Venezuela đứng trước thách thức mới

Phản ứng trước những động thái mới từ phía Mỹ, Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro cho rằng những quyết sách của Tổng thống D.Trump là “phi pháp” và chỉ nhằm chống lại nhân dân Venezuela. Ông N.Maduro cũng cáo buộc Mỹ muốn Venezuela rơi vào con đường vỡ nợ, tuy nhiên ông nhấn mạnh nỗ lực này sẽ thất bại.

Phát biểu sau cuộc thảo luận với Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres, Ngoại trưởng Venezuela Jorge Arreaza cũng tuyên bố, Caracas sẽ tự vệ, đồng thời nhấn mạnh nước này là một quốc gia dân chủ. Ngay sau đó, Venezuela đã tổ chức tập trận trên quy mô toàn quốc với tình huống giả định là chống lại các cuộc tấn công quân sự từ phía Mỹ. Hành động này được cho là câu trả lời cho tuyên bố của Tổng thống D.Trump cách đây không lâu rằng Mỹ để mở khả năng can thiệp quân sự vào Venezuela.

Sắc lệnh mới là những biện pháp trừng phạt lớn nhất từ trước tới nay của Washington nhắm tới chính quyền Tổng thống N.Maduro. Mỹ cho biết bước đi này là để buộc Caracas phải trả giá cho “sự xói mòn dân chủ ở Venezuela”. Mỹ và nhiều quốc gia đã không thừa nhận kết quả cuộc bầu cử Quốc hội lập hiến diễn ra vào ngày 30-7 vừa qua tại Venezuela khi cáo buộc sự kiện này đã cho phép Tổng thống N.Maduro thay thế cơ quan lập pháp hiện tại do phe đối lập kiểm soát. Nhà lãnh đạo Venezuela cũng bị chỉ trích là có xu hướng độc tài khi bắt giữ các thủ lĩnh đối lập và tìm cách sửa đổi Hiến pháp. Trong khi đó, chính quyền quốc gia Nam Mỹ khẳng định việc bầu ra Hội đồng lập hiến mới là lối đi duy nhất để có thể vãn hồi khủng hoảng trầm trọng hiện nay của đất nước.

Tuy nhiên, lệnh cấm lần này lại không hề đề cập tới việc cấm vận dầu mỏ, phương án sẽ gây tổn hại nghiêm trọng nhất với nền kinh tế Venezuela do dầu mỏ chiếm tới 95% doanh thu xuất khẩu. Vì thế, giới quan sát nhận định gói trừng phạt mới nhất dường như là một lời cảnh báo của Washington hơn là một hình phạt nhằm đẩy Venezuela đến đường cùng.

Thế nhưng, cũng không thể phủ nhận, những lệnh cấm liên quan đến các hoạt động tài chính với quốc gia Nam Mỹ chắc chắn sẽ khiến Venezuela thêm khó khăn, trong bối cảnh nước này rất cần nguồn thu để thanh toán lãi cho những khoản nợ đang ngày một tăng lên. Theo ước tính, Venezuela hiện đang nợ khoảng 100 tỷ USD và có thể mất khả năng chi trả do tác động của lệnh cấm vận từ Mỹ.

Tình hình đất nước thêm phức tạp chắc chắn sẽ buộc chính quyền của Tổng thống N.Maduro phải có những giải pháp tháo gỡ. Theo các nhà phân tích, ngoài những nỗ lực tự cường, Caracas có thể sẽ viện tới sự trợ giúp của một số quốc gia khác, mà điển hình là Trung Quốc và Nga. Venezuela từng là quốc gia nhận đầu tư lớn nhất của Trung Quốc tại Mỹ Latinh và Bắc Kinh là đối tác thương mại lớn thứ hai của Caracas. Trong khi đó, Nga cũng có nhiều dự án hợp tác đầu tư về dầu khí ở quốc gia Nam Mỹ này.

Tại cuộc họp báo mới đây, ông N.Maduro khẳng định đánh giá cao mối quan hệ hợp tác với Nga và sẽ sớm có chuyến thăm tới Mátxcơva để thúc đẩy mối quan hệ kinh tế thương mại. Mặc dù vậy, sự cô lập nghiêm khắc hơn từ Mỹ không chỉ phản ánh mối quan hệ tụt dốc giữa Washington và Caracas mà còn tạo ra những thách thức thực sự đối với các nỗ lực thoát khủng hoảng của chính quyền Tổng thống N.Maduro.