Nước Mỹ tiếp tục chia rẽ

Trên mạng xã hội Twitter ngày 24-12, Tổng thống D.Trump nhấn mạnh, vấn đề duy nhất mà nền kinh tế Mỹ phải đối mặt chính là FED. Theo ông, FED không thể cảm nhận được thị trường và không hiểu những điều quan trọng về cuộc chiến thương mại, việc tăng cường sức mạnh cho đồng USD hay nguy cơ phe Dân chủ khiến Chính phủ ngừng hoạt động do vấn đề biên giới. Lời chỉ trích được đưa ra trong bối cảnh Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin phải triệu tập cuộc họp với 6 ông chủ ngân hàng lớn nhất nhằm thảo luận cách bảo đảm hoạt động bình thường của thị trường. Sau cuộc họp, người đứng đầu ngành Tài chính Mỹ khẳng định, hệ thống ngân hàng vẫn đủ thanh khoản để tiếp tục cho vay và không có nguy cơ nào đe dọa nền kinh tế quốc gia. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán Mỹ đã phản ứng ngược lại, khi tâm lý bất an lan rộng, kích hoạt lệnh bán tháo. Trong phiên giao dịch ngày 24-12, hơn 650 điểm đã bị “thổi bay” khỏi Dow Jones. Tất cả các chỉ số chính của chứng khoán đều mất hơn 2% giá trị. Chỉ số chứng khoán S&P 500 đóng cửa với mức giảm 19,8% so với đỉnh hồi tháng 9. Giá dầu rơi vào cảnh tương tự khi mất tới 6% giá trị chỉ trong một phiên. Các chỉ số khác cũng sụt giảm mạnh trong bối cảnh các nhà đầu tư lo ngại về việc tăng trưởng kinh tế chậm lại.

Theo các nhà phân tích, hiện tại nền kinh tế Mỹ đang được hỗ trợ bởi một số yếu tố tích cực xuất phát từ chính sách dưới thời Tổng thống D.Trump, bao gồm chương trình cắt giảm thuế và tăng chi tiêu công. Thị trường việc làm đang đứng vững với tỷ lệ thất nghiệp 3,7%, mức thấp nhất kể từ năm 1969. Mặc dù vậy, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang gây bất an cho các doanh nghiệp. Nợ công của Mỹ đang tiến về mốc 22 nghìn tỷ USD và việc Chính phủ đóng cửa một phần từ hôm thứ bảy tuần trước đang làm gia tăng mối lo về khả năng Washington sẽ tìm được giải pháp đồng thuận cho cả hai đảng trong các vấn đề cấp bách. Trong khi đó, các dữ liệu cho thấy kinh tế Mỹ có thể giảm tốc trong năm 2019. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) được dự báo sẽ tăng 2,9% trong năm nay, nhưng mức tăng trong năm 2019 có thể giảm do tác dụng của các biện pháp kích thích tài khóa giảm dần. Mới đây, thời báo Washington Post dẫn lời giới chuyên gia cảnh báo, nền kinh tế Mỹ sẽ bắt đầu “hụt hơi” từ giữa năm 2019 và có thể rơi vào suy thoái trong năm 2020, thời điểm nước này tiến hành cuộc bầu cử tổng thống.

Sau 4 lần tăng lãi suất trong năm 2018, Tổng thống D.Trump cho rằng, chính sách của FED đang đi ngược lại nỗ lực của ông nhằm kích thích nền kinh tế trong bối cảnh tỷ lệ lạm phát vẫn ở mức thấp và việc này đã khiến kinh tế Mỹ giảm tốc. Nói một cách cụ thể hơn, với việc tăng chi phí vay mượn, FED đang khiến cho công việc kinh doanh khó khăn hơn, chứng khoán giảm điểm. Động thái này chẳng khác nào “gáo nước lạnh” đổ vào những nỗ lực của Tổng thống D.Trump.

Chưa biết những căng thẳng giữa Nhà Trắng và FED sẽ đi tới đâu nhưng rõ ràng nước Mỹ đang trải qua một mùa Giáng sinh không trọn vẹn. Nancy Pelosi, người sắp trở thành chủ tịch Hạ viện Mỹ và lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer đã ra một tuyên bố chung có đoạn: "Hôm nay là Giáng sinh và Tổng thống D.Trump đang đẩy đất nước vào cảnh hỗn loạn. Thị trường chứng khoán chao đảo, trong khi Tổng thống lại phát động cuộc chiến cá nhân nhắm vào FED, ngay sau sự ra đi của Bộ trưởng Quốc phòng".