Lệnh ngừng bắn tại Syria bị phá vỡ: Nỗi lo xung đột kéo dài

Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh xung đột vẫn diễn ra ác liệt tại khu vực Đông Ghouta ở ngoại ô thủ đô Damascus, bất chấp lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ ngày 27-2. Nội dung văn bản này yêu cầu các bên không giao tranh 5 giờ mỗi ngày, hay còn gọi là "khoảng dừng nhân đạo", để các đoàn xe cứu trợ có thể tiếp cận được khu vực có dân thường đang cư trú. Một đoàn gồm 46 xe chở hàng cứu trợ - thuộc chiến dịch chung giữa Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế (ICRC), Hội Trăng lưỡi liềm đỏ của Syria và Liên hợp quốc - đã tới các khu vực do phiến quân kiểm soát ở Đông Ghouta. Tuy nhiên, đến thời điểm này, 50% số lương thực cứu trợ vẫn chưa thể đến được tay những người dân vô tội, trong khi mới chỉ có một phần thuốc men được dỡ xuống khỏi các xe chở hàng. Số liệu thống kê của cơ quan Giám sát nhân quyền Syria cho thấy, kể từ khi các cuộc giao tranh dữ dội nổ ra ngày 18-2 đến nay, đã có 800 dân thường thiệt mạng, trong đó có 177 trẻ em.

Trong khi đó, các bên liên quan tiếp tục đổ lỗi cho nhau vi phạm lệnh ngừng bắn. Máy bay chiến đấu của quân đội Chính phủ Syria tiếp tục không kích vào khu vực phía Đông Ghouta sau khi cáo buộc phe đối lập sử dụng máy bay chiến đấu ném bom một con đường an toàn dành riêng cho người dân rời khỏi khu vực. Chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad cho rằng lệnh ngừng bắn không bao gồm những vùng ngoại ô của Damascus do những phần tử khủng bố thuộc Mặt trận Nusra - tổ chức từng là chi nhánh của Al-Qaeda tại Syria - và các tổ chức khủng bố khác kiểm soát. Vì vậy, các tay súng đối lập lợi dụng việc ngừng bắn đã tấn công quân đội Syria ở Đông Ghouta.

Nếu Liên hợp quốc không đưa ra biện pháp khả thi nào, trong thời gian tới xung đột giữa các bên nhiều khả năng sẽ tiến triển theo chiều hướng phức tạp. Nhiều nguồn tin cho biết, quân đội Nga lại đang vận chuyển tới Syria một lô vũ khí hạng nặng và xe chiến đấu quân sự với mục đích tăng cường thêm sức mạnh cho các lực lượng vũ trang của quốc gia Trung Đông này. Đây là đợt vận chuyển thứ hai kể từ đầu năm 2018. Cùng lúc, Chính phủ Syria đã điều quân tăng viện để tham chiến ở Đông Ghouta nhằm đẩy mạnh các nỗ lực đánh bại phiến quân tại thành trì cuối cùng ở khu vực gần thủ đô Damascus.

Trên thực tế, lệnh ngừng bắn khó có thể chuyển biến được cục diện của cuộc chiến kéo dài hơn 7 năm qua tại Syria khi nhiều nghị quyết, văn bản tương tự đã không được thực hiện. Vào thời điểm lệnh ngừng bắn ngày 27-2 được thông qua, giới phân tích cũng cho rằng "khoảng dừng nhân đạo", dù có được tuân thủ cũng không phải là một giải pháp toàn diện vì một số điều khoản thiếu rõ ràng. Trước đó, Nga cũng cho rằng, ngừng bắn chỉ có thể được thực hiện khi tất cả các bên quyết tâm tham gia.

Hiện tại, cơ hội tiếp theo có thể giải tỏa căng thẳng đang trông chờ vào hội nghị thượng đỉnh giữa Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran sẽ diễn ra vào đầu tháng 4 tới. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, một bước đột phá để hóa giải cuộc xung đột Syria là điều vô cùng khó khăn, vì đây không chỉ là cuộc chiến giữa những người ủng hộ và chống đối Tổng thống B.Al-Assad. Syria từ lâu đã trở thành cuộc chiến của nhiều phe phái với sự hỗ trợ của các nước trong và ngoài khu vực. Ngay cả những nước đồng minh cũng có những toan tính khác biệt trong cuộc chiến này.

Do vậy, với những gì đang diễn ra có thể khẳng định rằng, cuộc chiến Syria sẽ chưa thể tìm được hồi kết khi bàn cờ lợi ích chưa ngã ngũ giữa các bên. Nỗi lo về một cuộc xung đột lâu dài đang dần trở thành hiện thực.