Văn hóa

Nghệ sĩ Ưu tú Bùi Việt An: Nỗ lực của tôi đã được ghi nhận

Mai Đình thực hiện 04/07/2023 14:06

Bùi Việt An là một trong số ít nghệ sĩ múa có thành tích xuất sắc, được phong tặng danh hiệu NSƯT khi chưa tốt nghiệp đại học. 17 năm công tác tại Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam, nghệ sĩ Bùi Việt An đã đảm nhận vai chính trong nhiều tác phẩm múa nổi tiếng của Việt Nam và nước ngoài, nổi bật là “Mùa xuân thiêng liêng”, “Cái chết và cô gái”, “Kẹp hạt dẻ”, “Giselle”... Ngoài ra, Bùi Việt An cũng tham gia các tác phẩm opera lớn, như “Cô Sao”, “Lá đỏ”, “Người đi qua thung lũng”...

viet-an.jpg

- Thưa NSƯT Bùi Việt An, mới đây, khán giả gặp lại chị trong vở múa “Đông Hồ”. Đây là vở múa có sự kết nối giữa truyện dân gian Việt Nam với vũ điệu ballet cổ điển phương Tây, chắc hẳn chị đã có những trải nghiệm khó quên?

- Phần múa “Đám cưới chuột” và “Đánh ghen” là hai phần kịch tính trong toàn bộ vở múa “Đông Hồ”. Mỗi bức tranh Đông Hồ là một câu chuyện khác nhau, chứa đựng triết lý sâu sắc của cha ông ta. Tôi cảm thấy tự hào khi được góp phần lan tỏa văn hóa, cuộc sống đời thường giản dị của người Việt Nam xưa thông qua những bức tranh.

- Từ năm 13 tuổi chị đã từ quê nhà Sơn La xuống Hà Nội theo học múa chuyên nghiệp. Hồi nhỏ chắc là Việt An yêu múa lắm?

- Nhà tôi ở gần cung văn hóa thiếu nhi nên thường theo các chị đi học hát, học đàn, học múa. Lúc bấy giờ còn nhỏ, Việt An cũng không biết Hà Nội ở đâu, như thế nào. Nhưng mẹ thấy tôi đam mê nên cho xuống Trường Cao đẳng Văn hóa nghệ thuật Quân đội (nay là Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội). Lúc ấy gia đình cũng chỉ nghĩ con gái được rèn luyện trong môi trường quân đội là một điều tốt.

- Từ hệ trung cấp lên cao đẳng và sau đó là học lên đại học, quãng thời gian ấy đủ dài để Bùi Việt An sống và thêm yêu múa hay còn bởi chất xúc tác nào nữa?

- Sau khi tốt nghiệp cao đẳng, năm 2007 tôi về Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam. Năm 2008, tôi tham gia cuộc thi đầu tiên là cuộc thi Tài năng múa biểu diễn toàn quốc và đoạt giải B. Giải thưởng không quá cao nhưng đã khiến cho tôi đam mê múa hơn. Sau đó chúng tôi làm khá nhiều vở để đi thi, trong đó, đáng lưu ý là vở múa “Đom đóm” đoạt Huy chương Vàng Liên hoan múa Quốc tế năm 2014, tác phẩm kịch múa “Khoảnh khắc bất tử” giành giải A Giải thưởng nghệ thuật cũng trong năm 2014, tác phẩm “Niềm vui ngày mùa” được trao Huy chương Bạc Liên hoan nghệ thuật Bình Nhưỡng năm 2016.

Khi đang học đại học thì Việt An có em bé. Đúng thời điểm em bé được 1 tuổi thì dịch Covid-19 bùng phát. Tôi vừa học vừa chăm con nhỏ. Lúc ấy Việt An cũng như các đồng nghiệp đều phải tập luyện ở nhà chứ không thể cùng nhau lên sàn tập vì phải tuân thủ quy định giãn cách. Tôi đã bật nhạc và cùng con tập múa. Đó là khoảnh khắc mà có lẽ suốt cuộc đời này Việt An không bao giờ quên, nó cho mình thêm động lực cố gắng hơn nữa, để sau này con mình sẽ có một cuộc sống tốt đẹp hơn, yêu đời hơn.

- Nghề múa là nghề khó, đòi hỏi sự luyện tập dày công. Chị cân bằng giữa công việc và gia đình như thế nào?

- Tôi quyết định sinh con khi cảm thấy mình đã có đủ đầy, cả về sự nghiệp, công danh và gia đình. Từ năm 13 tuổi, Việt An đã gắn bó với nghệ thuật, sống hết mình vì nghệ thuật. Khi bước qua tuổi 30, tôi quyết định mình phải vun vén cho gia đình. Thời điểm sinh bé thứ hai cũng là lúc Việt An tốt nghiệp đại học, khoa Huấn luyện múa, được bằng khen của UBND thành phố Hà Nội khi là một trong những sinh viên thủ khoa xuất sắc của các trường đại học. Khi trở lại sân khấu, tôi được Ban Giám đốc Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam giao đảm nhận các vai chính. Đó là điều khích lệ tôi rất nhiều bởi sau một thời gian gián đoạn, biên đạo vẫn tin tưởng giao vai chính cho tôi. Khi được giao vai, mình càng phải nỗ lực hơn, quyết tâm hơn, bao quát hơn không chỉ ở vai diễn mà mình đảm nhận.

- Chị đã từng bị chấn thương nặng, từng có suy nghĩ phải dừng múa. Điều gì đã đưa chị trở lại sân khấu?

- Năm 2017, tôi được giao nữ chính trong vở múa “Mùa xuân thiêng liêng”, tham gia Liên hoan múa quốc tế. Tác phẩm kể về một cô gái bị mang đi hiến tế để bảo vệ sự yên ổn cho dân làng. Để hoàn thiện vở múa này, tôi đã phải tập luyện rất nhiều. Có những động tác khó, tưởng như mình không thể làm được nhưng dần dần, bằng sự chăm chỉ luyện tập mà tôi đã thực hiện được. Quãng thời gian ấy thực sự là một thử thách bởi trước đó 2 năm, tôi bị chấn thương, thoát vị đĩa đệm cổ do tập luyện quá sức. Lúc ấy, Việt An đã nghĩ đến chuyện nghỉ múa. Tôi quyết định không mổ vì sợ di chứng, thay vào đó là dùng phương pháp vật lý trị liệu. Suốt hơn nửa năm trời, vừa chữa bệnh vừa tập luyện biểu diễn, tôi rút ra kinh nghiệm là mình không thể mạo hiểm với những động tác mạnh. Huy chương Vàng Liên hoan múa quốc tế với vở “Mùa xuân thiêng liêng” như một sự ghi nhận cho những nỗ lực ấy của tôi.

- Trân trọng cảm ơn NSƯT Bùi Việt An!