Lớp cặn sau khi đun nước không ảnh hưởng tới sức khỏe

Thời gian gần đây, nhiều người băn khoăn về chất lượng nước sạch của Hà Nội. Trong đó, có người thắc mắc liệu lớp cặn trắng ở nồi, ấm, phích sau khi đun sôi nước có ảnh hưởng đến sức khỏe hay không và cách khắc phục hiện tượng này.

Hiện tượng này hay gặp khi dùng nguồn nước là nước ngầm. Hiện nay ở Hà Nội, 100% nhà máy nước đều sử dụng nước ngầm, nên hiện tượng này khó tránh khỏi. Vì nước ngầm là nước yếm khí (không chứa ô xi), khi tồn tại lâu trong lòng đất do các quá trình tự nhiên, nước chứa một lượng khí cácbôníc (CO2) đáng kể. Khí cácbôníc sẽ tạo thành axit cácbôníc có khả năng hòa tan các khoáng chất có sẵn trong đất đá là các hợp chất canxi, manhê, sắt... tạo thành các muối bicácbônát của các kim loại nói trên. Khi xử lý nước ngầm, bước đầu tiên người ta phải làm nước bão hòa ô xi, đồng thời loại trừ bớt khí cácbôníc. Khi đó ô xi sẽ ô xi hóa sắt tan tạo thành kết tủa sắt lọc được. Trong giai đoạn này, một phần nhỏ canxi (manhê cũng tương tự) kết tủa dưới dạng muối cácbônát canxi không tan theo phản ứng: Ca(HCO3)2 <=> CaCO3 + H2O + CO2.

Tuy nhiên, lượng canxi lọc được tại các nhà máy xử lý nước là rất nhỏ so với tổng lượng canxi. Như vậy, nước sau khi xử lý mặc dù đã lọc hết sắt (nước trở nên trong suốt, không màu, không mùi) nhưng vẫn chứa một lượng muối bicácbônát canxi, manhê đáng kể. Khi đun nước, ở nhiệt độ cao, phản ứng trên xảy ra mạnh hơn, nên phần lớn bicácbônát canxi (cũng như manhê) sẽ kết tủa. Đó chính là lớp cặn màu trắng mà mọi người thường thấy và lớp cặn này không ảnh hưởng đến sức khỏe.

Theo các tài liệu nghiên cứu, kể cả tài liệu hướng dẫn về chất lượng nước của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), chưa có thông tin về độ độc hại của canxi và manhê đến sức khỏe con người. Hơn nữa, canxi và manhê là hai nguyên tố cần thiết đối với con người. Trong tiêu chuẩn nước ăn uống của các quốc gia cũng như của nước ta, nồng độ cho phép về canxi, manhê là nồng độ cao nhất so với những kim loại khác có trong nước. Theo tiêu chuẩn mới nhất về vệ sinh nước ăn, uống do Bộ Y tế ban hành (Quyết định số 1329/2002/BYT/QĐ), độ cứng cho phép là dưới 300mg/L canxi cácbônát. Tiêu chuẩn này được liệt vào nhóm tiêu chuẩn cảm quan, vì vậy mọi người không nên quá lo lắng khi thấy nước có cặn trắng khi đun sôi.

Để loại bỏ lớp cặn trong các đồ đựng nước, có thể dùng một số loại axit thích hợp, ví dụ như dấm ăn để hòa tan lớp cặn.

HNM