“Bảo tàng văn hóa” của vùng Trung Á

Đi tìm Con đường tơ lụa đã mất

Nhiều thế kỷ trước, Uzbekistan là một trong những điểm nối Con đường tơ lụa dài 6.437km, bắt đầu từ Trung Quốc qua vùng Tây Á, Đông Á, Địa Trung Hải đến châu Âu - tuyến thương mại đầu tiên và lớn nhất trong lịch sử thế giới. Uzbekistan có 4 thành phố nằm trên Con đường tơ lụa, là Samarkand, Khiva, Bukhara và Tashkent.

Nếu như trước đây, việc du lịch đến Uzbekistan không mấy dễ dàng thì nay, mọi thứ đều vô cùng thuận lợi. Một hành trình hoàn chỉnh cần khoảng một tuần, bắt đầu từ thủ đô Tashkent, sau đó là Bukhara, Khiva và Samarkand.

Thủ đô Tashkent là một thành phố lớn, hiện đại nhất Trung Á. Do vị trí thuận lợi nên thành phố 2.200 tuổi này từng là một trong những điểm chính trên Con đường tơ lụa. Tashkent có một danh sách dài các điểm tham quan phải đến. Du khách hãy dành ưu tiên cho việc đi dạo trong Hẻm của các nhà văn - nơi có các bức tượng chân dung của hơn 20 nhà văn, nhà thơ nổi tiếng của Uzbekistan. Nếu muốn ngắm nhìn các hiện vật độc đáo về lịch sử, văn hóa của các dân tộc Trung Á, du khách có thể tới Bảo tàng Tashkent, Bảo tàng Lịch sử Timurids nổi tiếng hay các nhà thờ Hồi giáo và tháp canh đồ sộ...

Cách Tashkent 576km là thành phố Bukhara - một trong những “viên ngọc du lịch”. Thành phố ốc đảo 2.500 tuổi này từng là một phần của Con đường tơ lụa và cũng nằm trong danh sách di sản thế giới của UNESCO. Du khách có thể ghé thăm các điểm tham quan hàng đầu như: Tổ hợp kiến trúc Poi-Kalon được công nhận là “Phép màu thứ tám”; những ngọn tháp, nhà thờ Hồi giáo và madrassas (học viện Hồi giáo) có kiến trúc độc đáo; những khu thành cổ, lăng mộ hay các trung tâm thương mại, thủ công cổ xưa. Bukhara có hơn 140 di tích thuộc các thời kỳ hiện đang được bảo tồn. Thành phố này còn được mệnh danh là “thủ đô” của văn hóa Hồi giáo, thành phố của trí tuệ và sự thiêng liêng.

Với nhiều người, cái tên Samarkand đồng nghĩa với Con đường tơ lụa. Thành phố này gây ấn tượng với những công trình mái vòm lát gạch màu xanh lấp lánh cùng các mô hình hình học ấn tượng. Samarkand là một trong những thành phố cổ xưa nhất hành tinh, cùng tuổi với Rome và Athens, đến nay đã hơn 2.750 năm tuổi. Quảng trường Registan lịch sử ở Samarkand gây ấn tượng khi được bao bọc bởi ba madrassas có kiến trúc đặc biệt được xây dựng dưới triều đại Timurid (1336 - 1405).

Thành phố cuối cùng du khách nên ghé thăm là Khiva - nằm trên diện tích rộng 25ha và có hơn 2.500 năm tồn tại. Thành phố này nằm ở phía bắc của Con đường tơ lụa, hiện là một trong số ít thành phố có sự quản lý các di tích kiến trúc để duy trì bản sắc riêng. Vì thế, Khiva được coi là một tượng đài "sống", một bảo tàng thành phố và nằm trong danh sách bảo vệ của UNESCO.

Những trải nghiệm thú vị

Ngày nay, du lịch đã trở thành một trong những ngành kinh tế quan trọng của Uzbekistan. Người Uzbek rất biết cách gây ấn tượng với du khách, trong số đó có trải nghiệm nếm rượu vang. Một địa điểm trải nghiệm thú vị là nhà máy rượu của gia đình Uzumfermer, cách Tashkent 30 phút lái xe. Tới đây, du khách có thể tham quan cơ sở sản xuất trải rộng trên diện tích 20ha cùng chuyên gia, khám phá những khu vườn nho và hoa hồng đẹp như tranh vẽ, sau đó thưởng thức rượu vang cùng ẩm thực châu Âu trên sân thượng.

Uzbekistan được coi là ngã tư của Con đường tơ lụa, nơi gặp gỡ giữa nghệ thuật và thủ công. Quốc gia này hiện là một trong những trung tâm sáng tạo của khu vực khi giữ gìn được các nghề thủ công truyền thống cùng nền tảng nghệ thuật lâu đời.

Ở Tashkent, thung lũng Fergana hoặc Bukhara, bạn có thể thăm studio trong các gia đình làm gốm địa phương, tham gia lớp học làm gốm, mua một món đồ nghệ thuật độc đáo và học cách nấu plov (cơm rang thập cẩm). Uzbekistan còn nổi tiếng với nghề dệt ikat truyền thống. Du khách có thể đến Nhà máy tơ lụa Yodgorlik ở Margilan để trải nghiệm việc se sợi, nhuộm và các quy trình dệt. Nếu muốn tìm hiểu về nghệ thuật làm giấy lụa cổ xưa, hãy ghé thăm Nhà máy giấy Meros ở Samarkand hoặc Trường hội họa Bukhara. Không ít du khách dành hằng tuần để tham gia các lớp học về hình thức nghệ thuật độc đáo này.

Với nền văn hóa đầy màu sắc, di sản Con đường tơ lụa cùng tài năng vô hạn của các nghệ sĩ và nghệ nhân địa phương, phần lớn du khách không thể rời Uzbekistan mà không mua một vài sản phẩm tự làm về làm quà lưu niệm. Các xưởng và nhà máy của các nghệ nhân là nơi tốt nhất để mua các đồ thủ công truyền thống như gốm sứ, thêu suzani, chạm khắc gỗ, thảm và vải. Muốn tìm các sản phẩm thời trang, du khách có thể đến các phòng trưng bày hiện đại ở Tashkent, nơi có nhiều thương hiệu địa phương sử dụng các loại vải truyền thống để làm trang phục và phụ kiện hiện đại.

Đối với hàng thủ công, mỗi cuối tuần luôn có các hội chợ nghệ thuật ở các công viên và thành phố trên khắp Uzbekistan, nơi du khách có thể mua một chiếc áo khoác chapan đầy màu sắc, chiếc mũ sọ với hoa văn truyền thống bắt mắt của Uzbekistan hay các đồ da, gốm sứ và sản phẩm sáng tạo khác.

Nhưng, cho dù là trải nghiệm gì thì chắc chắn khi trở về nhà, du khách sẽ còn nhớ mãi đến đất nước Uzbekistan tươi đẹp và giàu bản sắc văn hóa.