Bài 5: Tăng cường giám sát, phản biện xã hội

- Chương trình hành động của Trung ương MTTQ Việt Nam thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng đặc biệt nhấn mạnh công tác GSPBXH của MTTQ các cấp. Vậy, MTTQ các cấp của thành phố đã triển khai công tác này như thế nào, thưa đồng chí?

- Thực hiện Quyết định số 217-QĐ/TƯ ngày 12-12-2013 của Bộ Chính trị về việc ban hành Quy chế GSPBXH của MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội và Quyết định số 218-QĐ/TƯ, ngày 12-12-2013 của Bộ Chính trị ban hành quy định về việc MTTQ Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, công tác này được chú trọng thực hiện. MTTQ từ thành phố đến cơ sở đã tham gia cùng Đoàn đại biểu Quốc hội, Thường trực HĐND, UBND thành phố thực hiện tốt công tác giám sát theo chức năng, nhiệm vụ, trong đó tập trung giám sát cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021, thực hiện Nghị quyết HĐND về phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội, việc triển khai thực hiện Pháp lệnh dân chủ ở xã, phường, thị trấn. MTTQ còn giám sát việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội, cải cách hành chính, thực hiện chính sách đối với người có công, xây dựng nông thôn mới, giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri, khiếu nại, tố cáo của công dân…

Ngoài ra, MTTQ còn thông qua hoạt động giám sát của ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư cộng đồng để giám sát việc đầu tư xây dựng, quản lý sử dụng đất đai, trật tự đô thị, giám sát cán bộ, đảng viên. Qua đó, MTTQ các cấp đã đề nghị thu hồi hàng chục nghìn mét vuông đất và hàng chục tỷ đồng.

- Thưa đồng chí, công tác phản biện xã hội được các cấp Mặt trận thực hiện thời gian qua như thế nào?

- MTTQ thành phố xác định đây là nhiệm vụ quan trọng nhằm phát huy quyền làm chủ của nhân dân tham gia xây dựng chính quyền, nhất là xây dựng các cơ chế, chính sách quy định của thành phố và các địa phương liên quan đến quyền, lợi ích, trách nhiệm của nhân dân. Từ năm 2010, MTTQ đã chủ động phối hợp với Thường trực HĐND, UBND thành phố xây dựng triển khai quy chế phối hợp PBXH khá hiệu quả. Sau thành công ở cấp thành phố, PBXH được nhân rộng ở cơ sở và đến nay, 100% quận, huyện, thị xã triển khai PBXH được hơn 140 cuộc. Qua đó, đã đóng góp nhiều ý kiến giúp địa phương hoàn chỉnh các quyết sách sát thực tế, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, ý chí, nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân.

Riêng năm 2016, MTTQ thành phố đã tổ chức các cuộc PBXH về 4 nội dung, gồm: Dự thảo tờ trình về Quy định mức thu học phí đối với giáo dục mầm non, phổ thông công lập, giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp công lập năm học 2016-2017 đến năm học 2020-2021; dự thảo Nghị quyết và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020; tờ trình và dự thảo Nghị quyết danh mục các công trình, dự án các danh mục thu hồi đất năm 2017 trên địa bàn thành phố thuộc thẩm quyền của HĐND thành phố; tờ trình sửa đổi bổ sung Nghị quyết số 15/2013/NQ-HĐND ngày 17-7-2013 của HĐND thành phố về cơ chế tài chính áp dụng đối với các cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao trên địa bàn Thủ đô. Cùng với đó, các quận, huyện, thị xã đã tổ chức PBXH 46 nội dung; cấp xã, phường, thị trấn tổ chức PBXH 197 nội dung, chủ yếu là dự thảo báo cáo của UBND các địa phương về tình hình phát triển kinh tế - xã hội.

- Quyết định 217, 218 của Bộ Chính trị yêu cầu đẩy mạnh công tác giám sát cán bộ, công chức, đảng viên ở nơi cư trú nhằm góp phần xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh. Xin đồng chí cho biết, MTTQ các cấp thành phố đã thực hiện công tác này ra sao?

- Trước khi có Quyết định 217, 218, việc nhận xét đảng viên sinh hoạt hai chiều mang nặng tính hình thức. Việc nhận xét đảng viên ở nơi cư trú chủ yếu thuộc trách nhiệm của cấp ủy, vai trò của Mặt trận trong nhận xét, đánh giá đảng viên sinh hoạt hai chiều không rõ.

Ngay sau khi có Quyết định 217, 218, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ thành phố đã ban hành Hướng dẫn số 31 về việc giám sát và nhận xét của Ban Công tác Mặt trận đối với đảng viên đang công tác tại cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp ở nơi cư trú. Đồng thời, MTTQ triển khai công tác này tới Ban Thường trực MTTQ các quận, huyện, thị xã, góp phần nâng cao vai trò, vị trí của MTTQ, tăng cường phối hợp của cấp ủy cơ sở nơi đảng viên công tác với cấp ủy cơ sở nơi cư trú trong việc quản lý, kiểm tra đảng viên thực hiện nhiệm vụ đảng viên và nghĩa vụ công dân. Tuy nhiên, để bảo đảm yêu cầu về cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho đảng viên sinh hoạt hai chiều, chúng tôi đã chỉ đạo Mặt trận cơ sở có ý kiến trước với cấp ủy để cấp ủy nắm, tổng hợp thông tin khi nhận xét đảng viên nơi cư trú mà không phải lấy ý kiến nhận xét của riêng Mặt trận cơ sở. Sắp tới, chúng tôi sẽ báo cáo với Ban Thường vụ Thành ủy để xin ý kiến tiếp tục chỉ đạo nội dung này đến cơ sở, bảo đảm các yêu cầu của Trung ương và phù hợp thực tế địa phương.

- Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng đề ra 4 nhóm giải pháp, trong đó có nhóm giải pháp phát huy vai trò của nhân dân và MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội trong ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Xin đồng chí cho biết, kế hoạch của MTTQ trong thực hiện nhiệm vụ này?

- Ngay sau hội nghị cán bộ chủ chốt thành phố quán triệt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) vừa diễn ra, MTTQ thành phố triển khai xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện Nghị quyết. Tinh thần chung là MTTQ tiếp tục tổ chức thực hiện có hiệu quả Quyết định số 217-QĐ/TƯ và Quyết định số 218-QĐ/TƯ của Bộ Chính trị. Phát huy vai trò giám sát của MTTQ, của nhân dân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả phương châm dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra. Trước mắt, MTTQ các cấp sẽ cùng với các cấp, ngành tập trung giải quyết kịp thời, dứt điểm những vấn đề bức xúc của nhân dân.

- Trân trọng cảm ơn đồng chí!