Phép thử trên chính trường Đức

Theo đó, CDU đã giành được 40,7% phiếu bầu (tăng 5,8% so với kỳ bầu cử trước đó ở Saarland vào năm 2012). Đảng Dân chủ xã hội (SPD) đứng thứ hai với 29,8% sự ủng hộ (giảm 7,1%). Đáng chú ý, đảng cực hữu Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) có xu hướng chống người nhập cư, giành được 6,2% số phiếu và Saarland trở thành bang thứ 12 mà đảng này có ghế trong Nghị viện.

Mặc dù là một bang nhỏ với dân số chỉ khoảng 1 triệu người, nhưng cuộc bầu cử bang Saarland được xem là một phép thử quan trọng cho cuộc bầu cử Quốc hội Liên bang diễn ra vào ngày 24-9 tới, cũng như cuộc đua vào vị trí Thủ tướng giữa đương kim Thủ tướng Angela Merkel và ông Martin Schulz của đảng SPD. Trên thực tế, kể từ khi đảng SPD chọn ông M.Schulz làm ứng viên tranh chức Thủ tướng đã tạo những thay đổi lớn trên chính trường Đức, khiến đảng CDU của bà A.Merkel liên tục bị mất điểm. Giới quan sát đánh giá chính trị gia này như “làn gió” mang đến sự tươi mới cho đảng SPD.

Ông M.Schulz đưa ra một chương trình hành động khác với cương lĩnh của nữ Thủ tướng Đức, đó là sẽ dành sự hỗ trợ cho những lao động trẻ và bảo đảm công bằng xã hội cho tất cả người dân Đức, từ trẻ mẫu giáo cho đến người hưu trí. Trong khi ứng viên M.Schulz và SPD đang giành thêm sự ủng hộ của người dân Đức qua từng ngày thì bà A.Merkel và đảng CDU đang có dấu hiệu chững lại do ảnh hưởng của nhiều vấn đề kinh tế, xã hội vừa qua. Nhà lãnh đạo Đức đã tuyên bố tranh cử lần thứ tư để bảo vệ các nguyên tắc dân chủ đang bị đe dọa.

Tuy nhiên, hàng loạt vụ tấn công khủng bố ở Châu Âu thời gian qua khiến dư luận Đức nghi ngại về chính sách mở cửa biên giới của bà. Người dân thậm chí nổi giận, yêu cầu nữ Thủ tướng phải chịu trách nhiệm, đồng thời lo rằng chính sách của bà A.Merkel mang đến sự bất ổn cho đất nước. Chỉ cách đây một vài tháng, SPD vẫn bị CDU dẫn ở một khoảng cách khá xa nhưng theo các cuộc thăm dò mới đây, SPD đã đuổi kịp và có phần vượt qua CDU ở nhiều tiêu chí.

Vì vậy, tỷ lệ ủng hộ giảm trong cuộc bỏ phiếu tại Saarland có thể coi là bước lùi của SPD dưới sự lãnh đạo của ông M.Schulz. Một trong những lý do khiến chính đảng này thất bại tại đây được cho là do cử tri khu vực lo ngại về khả năng tiến hành cuộc đối thoại liên minh nếu SPD giành chiến thắng. Lúc đó, ông M.Schulz có thể đứng ra thành lập chính phủ liên minh thiên tả gồm SPD, đảng Cánh tả (Die Links) và đảng Xanh. Thủ tướng A.Merkel từng cảnh báo, cử tri không nên ủng hộ những cuộc đối thoại thành lập liên minh thiên tả vì điều này sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế của đất nước.

Một lợi thế cho CDU của bà A.Merkel là đảng Xanh - đối tác tiềm năng trong liên minh quốc gia của đảng SPD - chỉ nhận được ít hơn 5% phiếu bầu trong cuộc bỏ phiếu ở Saarland, thấp hơn mức tối thiểu để có đại diện trong Quốc hội. Phát biểu trước những người ủng hộ, Thủ hiến bang Saarland, bà Annegret Kramp-Karrenbauer cho rằng, kết quả này là một sự khích lệ lớn đối với CDU và đương kim Thủ tướng Đức trước cuộc tổng tuyển cử vào tháng 9 tới.

Tuy nhiên, dù thất thế trong cuộc bỏ phiếu khu vực, nhưng theo các nhà quan sát, với hàng loạt chính sách mà ông M.Schulz đưa ra như tăng cường hợp tác trong Liên minh Châu Âu, bãi bỏ một trong những bất bình đẳng lớn nhất là phụ nữ thu nhập thấp hơn đàn ông khi làm cùng một công việc… có thể tạo ra “hiệu ứng Schulz” mạnh mẽ hơn trong thời gian tới. Điều đó có nghĩa, bản thân bà A.Merkel cũng như đảng CDU cầm quyền vẫn phải vượt qua nhiều thách thức trong cuộc tổng tuyển cử vào mùa thu này.