Chủ động thu hút FDI có chọn lọc
Từ khi Việt Nam mở cửa, Hà Nội luôn đứng hàng đầu về thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI), mặc dù cũng gặp không ít khó khăn, bất lợi.
Phóng viên Báo Hànộimới đã trao đổi với Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội Nguyễn Ngọc Tú về thực trạng, kết quả và định hướng thu hút dòng vốn này trong thời gian tới.
- Ông có thể cho biết kết quả thu hút vốn FDI của Hà Nội trong thời gian qua?
- Lũy kế đến nay, Hà Nội đã thu hút khoảng 69.844 triệu USD vốn FDI (đứng thứ 2 toàn quốc). Lĩnh vực thu hút vốn lớn nhất là bất động sản (chiếm 63%), tiếp theo là dịch vụ buôn bán hàng hóa (9%)... Đặc biệt, giai đoạn 2018-2020, Hà Nội luôn trong nhóm dẫn đầu cả nước về thu hút FDI. Trong đó, một số dự án đầu tư lớn đã được cấp phép, như: Dự án Khu đô thị thành phố thông minh, với tổng vốn đăng ký 4,1 tỷ USD; 2 dự án của Tập đoàn Nidec tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc có vốn 400 triệu USD; dự án Trung tâm Nghiên cứu R&D trị giá 210 triệu USD của Samsung…
Tuy nhiên, các năm 2021 và 2022, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, kết quả thu hút FDI giảm mạnh. Năm 2021 đạt trên 1,52 tỷ USD; năm 2022 đạt 1,77 tỷ USD. Riêng năm 2023, kinh tế bắt đầu phục hồi, FDI tăng mạnh. Trong 6 tháng đầu năm, thành phố thu hút thêm 2,265 tỷ USD. Hầu hết dự án lớn tập trung vào các lĩnh vực kinh doanh bất động sản; công nghiệp chế biến chế tạo; xây dựng; dịch vụ giải trí, lưu trú và ăn uống; y tế và giáo dục; hoạt động chuyên môn khoa học kỹ thuật…
- Kết quả trên có được nhờ giải pháp gì, thưa ông?
- Thành phố đã rà soát, xây dựng các cơ chế, chính sách mới nhằm tăng cường thu hút các nguồn lực đầu tư xã hội; đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi cho nhà đầu tư, doanh nghiệp; liên thông các thủ tục hành chính trong các lĩnh vực quy hoạch, đất đai, đầu tư, xây dựng, đăng ký doanh nghiệp… Thành phố còn thành lập tổ công tác liên ngành để giải quyết thủ tục, quyết định chủ trương đầu tư, phê duyệt đề xuất dự án và giải quyết khó khăn, vướng mắc tại các dự án đầu tư, xây dựng; hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các nguồn lực đất đai; lao động chất lượng cao; thị trường (kết nối vùng nguyên liệu, thị trường); hỗ trợ nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp.
- Bên cạnh những kết quả đạt được, xin ông cho biết bất cập trong công tác thu hút vốn FDI hiện nay?
- Kết quả đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp phụ trợ còn hạn chế. Việc thu hút các dự án FDI có sử dụng đất gặp nhiều khó khăn do thủ tục chuẩn bị đầu tư và triển khai dự án kéo dài. Quỹ đất sạch, nhà xưởng đáp ứng điều kiện cho thu hút đầu tư mới, mở rộng nhà máy rất hạn chế. Thông tin pháp lý quan trọng để nhà đầu tư xác định kế hoạch và hiệu quả đầu tư dự án còn thiếu. Giá thuê đất tại các khu, cụm công nghiệp của thành phố cao hơn so với các địa phương lân cận (gấp khoảng 1,5-2 lần) khiến chi phí đầu tư ban đầu của nhà đầu tư lớn, không tạo được lợi thế cạnh tranh...
- Ông đánh giá thế nào về việc còn ít những dự án công nghệ cao?
- Thành phố chưa thu hút được các dự án quy mô lớn trong lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ nguồn, có giá trị gia tăng cao. Quy mô vốn đầu tư/dự án có xu hướng giảm xuống. Mức vốn thực hiện chỉ chiếm gần 50% tổng vốn đầu tư đăng ký. Ngoài ra, việc xây dựng và thực hiện chương trình xúc tiến đầu tư của thành phố tại nước ngoài gặp khó khăn. Việc xây dựng danh mục dự án, quảng bá môi trường đầu tư Hà Nội đáp ứng về số lượng, nhưng các thông tin cơ bản để kêu gọi đầu tư như ranh giới, hiện trạng sử dụng đất, quy hoạch, cơ chế tài chính thực hiện… còn thiếu và hạn chế, vì vậy chưa thu hút các nhà đầu tư quan tâm.
- Vậy, định hướng của Hà Nội trong thu hút FDI thời gian tới là gì?
- Thực hiện các Nghị quyết của Trung ương, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 153/KH-UBND về việc hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030 trên địa bàn thành phố Hà Nội. Theo đó, thành phố chủ động thu hút FDI có chọn lọc, bảo đảm chất lượng, bảo vệ môi trường; ưu tiên các dự án có công nghệ tiên tiến, công nghệ mới, công nghệ cao, giá trị gia tăng cao và có tác động lan tỏa, kết nối chuỗi sản xuất gắn với đào tạo nhân lực. Thành phố sẽ thu hút FDI theo chiều sâu, gắn với mục tiêu phát triển bền vững; tập trung vào lĩnh vực phát triển kết cấu hạ tầng đô thị, xây dựng thành phố thông minh, công nghiệp hỗ trợ sử dụng công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường…; tiếp cận để nhận đầu tư từ các công ty, tập đoàn trong lĩnh vực công nghệ cao; nâng cao năng lực quản lý và hiệu quả trong lĩnh vực công nghệ chế biến, chế tạo. Đồng thời, Hà Nội sẽ tiếp tục đổi mới xúc tiến đầu tư, xác định rõ các thị trường, quốc gia trọng điểm, tập đoàn lớn để giới thiệu tiềm năng, lợi thế của thành phố; chú trọng thúc đẩy xúc tiến đầu tư tại chỗ…
- Trân trọng cảm ơn ông!