Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh họa sỹ Nguyễn Văn Tỵ

Văn hóa - Ngày đăng : 16:53, 22/02/2017

(HNMO)- Sáng 22-2, tại Hà Nội, Hội Mỹ thuật Việt Nam phối hợp với Đại học Mỹ thuật Hà Nội và gia đình đã tổ chức lễ kỷ niệm 100 năm Ngày sinh họa sỹ Nguyễn Văn Tỵ (1917 – 2017), một trong 19 nghệ sỹ tạo hình được Đảng và Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học, Nghệ thuật.

Họa sỹ Nguyễn Văn Tỵ



Họa sỹ Nguyễn Văn Tỵ (1917 - 1992) tốt nghiệp khoá XI Trường Mỹ thuật Đông Dương và là Tổng thư ký đầu tiên của Hội Mỹ thuật Việt Nam. Với 75 tuổi đời, 55 năm nghề nghiệp, họa sỹ Nguyễn Văn Tỵ đã dành tâm trí cho sáng tạo nghệ thuật. Năm 2000, ông được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh - giải thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước cho các tác phẩm xuất sắc về Văn học nghệ thuật; cùng nhiều giải thưởng khác: Huy chương Bạc Triển lãm đồ họa Quốc tế Leipzig (1965), Huy chương Đồng Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc (1995)…

Tại lễ kỷ niệm 100 năm Ngày sinh họa sỹ Nguyễn Văn Tỵ nhiều học trò, đồng nghiệp của cố họa sỹ đã có dịp ôn lại những kỷ niệm xưa về ông, một trong những học viên của Trường Mỹ thuật Đông Dương khóa XI (1936 - 1941). Say mê nghệ thuật, đi nhiều nơi, họa sỹ Nguyễn Văn Tỵ đã đem vốn sống thực tế, tìm tòi, thể nghiệm sáng tác nghệ thuật. Các tác phẩm hội họa, đồ họa của ông thể hiện bút pháp khỏe khoắn, hình họa chuẩn xác, lối vẽ phóng khoáng với những tìm tòi tạo nên bản sắc riêng.

Tác phẩm "Nhà tranh gốc mít" (1958), sơn mài.của Nguyễn Văn Tỵ 


Từ những tác phẩm trước cách mạng như: Trẩy hội - khắc gỗ (1939), Thiếu nữ và biển - sơn mài (1940), Biển và nhân vật - sơn mài (1943), đến những tác phẩm sau này: Du kích Cảnh Dương - khắc gỗ (1948), Phong cảnh Thủy Nguyên - sơn mài (1958), Chặng đường chiến dịch - sơn mài (1980)..., cho thấy hội họa của ông phát triển gắn bó với đời sống hiện thực đất nước, mang giá trị tư tưởng và nghệ thuật, đứng vững trong lịch sử mỹ thuật Việt Nam. Tuy nhiên, suốt cuộc đời làm nghệ thuật ông vẫn luôn xem công việc của mình là “hạn chế, chưa kịp với mong muốn cho sự mạnh mẽ, rung cảm, thanh thoát hơn nữa trong nghệ thuật”.

Tác phẩm "Bắc Nam một nhà" (1961, sơn mài)


Những điểm mới trong quan niệm nghệ thuật cởi mở của Nguyễn Văn Tỵ đã đưa ông vào hàng ngũ các nhà phê bình nghệ thuật hiếm hoi nhưng thành danh trong lịch sử mỹ thuật Việt Nam. Trong quá trình nghiên cứu giảng dạy của mình, họa sỹ Nguyễn Văn Tỵ cũng dành nhiều tâm huyết cho sáng tác hội họa sơn mài, với khao khát cháy bỏng, muốn sơn mài Việt Nam tiến xa. Nhiều người còn nhớ, năm 1932 khi Trường Mỹ thuật Đông Dương mở xưởng sơn mài phục vụ cho môn học của khoa Hội họa, Nguyễn Văn Tỵ khi đó vẫn là sinh viên cùng khoa với họa sỹ Trần Văn Cẩn, Nguyễn Đỗ Cũng, Tô Ngọc Vân… đã tìm tòi, bổ sung làm phong phú thêm cho chất liệu sơn mài các kỹ thuật và chất liệu như sử dụng vỏ trứng, vỏ trai, đắp nổi... Nguyễn Văn Tỵ là người có đóng góp trong việc đưa màu xanh lam và sắc trắng của vỏ trứng vào tranh sơn mài, nhằm phá vỡ thế độc tôn của gam đỏ đen. Năm 1937, sơn mài Việt Nam lần đầu tiên ra mắt công chúng nước ngoài tại Hội chợ đấu xảo quốc tế ở Paris (Pháp) và được đánh giá cao.

T.Minh