Ám ảnh bụi bẩn từ những công trình

Nhan nhản vi phạm

Trong hai ngày 18 và 19-10, khảo sát tại một số tuyến đường trên địa bàn Hà Nội, như đường Giải Phóng, Nguyễn Xiển, Nguyễn Trãi, Tố Hữu, Lê Văn Lương, Lê Trọng Tấn, Quang Trung (Hà Đông)…, phóng viên Báo Hànộimới nhận thấy, tại khu vực ngoài hàng rào các công trình đang XD tồn tại rất nhiều vi phạm liên quan đến VSMT và trật tự đô thị. Mặc dù các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương đã tăng cường kiểm tra, xử phạt, nhưng ý thức chấp hành của một số nhà thầu thi công, đơn vị vận tải chưa cao dẫn đến việc tái phạm như "cơm bữa". Tại quận Hoàng Mai, nhiều công trình lớn trên các tuyến đường như Giải Phóng, Nguyễn Xiển, Nghiêm Xuân Yêm… chưa thực hiện nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường. Phổ biến nhất là tình trạng nhà thầu thi công trong quá trình đổ bê tông hoặc vận chuyển vật liệu rời, đất, cát... đã làm rơi vãi hoặc lôi kéo đất, cát từ trong công trình ra đường gây bụi bẩn; tập kết phế thải, vật liệu XD không đúng nơi quy định gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị. Từ đầu năm đến nay, Đội Thanh tra giao thông quận đã kiểm tra, xử phạt 69 trường hợp xe tải vi phạm với các lỗi chủ yếu là lôi kéo đất, cát ra đường bộ gây mất ATGT và VSMT; chở hàng, vật liệu XD rơi vãi; gây mất ATGT và VSMT... Thế nhưng tình trạng trên vẫn không giảm.

Tại quận Hà Đông, khảo sát của phóng viên vào 10h ngày 18-10 cho thấy, tại khu vực trước cổng Dự án tòa nhà hỗn hợp đa năng và chung cư cao cấp Vinafor nằm trên đường Vạn Phúc tồn tại hai đống bê tông lớn, nước thải lênh láng trên mặt đường gây bụi bẩn, ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân. Tương tự như vậy, rất nhiều dự án trên địa bàn quận Hà Đông cũng chưa thực hiện nghiêm các quy định về bảo đảm VSMT. Hậu quả là các tuyến đường, phố phải thường xuyên hứng chịu cảnh rơi vãi bùn đất, bê tông. Bà Ngô Bích Hường, Trưởng phòng Thanh tra, Công ty CP Môi trường đô thị Hà Đông cho biết, từ đầu năm đến nay, công ty phải xử lý gần 20 sự cố lớn về môi trường như rơi vãi đất, cát, bê tông với khối lượng lớn tại các trục đường chính trên địa bàn quận như: Quang Trung, Lê Trọng Tấn, Tố Hữu,… và trước cổng vào một số dự án, công trình, bãi đổ phế thải trên địa bàn.

Tương tự, công trình Tòa nhà hỗn hợp Viwaseen Tower nằm gần ngã tư Khuất Duy Tiến - Tố Hữu (quận Thanh Xuân) do Tổng công ty Nước và Môi trường Việt Nam làm chủ đầu tư cũng bị người dân “tố” thường xuyên lôi đất cát, xi măng từ trong công trình ra đường; tập kết xe ô tô chứa bê tông trên đường gây mất VSMT và cản trở giao thông. Quan sát tại đoạn đường trước các cổng ra vào công trình, bụi bay mù mịt mỗi khi có phương tiện giao thông đi qua. Trước cửa công trình XD Tòa nhà văn phòng khách sạn của Tập đoàn Hanaka (số 206 Đội Cấn) lòng đường tồn tại nhiều vệt bùn, đất vương vãi do quá trình vận chuyển vật liệu từ hướng cổng công trình đi ra...

Chế tài chưa đủ mạnh

Trước thực trạng nhiều công trình liên tục vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường và ATGT, các cơ quan chức năng từ thành phố tới cơ sở đã tăng cường các biện pháp kiểm tra, xử lý vi phạm. Thậm chí một số quận, huyện còn ký cam kết với các chủ đầu tư, nhà thầu thi công, đơn vị vận tải chấp hành nghiêm các quy định về BVMT, ATGT. Song, trên thực tế vi phạm vẫn diễn ra ở mức báo động, xe tải vẫn ngang nhiên đi vào phố cấm, giờ cấm xe...

Đại diện Đội Thanh tra giao thông quận Hoàng Mai cho biết, nguyên nhân chính vẫn là ý thức chấp hành các quy định về BVMT của các chủ đầu tư, nhà thầu thi công và đơn vị vận tải chưa cao. Để cắt giảm chi phí, nhiều nhà thầu thi công không làm hệ thống cầu rửa xe trước khi cho xe ra khỏi công trường nên thường xuyên lôi mang đất từ công trường ra đường, gây bụi bẩn. Một số dự án đất chật, không có nơi tập kết xe, vật liệu XD nên đã “liều” tập kết xe, vật liệu ngay trên lòng đường, vỉa hè. Ngoài ra, đơn vị vận tải vì lợi nhuận đã bất chấp quy định, cố tình chở quá trọng tải cho phép, không che bạt hoặc che không kín, gây rơi vãi đất, cát… ra đường. Theo ông Trần Hậu, Đội Thanh tra XD quận Ba Đình: Tỷ lệ công trình XD bị lập biên bản, xử phạt vi phạm về lỗi không bảo đảm VSMT bên ngoài công trình như để tồn tại gạch, đá, VLXD, phế thải XD trước công trình hay trên đường đi chiếm đến 90% số lượng công trình đang XD trên địa bàn. Tuy nhiên, do mức xử phạt hiện nay vẫn thấp (750.000 đồng/hộ gia đình và 1,5 triệu đồng áp dụng đối với tổ chức) nên chưa đủ tính răn đe, nhiều chủ đầu tư chấp nhận nộp phạt rồi tái phạm.

Nói về khó khăn trong công tác kiểm tra, xử lý vi phạm, ông Nguyễn Văn Quyền, cán bộ địa chính phường Trung Văn (quận Nam Từ Liêm) cho biết, thẩm quyền của UBND cấp xã là kiểm tra, phát hiện kịp thời những vi phạm, lập biên bản đình chỉ thi công…, thế nhưng một số chủ đầu tư, nhà thầu thi công lại không hợp tác khi chính quyền đến kiểm tra, không ký biên bản vi phạm nên rất khó xử lý. Ngoài ra, một số nhà thầu thi công lén lút đổ trộm phế thải XD ra các khu đất công, đất nông nghiệp trên địa bàn phường, trong khi đó lực lượng cán bộ của phường phụ trách lĩnh vực môi trường, XD ít nên gặp nhiều hạn chế trong việc kiểm tra, xử lý vi phạm.

Trước tốc độ đô thị hóa nhanh, mật độ xây dựng dày đặc thì việc chủ đầu tư, nhà thầu thi công dự án phải sử dụng xe ô tô để vận chuyển phế thải XD, bùn, đất đi xử lý và vận chuyển nguyên vật liệu XD vào công trình là tất yếu. Tuy nhiên, quyết định của thành phố đã ban hành thì cần phải thực hiện nghiêm. Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần mạnh tay hơn nữa trong việc kiểm tra, xử lý các công trình XD chưa thực hiện các biện pháp BVMT, có như vậy các tuyến đường, phố Hà Nội mới thực sự xanh - sạch - đẹp như người dân mong đợi.