Nông dân vẫn còn... “lúng túng”!

Khó khăn ở khâu tiêu thụ

Hiện tại, các doanh nghiệp, hợp tác xã đã đẩy mạnh việc liên kết tiêu thụ nông sản qua hợp đồng để nâng cao giá trị sản phẩm, nhưng trong quá trình triển khai còn gặp nhiều khó khăn. Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất kinh doanh rau, củ, quả an toàn, du lịch làng nghề sinh thái Tâm Anh (huyện Phú Xuyên) Đào Thị Lương cho biết, mỗi ngày hợp tác xã tiêu thụ hàng chục tấn nông sản, thực phẩm theo chuỗi liên kết với các đơn vị khác, cung ứng cho nhiều siêu thị. Tuy nhiên, một số hộ nông dân vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu về sản xuất an toàn, số lượng, chủng loại, gây khó khăn cho hợp tác xã trong thu mua nông sản theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp.

Còn theo Giám đốc Hợp tác xã Hoàng Long (huyện Thanh Oai) Nguyễn Trọng Long, hiện nay, hợp tác xã đã liên kết tiêu thụ theo chuỗi thực phẩm A-Z. Song để quảng bá, giới thiệu, đưa sản phẩm tới tay người tiêu dùng, hợp tác xã thường tốn khoảng 10-20% chi phí trong tổng giá trị sản phẩm. Đó là một trong những khó khăn cho hợp tác xã khi phải cạnh tranh với các sản phẩm nông nghiệp sản xuất truyền thống trên thị trường có giá rẻ hơn.

Về vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Xuyên Nguyễn Trọng Vĩnh nêu, việc tiêu thụ nông sản hiện vẫn còn nhiều khó khăn, nhất là khi vào vụ thu hoạch, nhiều hộ nông dân, hợp tác xã phải bán với giá thấp cho thương lái, dẫn đến sản phẩm nông nghiệp tiêu thụ không ổn định.

Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương cho biết, việc xây dựng chuỗi liên kết đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh biến động thị trường, rào cản thương mại, chi phí sản xuất tăng cao. Thế nhưng, khó khăn lớn nhất hiện nay là mối liên kết giữa nông dân, doanh nghiệp và nhà phân phối trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông sản còn lỏng lẻo... Nguyên nhân là do quy mô sản xuất nông nghiệp còn nhỏ lẻ, manh mún; doanh nghiệp chế biến, phân phối hoặc bao tiêu sản phẩm khó có thể ký kết hợp đồng đơn lẻ với hàng trăm hộ nông dân với quy mô sản xuất và trình độ canh tác khác nhau…

Hỗ trợ sản xuất, tiêu thụ sản phẩm

Mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức, song việc xây dựng các chuỗi liên kết là nhiệm vụ hết sức quan trọng, không thể không thực hiện. Chính vì vậy, trong thời gian tới, ngành Nông nghiệp Hà Nội tiếp tục hỗ trợ, tạo kênh kết nối để chủ thể sản xuất, đơn vị phân phối, tiêu thụ và nhà quản lý gặp gỡ, trao đổi, định hướng hợp tác lâu dài, thúc đẩy phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp…

Theo Giám đốc Công ty cổ phần Xúc tiến thương mại nông nghiệp Việt Nam (quận Cầu Giấy) Đỗ Hoàng Thạch, các hợp tác xã cần xây dựng quy trình sản xuất khép kín, nâng cao chất lượng sản phẩm và bảo đảm an toàn, vệ sinh thực phẩm. “Thời gian tới, công ty tiếp tục liên kết với các hợp tác xã cũng như doanh nghiệp phân phối, nhằm cung cấp nguồn thực phẩm sạch đến người tiêu dùng; đồng thời, chuyển hướng kinh doanh sang các kênh thương mại điện tử để thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm cho nông dân", ông Đỗ Hoàng Thạch cho hay.

Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương nhận định, để các chuỗi liên kết sản xuất không bị đứt gãy, phát huy được hiệu quả, rất cần sự chủ động, tích cực của cả nông dân và doanh nghiệp. Ngành Nông nghiệp Hà Nội sẽ tiếp tục tổ chức các buổi hội thảo, hỗ trợ nông dân, hợp tác xã trong sản xuất, liên kết tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp.

Trước mắt, các địa phương cần tuyên truyền để người dân thấy được tầm quan trọng của việc tuân thủ các điều khoản trong hợp đồng liên kết; phối hợp với các đơn vị có liên quan mở lớp tập huấn, chuyển giao khoa học, kỹ thuật và cách thức tổ chức sản xuất cho nông dân; thường xuyên đánh giá, dự báo thị trường cung cầu hàng hóa nông sản để điều chỉnh hướng sản xuất, kinh doanh.

“Về lâu dài, các địa phương cần tạo điều kiện cho doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư vào nông nghiệp, liên kết sản xuất, tích tụ ruộng đất để hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung theo thế mạnh của từng vùng, gắn với đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật. Cùng với đó, làm tốt vai trò quản lý nhà nước trong việc giám sát ký kết hợp đồng giữa bên sản xuất và bên tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, bảo đảm nguyên tắc các bên tham gia liên kết cùng có lợi, tuân thủ các điều khoản trong hợp đồng; cùng nhau chia sẻ những rủi ro, khó khăn trong quá trình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm”, bà Vũ Thị Hương nhấn mạnh.