Trật tự, an toàn giao thông: Những diễn biến không thể chủ quan

Đặc biệt, vẫn còn tình trạng buông lỏng quản lý và tiêu cực trong thực thi công vụ... Đó là đánh giá của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông quốc gia Trương Hòa Bình tại cuộc họp về công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông tháng 8, triển khai nhiệm vụ tháng 9-2016, diễn ra ngày 7-9, tại Hà Nội. Và có thể khẳng định, đây là những diễn biến không thể chủ quan, lơ là.

Nhiều vấn đề đáng báo động

Theo báo cáo của Ủy ban An toàn giao thông (ATGT) quốc gia, trong 8 tháng đầu năm, cả nước xảy ra 13.612 vụ TNGT, làm chết 5.728 người, làm bị thương 11.781 người. So với cùng kỳ năm 2015, giảm 1.010 vụ (6,91%), giảm 93 người chết (1,6%), giảm 1.456 người bị thương (11%). Tuy nhiên, riêng tháng 8-2016, tình hình TNGT lại có chiều hướng diễn biến phức tạp, tăng cả về số vụ và số người chết. Đặc biệt, TNGT đường bộ tăng 2,7% về số vụ và 7,9% về số người chết; TNGT đường thủy nội địa tăng 266,67% về số vụ và 166% về số người chết.

Chỉ rõ nguyên nhân làm gia tăng TNGT, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình cho rằng, vẫn còn tình trạng buông lỏng trong quản lý nhà nước về kết cấu hạ tầng, kinh doanh vận tải, kỹ thuật phương tiện. Trong đó, tinh thần trách nhiệm của lãnh đạo và lực lượng bảo đảm trật tự ATGT chưa quyết liệt; hạ tầng giao thông tuy đã được cải thiện, nhưng vẫn còn tồn tại các điểm "đen", tiềm ẩn nguy cơ tai nạn; công tác tuần tra kiểm soát trên các tuyến đường tại một số địa phương chưa thường xuyên, liên tục; còn hiện tượng xuê xoa và có dư luận về tiêu cực trong một bộ phận lực lượng thực thi công vụ. Trong khi đó, ý thức chấp hành pháp luật về ATGT của một bộ phận người tham gia giao thông chưa cao.

Như vậy, có thể thấy đây là những nguyên nhân đáng báo động mà hậu quả tất yếu là làm cho tình hình giao thông diễn biến phức tạp. Riêng vi phạm về nồng độ cồn, ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT quốc gia cho biết, trong tháng 8-2016 chỉ có 17 vụ TNGT có nguyên nhân lái xe sử dụng bia, rượu (tương đương 2,13% số vụ TNGT). Nhưng thực tế, nhiều vụ TNGT được thống kê do các nguyên nhân khác như chạy quá tốc độ, đi sai làn đường, thao tác lái xe sai... đều xuất phát từ việc người điều khiển phương tiện uống rượu, bia.

Thiếu tướng Trần Sơn Hà, Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) đánh giá, Nghị định 46/2016/NĐ-CP đã được tuyên truyền rộng rãi và thực tế đa số người dân đã có ý thức hơn, hạn chế uống rượu, bia khi điều khiển phương tiện do chế tài xử phạt rất nặng. Trong tháng cao điểm vừa qua, lực lượng Cảnh sát giao thông xử lý gần 10.000 trường hợp vi phạm nồng độ cồn, trong đó tập trung ở 4 thành phố lớn: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ.

Xóa điểm "đen", xử nghiêm vi phạm nồng độ cồn

"Tháng 8-2016, TNGT diễn biến phức tạp trở lại, tăng số vụ và số người chết, vậy trong tháng 9-2016 có giảm được không?" - Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đặt câu hỏi tại hội nghị. Theo Phó Thủ tướng Thường trực, ở nước ngoài, lái xe đã uống rượu, bia sẽ không dám điều khiển phương tiện, nhưng nước ta thì vẫn vô tư cầm lái. Vậy, văn hóa về giao thông và ý thức công dân như thế nào? Xử phạt đúng mức chưa? Lực lượng thi hành công vụ có thực hiện nghiêm hay không? 80% vụ TNGT đường sắt xảy ra ở các đường ngang dân sinh đang là vấn đề nhức nhối. Hạ tầng giao thông, hệ thống đèn tín hiệu, biển báo giao thông tuy đã được cải thiện nhưng vẫn còn nhiều bất cập. Chỗ nào xảy ra nhiều TNGT chết người thì chỗ đó là điểm "đen", cần sớm được xóa bỏ.

Đề cập vấn đề này, Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam Nguyễn Văn Huyện cho biết, hạ tầng đường bộ còn 876 điểm "đen" TNGT. Theo kế hoạch, trong năm 2016 và 2017 sẽ xử lý khoảng 550 điểm, tập trung vào các điểm cấp bách và các điểm nhỏ lẻ, với kinh phí khoảng 500 tỷ đồng, từ nguồn Quỹ Bảo trì đường bộ. Các điểm còn lại, trước mắt xử lý tạm thời bằng biển báo, gờ giảm tốc, gương cầu; và xử lý dần trong kế hoạch bảo trì hằng năm hoặc bằng dự án xây dựng cơ bản (293 điểm, với tổng kinh phí 1.224 tỷ đồng).

Kết luận cuộc họp, khẳng định quyết tâm phải kéo giảm bằng được TNGT, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình yêu cầu các bộ, ngành triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp cấp bách bảo đảm trật tự ATGT; tiếp tục tái cơ cấu các phương thức vận tải; duy trì và đổi mới phương thức kiểm soát tải trọng phương tiện; siết chặt công tác quản lý điều kiện kinh doanh vận tải và ATGT đối với hoạt động vận tải hành khách, hàng hóa, đặc biệt là đối với xe khách giường nằm, xe container; nâng cao trách nhiệm người thực thi công vụ... Phó Thủ tướng Thường trực đặc biệt nhấn mạnh: Xử lý nghiêm vi phạm nồng độ cồn, trên cơ sở đó mở rộng và duy trì cường độ thực hiện kiểm soát nồng độ cồn đối với người điều khiển phương tiện tham gia giao thông...