Khó quản lý chất lượng bánh trung thu homemade

Mua bằng... niềm tin

Một vài năm gần đây, ngoài việc lựa chọn bánh trung thu của những thương hiệu có uy tín, chất lượng, người tiêu dùng còn tìm đến sản phẩm homemade được bày bán trên các “cửa hàng” online. Bánh do các cá nhân tự làm có ưu điểm là tiện lợi, người mua có thể yêu cầu về màu sắc, kích cỡ và nhân bánh. Chỉ cần gõ tìm kiếm trên Google cụm từ “bánh trung thu tự làm” sẽ nhận được 2.240.000 kết quả chỉ sau 0,42 giây, cho thấy được mức độ quan tâm lớn của người tiêu dùng với mặt hàng này.

Trên những trang bán hàng online hiện nay đăng tải khá nhiều hình ảnh về sản phẩm bánh mẫu với nhiều kiểu dáng, màu sắc bắt mắt, được chú thích giá thành và số điện thoại liên hệ. Không chỉ có vậy, mọi quy trình sản xuất bánh đều được “post” lên với mục đích tạo sự tin tưởng cho khách hàng. Chưa dừng lại, các trang mạng xã hội này còn đăng tải những phản hồi (feedback) của người mua về sản phẩm. Gọi điện đến số máy 01669.xxx.xxx được chia sẻ trên trang “Bánh trung thu homemade”, người bán hàng tên Oanh cho biết: Bánh từ 125 đến 150g, nhân tùy loại, có giá dao động từ 40 đến 50 nghìn đồng, sử dụng trong vòng 5-7 ngày. Khách có nhu cầu đặt bánh hình thù, nhân riêng giá cả sẽ tăng lên...

Và như vậy, người mua cũng chỉ mua bằng niềm tin với người bán. Tất nhiên, không ít người làm bánh bán trên online có tâm. Nhưng vẫn còn một số người thấy cái lợi trước mắt, mua những nguyên liệu rẻ tiền, không rõ xuất xứ, chất lượng, thậm chí có nguy cơ cao nhiễm các vi sinh vật gây bệnh như nấm mốc, ký sinh trùng, nấm men, tụ cầu, thương hàn về sản xuất. Hậu quả là người tiêu dùng lãnh đủ. Bằng chứng là mùa Trung thu 2015, trên địa bàn cả nước có đến 3 vụ ngộ độc, trong đó có ca tử vong do ăn bánh không rõ nguồn gốc. Vừa qua, Cục An toàn thực phẩm (ATTP) - Bộ Y tế đã thành lập đoàn thanh tra, kiểm tra các cơ sở sản xuất bánh trung thu và yêu cầu các địa phương xử lý nghiêm cơ sở vi phạm về VSATTP.

Ai quản lý chất lượng?

Nguy cơ mất an toàn đối với loại hình bánh trung thu nói riêng và thực phẩm online không phải là chuyện mới, tuy nhiên hiện nay cơ quan chức năng vẫn chưa có sự quản lý chặt chẽ loại hình kinh doanh này. Luật sư Trịnh Bá Thân (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) nhận định, Nghị định 52 của Chính phủ về thương mại điện tử cho thấy, kinh doanh trên mạng xã hội không hoạt động dưới tên miền Việt Nam thì không bắt buộc phải đăng ký kinh doanh. Do đó, hoạt động kinh doanh thực phẩm online trên các trang mạng xã hội như Facebook không chịu sự quản lý của bất kỳ cơ quan nhà nước nào về kinh tế, chứ chưa nói đến quản lý về ATTP.

Bà Nguyễn Thị Huỳnh Mai, Phó Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP TP Hồ Chí Minh cho rằng, bánh trung thu tự làm bán online tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn vì là thức ăn trôi nổi, không rõ nguồn gốc. Ngoài ra, việc sử dụng các nguyên liệu không rõ xuất xứ để làm bánh cũng dẫn tới nhiễm hóa chất không nằm trong danh mục Bộ Y tế cho phép, hoặc có dư lượng chì, thuốc bảo vệ thực vật. Bà Mai khuyến cáo người tiêu dùng nên chọn mua bánh trung thu của những thương hiệu có uy tín, chất lượng, bảo đảm điều kiện VSATTP. Cùng với đó, phải kiểm tra kỹ nhãn mác, ngày sản xuất và hạn sử dụng, không sử dụng bánh đã hỏng, không nên mua các loại bánh không rõ nguồn gốc, nhãn mác không rõ ràng.