Giảm thiểu nguy cơ ngộ độc tại bếp ăn tập thể
Thời gian qua, ngành Y tế Thủ đô đã phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra công tác bảo đảm an toàn thực phẩm tại các bếp ăn tập thể trên địa bàn thành phố.
Qua công tác kiểm tra đã kịp thời phát hiện và xử lý những trường hợp vi phạm. Từ đó, góp phần giảm thiểu các nguy cơ xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm với nhiều người mắc và các bệnh truyền qua thực phẩm.
Xử phạt 22 bếp ăn không đạt tiêu chuẩn
Theo báo cáo của Sở Y tế Hà Nội, toàn thành phố hiện có 5.159 bếp ăn tập thể khu công nghiệp, trường học và cơ quan. Trong 8 tháng năm 2023, ngành Y tế Thủ đô đã phối hợp với các quận, huyện, thị xã và Ban Quản lý khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội tổ chức 92 lớp tập huấn nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ cho chủ cơ sở, lãnh đạo quản lý, người tham gia chế biến thực phẩm. Cùng với đó, hướng dẫn các bếp ăn tập thể thực hiện các quy định về bảo đảm an toàn thực phẩm tại các buổi sinh hoạt chuyên đề của công ty, nhà trường, cơ quan xí nghiệp. 100% các bếp ăn tập thể đều ký cam kết trách nhiệm bảo đảm an toàn thực phẩm và được cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm.
Bên cạnh đó, ngành Y tế thành phố đã phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra, giám sát điều kiện an toàn thực phẩm tại bếp ăn tập thể, đồng thời truy xuất nguồn gốc thực phẩm. Kết quả, trong 8 tháng năm 2023, tổng số cơ sở có bếp ăn tập thể được thanh tra, kiểm tra, giám sát điều kiện an toàn thực phẩm là 2.579 cơ sở. Qua đó đã phát hiện 22 bếp ăn tập thể không đạt điều kiện an toàn thực phẩm và xử lý vi phạm với số tiền phạt là 153 triệu đồng.
Trực tiếp kiểm tra công tác bảo đảm an toàn thực phẩm tại các bếp ăn tập thể khu công nghiệp, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Vũ Cao Cương đánh giá, thời gian qua, công tác kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm tại các bếp ăn tập thể khu công nghiệp đã được cơ quan chức năng từ thành phố cho đến quận, huyện, thị xã; xã, phường, thị trấn đẩy mạnh; 100% các bếp ăn tập thể, căng tin đã được kiểm tra, giám sát theo quy định. Qua kiểm tra, hầu hết các bếp ăn tập thể đều có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện hoặc bản cam kết bảo đảm an toàn thực phẩm, có hợp đồng nguồn gốc thực phẩm. 100% bếp ăn tập thể sử dụng nguồn nước bảo đảm an toàn.
Tuy nhiên, theo ông Vũ Cao Cương, qua kiểm tra cho thấy, các lỗi vi phạm chủ yếu vẫn là điều kiện vệ sinh, an toàn thực phẩm không bảo đảm như: Trần, nền xuống cấp, cống hở, ứ đọng rác thải, khu vực bếp sắp xếp lộn xộn, không có hệ thống chống côn trùng gây hại xâm nhập, không có dụng cụ riêng bảo quản thực phẩm sống và chín, thực hiện lưu mẫu thức ăn chưa đúng quy định, người tham gia chế biến thực phẩm thực hiện chế độ vệ sinh cá nhân chưa đúng quy định, chưa xuất trình hồ sơ nguồn gốc thực phẩm…
Tiếp tục đẩy mạnh kiểm tra, xử lý vi phạm
Đề cập đến nguy cơ mất an toàn thực phẩm tại bếp ăn tập thể, theo Tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng quốc gia, các bếp ăn tập thể, bếp ăn phục vụ đông người tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn thực phẩm rất lớn. 80% các vụ ngộ độc xảy ra tại bếp ăn tập thể có thể do vi sinh vật như tụ cầu vàng, E.coli, Salmonella.
Khi ăn, người bệnh thường có biểu hiện đau bụng, buồn nôn, đi ngoài nhiều lần; thậm chí, một số trường hợp có thể bị đau đầu, hôn mê… Nếu không được cấp cứu kịp thời, người bị ngộ độc thực phẩm có thể nguy hiểm tới tính mạng.
Đặc biệt, tại các bếp ăn tập thể, nếu môi trường không bảo đảm vệ sinh, vi khuẩn từ đất, nước, không khí ô nhiễm có thể xâm nhập vào dụng cụ chứa đựng, chế biến thức ăn. Hơn nữa, nếu người chế biến thực phẩm không mang găng tay, để thực phẩm sống và chín gần nhau, dùng chung dao thớt cũng làm tăng nguy cơ gây ngộ độc.
Để hạn chế xảy ra các vụ ngộ độc tại bếp ăn tập thể, Tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng lưu ý, các đơn vị tổ chức bếp ăn tập thể phải luôn tuân thủ nghiêm quy định về bảo đảm an toàn thực phẩm. Người nấu ăn phải được tập huấn và nắm vững kiến thức về an toàn thực phẩm. Thêm vào đó, cơ sở phải bảo đảm đầy đủ các điều kiện về vệ sinh sạch sẽ, thoáng mát, bếp ăn phải tuân thủ nguyên tắc 1 chiều, phân khu riêng biệt, thực phẩm sống và chín không được để lẫn lộn; đồng thời có các phương tiện ngăn ngừa côn trùng, động vật gây hại xâm nhập, dụng cụ chế biến sạch sẽ, thùng rác có nắp đậy…
Khi nấu xong, thức ăn phải được đựng trong các dụng cụ chứa đựng bảo đảm sạch sẽ. Người vận chuyển, phân chia suất ăn phải thực hiện các điều kiện vệ sinh sạch sẽ, đầu tóc gọn gàng, đeo găng tay… Nếu thực phẩm cần được vận chuyển sang khu vực khác, cơ sở chế biến phải bảo đảm thực phẩm được bao gói, chứa đựng trong các phương tiện chuyên dụng, bảo đảm thức ăn được sử dụng trong vòng 2 tiếng sau khi nấu. Đặc biệt, nguồn nguyên liệu, thực phẩm cung cấp cho bếp ăn cũng phải được kiểm soát chặt về nguồn gốc, xuất xứ.
Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Vũ Cao Cương cho hay, thời gian tới, Sở Y tế Hà Nội sẽ tiếp tục phối hợp với UBND các quận, huyện và Ban Quản lý khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến kiến thức an toàn thực phẩm cho chủ cơ sở, lãnh đạo quản lý và người tham gia chế biến thực phẩm. Đặc biệt, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về an toàn thực phẩm tại các bếp ăn tập thể.
Cụ thể, thành phố sẽ tiến hành đánh giá thực trạng an toàn thực phẩm tại 39 bếp ăn tập thể trong khu công nghiệp và truy xuất nguồn gốc tại 23 nhà cung cấp thực phẩm cho bếp ăn tập thể khu công nghiệp. Đồng thời, tiến hành lấy mẫu nước chế biến, bàn tay người chế biến, mẫu thớt, mẫu thức ăn lưu, mẫu rau tươi… để tiến hành kiểm nghiệm hóa lý và vi sinh. Cùng với đó, tổ chức hướng dẫn phương pháp kiểm tra, giám sát và truy xuất nguồn gốc thực phẩm cho các lãnh đạo, người quản lý trong công ty thuộc khu công nghiệp, khu chế xuất, cụm công nghiệp.