10 triệu đồng/lượng.
Trong khi đó, chị Thu Hiền (phường Mỹ Đình 1, quận Nam Từ Liêm) cho hay, sau khi thấy giá vàng liên tục tăng, sẵn có tiền nhàn rỗi, chị đã tranh thủ đi mua 10 lượng khi giá ở mức đỉnh 80,3 triệu đồng/lượng vì lo sợ giá còn tiếp tục đi lên. Đến nay, chị đã bị lỗ gần chục triệu đồng mỗi lượng vì ngoài giá giảm mạnh, biên độ mua - bán được doanh nghiệp để ở mức rất rộng.
Theo chị Mai Hương (phường Vĩnh Hưng, quận Hoàng Mai), năm 2017, vợ chồng chị mua căn hộ chung cư giá hơn 2 tỷ đồng. Chị đã vay 20 lượng vàng của người thân khi đó có mức giá 37,9 triệu đồng/lượng. Thời điểm đó, thị trường vàng ít biến động. Đến năm 2023, giá vàng biến động mạnh, vợ chồng chị nhẩm tính, số vàng khi vay quy đổi ra là gần 760 triệu đồng thì nay đã tăng gần gấp đôi. Khi vàng SJC liên tục lập đỉnh, vợ chồng chị như “ngồi trên đống lửa”.
Thực tế, không ít trường hợp vay vàng để đầu tư bất động sản, bởi nghĩ giá bất động sản sẽ đi lên và sinh lời nhiều hơn vàng, nhưng lại nhận trái đắng.
(Còn nữa)