Hoạt động xuất nhập khẩu toàn cầu vẫn “khát” nguồn hỗ trợ tài chính
Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam cho biết, khoảng cách tài trợ thương mại toàn cầu - sự khác biệt giữa nhu cầu và phê duyệt tài trợ để hỗ trợ xuất nhập khẩu - đã tăng lên mức kỷ lục 2,5 nghìn tỷ USD vào năm 2022, từ mức 1,7 nghìn tỷ USD hai năm trước đó.
Đây là kết quả Khảo sát “Khoảng cách Tài trợ thương mại, Tăng trưởng và Việc làm năm 2023” của ADB, là phong vũ biểu hàng đầu thế giới về thực lực tài trợ thương mại. Khảo sát năm 2023 bao gồm dữ liệu từ 137 ngân hàng và 185 công ty từ khoảng 50 quốc gia.
Nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng trên là do lãi suất tăng, triển vọng kinh tế suy yếu, lạm phát và biến động địa chính trị làm giảm khả năng cung cấp dịch vụ của các ngân hàng cho tài trợ thương mại. Những người được hỏi cũng cho biết họ tiếp tục phải đối mặt với những hạn chế vào năm 2022 do lãi suất tăng và những bất ổn trên thị trường tài chính, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy thoái và bất ổn địa chính trị.
Cuộc khảo sát chỉ ra, nhu cầu về tài trợ thương mại tăng cao sau đợt phục hồi mạnh mẽ này nhưng rủi ro kinh tế gia tăng khiến việc đảm bảo tài chính trở nên khó khăn hơn trước. Phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19, xuất khẩu hàng hóa toàn cầu tăng trưởng lần lượt trong năm 2021 và 2022 ở mức 26,6% và 11,5%. Tuy nhiên, sau tốc độ tăng trưởng bằng 0 trong quý cuối cùng của năm 2022, giá trị xuất khẩu thương mại toàn cầu đã chậm lại từ đầu năm đến nay, cho thấy mức giảm khoảng 3%.
Bà Suzanne Gaboury, Tổng Giám đốc Hoạt động Khu vực Tư nhân của ADB đánh giá, khoảng cách cung cấp tài chính cho hoạt động tài trợ thương mại toàn cầu ngày càng tăng đã bóp nghẹt tiềm năng của thương mại.
Cũng theo kết quả khảo sát, khoảng 60% ngân hàng cho biết, cuộc xung đột tại Ukraine đã ảnh hưởng đến danh mục tài trợ thương mại của họ, chủ yếu do bất ổn địa chính trị ngày càng tăng và giá hàng hóa gia tăng.
Đây cũng là lần đầu tiên cuộc khảo sát khoảng cách thương mại của ADB tập trung vào các vấn đề môi trường, xã hội và quản trị (ESG), cùng với số hóa, nhằm đánh giá tác động của chúng đối với các chuỗi cung ứng liên quan và khoảng cách tài trợ thương mại. Phần lớn các ngân hàng và công ty tham gia cuộc khảo sát tin rằng việc áp dụng ESG có thể giúp giảm khoảng cách tài trợ thương mại.
Về chuỗi cung ứng, thách thức hàng đầu được các công ty tham gia khảo sát nêu ra là không đủ nguồn lực tài chính. Các doanh nghiệp khẳng định, xác định khả năng tiếp cận nguồn tài chính đầy đủ, hậu cần đáng tin cậy và sử dụng công nghệ kỹ thuật số là ba thành phần quan trọng nhất của chuỗi cung ứng bền vững lúc này.