98% số hộ sẽ phải trả ít tiền điện hơn sau khi thay đổi cơ cấu biểu giá
Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ, chiều tối 6-12, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải - Người phát ngôn Bộ Công Thương đã làm rõ một số nội dung báo chí quan tâm liên quan đến việc sửa đổi biểu giá bán lẻ điện bậc thang.
Lý giải về sự cần thiết của việc tiếp tục duy trì quy định giá điện sinh hoạt theo bậc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, điện năng là một hàng hóa đặc biệt, việc sản xuất và tiêu dùng diễn ra đồng thời, việc lưu trữ điện năng rất đắt và tốn kém. Khi huy động các nhà máy điện phát điện, về nguyên tắc, ngành Điện sẽ huy động các nhà máy điện có giá rẻ phát điện trước, nhà máy điện có giá đắt phát điện sau, cho đến khi đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng điện của khách hàng.
Việc thiết kế giá bán lẻ điện cho sinh hoạt theo các bậc phù hợp với các mức sử dụng điện khác nhau của các hộ dân với giá điện của các bậc tăng dần nhằm khuyến khích các hộ dân sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm.
“Thực tế trong những năm gần đây cho thấy, việc áp dụng giá bán điện sinh hoạt theo các bậc là đơn giản mà vẫn đạt được mục tiêu khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả và tương đối phù hợp với điều kiện thực tiễn hiện nay ở nước ta”, Thứ trưởng Bộ Công Thương đánh giá.
Theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, kinh nghiệm áp dụng tại các nước trên thế giới cho thấy, giá bán điện hai thành phần gồm: Giá công suất (tính theo kW) và giá điện năng (tính theo kWh) chỉ áp dụng cho các khách hàng sử dụng điện cho mục đích sản xuất, kinh doanh. Cơ chế giá này không áp dụng cho các khách hàng sử dụng điện cho mục đích sinh hoạt.
Do đây là cơ chế mới, cần có nghiên cứu, thử nghiệm kỹ lưỡng, tránh tác động quá lớn tới các nhóm khách hàng sử dụng điện. Trong thời gian tới, căn cứ đặc điểm sử dụng điện của khách hàng sử dụng điện tại Việt Nam, trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm áp dụng tại các nước trên thế giới, Bộ Công Thương sẽ nghiên cứu và đề xuất áp dụng thử nghiệm giá bán điện 2 thành phần gồm giá công suất và giá điện năng cho một số nhóm khách hàng sử dụng điện cho mục đích sản xuất để có cơ sở đánh giá tác động đến giá bán lẻ điện bình quân cũng như đến chi phí sản xuất của khách hàng sử dụng điện.
Phân tích ưu - nhược điểm của phương án 6 bậc thang, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nêu rõ, cách tính này đơn giản, người dân dễ hiểu do giảm từ 6 bậc như cơ cấu biểu giá bán lẻ điện hiện nay xuống còn 5 bậc giá điện. Việc ghép các bậc lại với nhau để tăng khoảng cách mức tiêu thụ điện giữa các bậc và nới rộng khoảng cách mức tiêu thụ của bậc cao hơn nhằm phản ánh tình hình thực tế tiêu thụ điện và khuyến khích việc sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả hơn; đồng thời, hạn chế được một phần việc tiền điện phải trả tăng cao trong những tháng đổi mùa.
Số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội không thay đổi so với khi áp dụng cơ cấu biểu giá điện hiện hành là 6 bậc. Mức tăng giá giữa các bậc là tương đối hợp lý, chênh lệch giữa bậc đầu và bậc cuối là 2 lần, phù hợp khi so sánh với xu thế chung của các nước trên thế giới, như tại Nam California (Mỹ), mức chênh lệch giữa bậc đầu và bậc cuối cùng là 2,2 lần; Hàn Quốc là 3 lần; Lào là 2,88 lần; Thái Lan là 1,65 lần.
Các hộ có mức sử dụng điện từ 710 kWh/tháng trở xuống (chiếm khoảng 98% số hộ) sẽ có tiền điện phải trả giảm đi so với cách tính cũ là 6 bậc. Ở chiều ngược lại, về nhược điểm, Thứ trưởng cho biết, tiền điện của các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện cao từ 711 kWh/tháng trở lên (chiếm khoảng 2% số hộ) phải trả tăng thêm. “Như vậy, tổng thể của phương pháp tính vẫn giữ nguyên, chỉ là có sự tăng lên giảm xuống tương ứng giữa các thành phần khách hàng sử dụng điện”, Thứ trưởng đánh giá.