Vi phạm quy định cung cấp dịch vụ viễn thông: Khách hàng chịu thiệt

Đáng chú ý, Sam Media và các đối tác, thông qua quảng cáo dịch vụ trúng thưởng, khuyến mãi… nhưng không thông báo rõ ràng cước phí (từ tháng 1-2013 đến tháng 3-2016) đã thu lợi bất chính từ các nhà mạng viễn thông gần 230,5 tỷ đồng.

Niêm yết không rõ thông tin giá cước

Để cung cấp dịch vụ nội dung, Sam Media ký hợp đồng với ba doanh nghiệp (DN): Acom, VMG, Gapit. Ba DN này đầu tư hệ thống kỹ thuật (trong đó có 9 đầu số tổng đài) làm trung gian kết nối giữa hệ thống kỹ thuật của Sam Media với hệ thống kỹ thuật của nhà mạng Viettel, MobiFone, VinaPhone, Vietnamobile, để gửi tin nhắn đến khách hàng.

Theo Thanh tra Sở TT-TT Hà Nội, Sam Media thường xuyên tổ chức các chương trình khuyến mãi như tặng thẻ cào, điện thoại, máy tính bảng... Qua kiểm tra, Sam Media đã trao thưởng 3 điện thoại, 37 thẻ điện thoại mệnh giá 200.000 đồng cho khách hàng. Sam Media sử dụng tên miền vn-mozzi.biz/vn, là trang đích của quy trình quảng cáo và đăng ký dịch vụ. Để thông tin đến với người tiêu dùng, DN này đã ký hợp đồng với đối tác có thương hiệu Avazu thực hiện quảng cáo. Tuy nhiên, nội dung về thể lệ chương trình khuyến mãi, cách đăng ký, hủy dịch vụ, số điện thoại hỗ trợ khách hàng và giá cước dịch vụ… đặt dưới chân màn hình với cỡ chữ rất nhỏ nên khách hàng khó quan sát, chú ý.

Thanh tra Sở TT-TT đã liên lạc với 114 khách hàng sử dụng dịch vụ của Sam Media. Kết quả, nhiều khách hàng không biết mình đang sử dụng dịch vụ mất tiền từ các đầu số mà Sam Media hợp tác với Công ty Acom, VMG, Gapit. Riêng ba khách hàng đã trúng thưởng điện thoại, một người cho biết do con nhỏ (đang học lớp 5) đăng dịch vụ khi chơi game trên máy tính; hai người còn lại cho biết, khi thấy quảng cáo trúng thưởng thì làm theo hướng dẫn mà không biết tài khoản điện thoại bị trừ tiền. Nhiều khách hàng phản ánh, vẫn nhận các tin nhắn hằng ngày từ các đầu số của Sam Media nhưng không quan tâm vì nghĩ đó là tin rác.

Thu lợi từ khách hàng gần 231 tỷ đồng

Tại thời điểm thanh tra (ngày 19-7-2016), số lượng khách hàng của ba nhà mạng lớn đang sử dụng dịch vụ là 75.750 người. Như vậy, có thể thấy một lượng lớn khách hàng không biết mình sử dụng dịch vụ (do Sam Media cung cấp) phải trả tiền. Trong khi thực tế, phải trả 2.000 - 5.000 đồng/ngày, hoặc 15.000 đồng/tuần. Vì thông tin giá cước không rõ ràng, không có cảnh báo, khách hàng đã vô tình đem lại lợi nhuận cho 8 DN. Cụ thể, Công ty Acom hưởng lợi số tiền trên 8,7 tỷ đồng; VMG 981 triệu đồng; Gapit hơn 4,8 tỷ đồng. Sam Media thu lợi được 52,6 tỷ đồng. Đặc biệt, 4 nhà mạng được hưởng doanh thu “khủng”: MobiFone 76,7 tỷ đồng, VinaPhone 53,6 tỷ đồng, Viettel 11,2 tỷ đồng, Vietnamobile 602 triệu đồng.

Thanh tra Sở TT-TT kết luận, Sam Media đã có 3 hành vi vi phạm hành chính, là thiết lập trang web thương mại mà không thông báo cho cơ quan quản lý; cung cấp dịch vụ nội dung qua tin nhắn trên mạng nhưng thông tin giá cước hiển thị không đúng quy định; quảng cáo khuyến mãi tới khách hàng nhưng gây hiểu lầm là tham gia không phải trả tiền... Với hành vi thiết lập website thương mại điện tử không thông báo với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền, Thanh tra Sở TT-TT đã xử phạt Sam Media số tiền 30 triệu đồng. Với hành vi cung cấp thông tin về dịch vụ nội dung qua tin nhắn nhưng thông tin giá, giá cước hiển thị không đúng quy định, Thanh tra Sở xử phạt Sam Media 25 triệu đồng. Còn hành vi quảng cáo khuyến mãi gây hiểu lầm không mất tiền, Thanh tra Sở yêu cầu Văn phòng đại diện Sam Media tại Hà Nội và Công ty Sam Media phải áp dụng biện pháp kỹ thuật để chặn toàn bộ các kết nối cho đến khi khắc phục sai phạm; và báo cáo kết quả về Thanh tra Sở TT-TT Hà Nội trước ngày 10-10-2016.

Ai bảo vệ quyền lợi của khách hàng?

Sau khi có thông tin xử phạt Sam Media, dư luận cũng đặt câu hỏi, tại sao vi phạm giúp DN thu lợi từ khách hàng dùng di động gần 230,5 tỷ đồng, nhưng chỉ xử phạt 55 triệu đồng? Mức phạt như vậy liệu có đủ sức răn đe?

Theo đại diện Thanh tra Sở TT-TT Hà Nội, Sam Media đã rất tinh vi trong việc “lách” các quy định của Nhà nước về tổ chức chương trình quảng cáo, khuyến mãi. Dựa trên các quy định của Nhà nước, Thanh tra Sở cũng đã sử dụng hết thẩm quyền để xử phạt DN này. Để bảo đảm quyền lợi của người tiêu dùng, Sở TT-TT đã kiến nghị Bộ TT-TT yêu cầu các DN cung cấp dịch vụ di động: MobiFone, VinaPhone, Viettel, Vietnamobile phối hợp với các DN cung cấp dịch vụ nội dung Acom, VMG và Gapit thông báo ngay cho các khách hàng biết việc sử dụng dịch vụ mất tiền qua các đầu số; và chỉ được tiếp tục cung cấp dịch vụ khi khách hàng đồng ý đăng ký tham gia. Ngoài ra, Bộ có thẩm quyền yêu cầu các nhà mạng xem xét hợp đồng hợp tác với các công ty cung cấp dịch vụ nội dung… Đồng thời, có ý kiến với các ngành liên quan sửa đổi, bổ sung một số điều trong Luật Thương mại và nghị định hướng dẫn thi hành Luật Thương mại, như bổ sung quy định thương nhân nước ngoài là đối tượng chịu sự điều chỉnh của pháp luật về hoạt động khuyến mãi; bổ sung hình thức khuyến mãi dựa trên kết quả lựa chọn ngẫu nhiên của hệ thống kỹ thuật công nghệ thông tin...