Khai mạc chương trình "Tết Đoan Ngọ Thăng Long xưa"

“Tết Đoan Ngọ Thăng Long xưa” gồm 2 hoạt động chính là trưng bày và thể nghiệm nghi lễ với không gian check-in lung linh, cổ kính. Đặc biệt, đây là lần đầu tiên, các nghi lễ cung đình trong ngày Tết Đoan Ngọ thời Lê được Trung tâm trưng bày, diễn giải một cách hệ thống, chân thực và sinh động thông qua hệ thống pano, tranh vẽ mô phỏng không gian cung đình trầm mặc, cổ kính, thiên tử uy nghi ngự trên ngai rồng thiết triều, đề thơ lên quạt và truyền ban thưởng quạt cho các quan, một phong tục không thể thiếu trong ngày Tết Đoan Ngọ chốn cung đình.

Tạo điểm nhấn cho không gian trưng bày còn có bộ sưu tập quạt the đặc sắc, dòng quạt quý thường dùng cho các bậc vua chúa, quan lại, quý tộc xưa, vừa là vật dụng che mưa nắng, vừa là một tác phẩm nghệ thuật, được tạo tác bởi những nghệ nhân tài hoa.

Không gian trưng bày cũng giới thiệu nhiều phong tục độc đáo của người dân kinh thành Thăng Long xưa, như: Tục đeo túi thơm, buộc chỉ ngũ sắc, bôi hùng hoàng cho trẻ em, tục hái lá thuốc vào giờ ngọ, tục kết ngải hình con giáp…, thông qua việc tái hiện các hàng phố thuộc khu phố cổ Hà Nội là Hàng Quạt, Hàng Mụn, Hàng Thuốc...

Đến với chương trình, du khách còn được nghe những câu chuyện đầy màu sắc về phong tục “diệt sâu bọ”, những bí quyết làm nghề quạt giấy đầy tinh tế và khéo léo từ các nghệ nhân, thợ nghề truyền thống…

Tại lễ khai mạc, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội phối hợp với Hội Di sản văn hóa Thăng Long và Công ty cổ phần Ỷ Vân Hiên thực hiện nghi lễ tiến phẩm, dâng hương lên các vị tiên đế. Bên cạnh đó, nghi lễ ban quạt vẫn được Trung tâm duy trì tái hiện. Đây là 2 trong 4 lễ tiết Đoan Ngọ quan trọng của triều đình thời Lê Trung hưng.

Theo PGS.TS Trần Đức Cường, Chủ tịch Hội Khoa học - Lịch sử Việt Nam, Tết Đoan Ngọ hay còn được gọi là Tết Đoan Dương, thường được tổ chức vào giờ Ngọ, ngày mùng 5 tháng 5 Âm lịch hằng năm. Đây là một trong những dịp lễ tết quan trọng bậc nhất ở một số quốc gia Đông Á, trong đó có Việt Nam. Cứ vào dịp này, từ chốn cung đình hoa lệ, tôn nghiêm cho đến những miền quê mộc mạc đều hân hoan đón tết. Tết trong cung đình, tết ngoài dân gian tuy có những lễ nghi, phong tục khác nhau nhưng đều là dịp con cháu tìm về cội nguồn, nhớ ơn công đức tổ tông và những người có công sinh công dưỡng đối với mỗi người.

“Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội rất cần chú trọng đến công tác nghiên cứu và phát huy giá trị văn hóa phi vật thế, đặc biệt là nghiên cứu những nghi lễ trong cung đình. Việc Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức các chương trình trưng bày, thể nghiệm nghi lễ truyền thống nhân các dịp lễ Tết Nguyên Đán, Trung thu và nay là Tết Đoan Ngọ góp phần làm di sản “tỏa sáng”. Đây là hướng đi đúng cần tiếp tục phát huy”, PGS.TS Trần Đức Cường nói.