Triển khai Quy tắc ứng xử nơi công cộng: Cần linh hoạt, sáng tạo

Việc triển khai QTƯX nơi công cộng sẽ được tiến hành thế nào, thực thi ra sao được dư luận đặc biệt quan tâm. Để rõ hơn vấn đề này, phóng viên Báo Hànộimới đã có cuộc trao đổi với lãnh đạo cơ quan Thường trực triển khai, tổ chức thực hiện các QTƯX - ông Nguyễn Khắc Lợi, Phó Giám đốc Sở VH-TT Hà Nội.

- Ông có thể cho biết, việc triển khai, tổ chức thực hiện QTƯX sẽ được tiến hành như thế nào?

- Nơi công cộng gồm rất nhiều địa điểm. Đối tượng đến nơi công cộng cũng rất khác nhau. QTƯX đã đưa ra các quy định chung, đồng thời có quy định riêng cho từng địa điểm. Quy định cụ thể không thể bao quát hết các địa điểm công cộng, mà chỉ hướng vào những vị trí thường xuyên tập trung đông người. Các vị trí còn lại sẽ tuân thủ theo quy định chung của QTƯX.

Chẳng hạn như chuyện ăn mặc. Quy định chung là trang phục lịch sự, phù hợp với hoàn cảnh, chuẩn mực xã hội, nhưng đối với từng địa điểm, vị trí, tất yếu phải khác nhau. Các QTƯX cần được hiểu linh hoạt. Khi triển khai, các đơn vị cần phát huy sự sáng tạo trên cơ sở quy định chung, giúp công chúng hiểu rõ điểm nào phù hợp, điểm nào chưa phù hợp.

Sở VH-TT Hà Nội đang tham mưu cho thành phố chỉ đạo đồng bộ các giải pháp, tuyên truyền sâu rộng trong toàn Đảng bộ, chính quyền và nhân dân. Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan nhà nước phải gương mẫu thực hiện tại tất cả các điểm công cộng trên địa bàn thành phố. Cán bộ, công chức cũng cần tuyên truyền, vận động người thân, gia đình thực hiện tốt các quy tắc. Các nội dung ứng xử chung sẽ được tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Với các quy định khi tham gia giao thông, Công an thành phố sẽ lồng ghép vào nội dung tuyên truyền về an toàn giao thông; Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị sẽ tuyên truyền, quán triệt, vận động đoàn viên, hội viên nghiêm túc thực hiện. Đặc biệt, Đoàn Thanh niên sẽ tổ chức các câu lạc bộ, các nhóm, mô hình tuyên truyền, vận động, hướng dẫn nhân dân thực hiện… Các quy định cụ thể sẽ được gắn biển để nhắc nhở tại các điểm công cộng như bến xe, nhà ga, bảo tàng, thư viện, nhà văn hóa, trung tâm thương mại, siêu thị, chợ, nhà hàng, quán ăn…

Ngoài ra, việc triển khai QTƯX nơi công cộng sẽ được thực hiện song song, lồng ghép với các mô hình xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở như gia đình văn hóa, làng, tổ dân phố văn hóa, cơ quan, đơn vị văn hóa.

- Hà Nội thu hút lượng khách du lịch rất lớn. Với nhóm đối tượng này, việc triển khai QTƯX nơi công cộng có gì khác biệt không, thưa ông?

- Như tôi vừa trao đổi, trong quá trình triển khai, các đơn vị có thể phát huy sự sáng tạo trên cơ sở những quy định chung. Với những điều nên và không nên làm, các cơ quan, đơn vị, ban quản lý các công trình công cộng có thể mô tả bằng hình ảnh dễ hiểu, dễ nhớ trên hệ thống bảng, biển hướng dẫn hoặc trên vật phẩm, tờ rơi… Ngành Du lịch và các đơn vị lữ hành cũng sẽ tuyên truyền, phổ biến nội dung QTƯX đến du khách bằng nhiều biện pháp. “Nhập gia tùy tục”, quan trọng là, những người đang sinh sống, làm việc tại Hà Nội, những người dân Hà Nội cần có trách nhiệm, ý thức thực hiện để nét đẹp văn hóa, văn minh nơi công cộng dần lan tỏa.

- Theo nội dung QTƯX nơi công cộng, các tổ chức, cá nhân thực hiện tốt sẽ được biểu dương, khen thưởng, nếu vi phạm sẽ bị nhắc nhở, phê bình công khai. Ông có thể giải thích rõ hơn?

- QTƯX nơi công cộng gồm những quy định nên làm và không nên làm ở nơi công cộng, mang tính chất định hướng, khuyên nhủ, hướng dẫn, nhắc nhở để mọi người không vi phạm các quy định, từ đó có hành động, cử chỉ, lời nói, tác phong, lối ứng xử đẹp hơn, văn minh, lịch sự hơn. Nói cách khác, QTƯX là ranh giới “ngăn” những hành vi không nên làm. Nếu cố tình bước qua ranh giới ấy, rất có thể sẽ vi phạm các quy định của pháp luật. Nếu dừng lại đúng lúc, kịp thời, môi trường văn hóa, văn minh nơi công cộng sẽ dần hình thành. Do đó, QTƯX nơi công cộng không kèm theo chế tài xử phạt, nhưng có biểu dương, khen thưởng các tổ chức, cá nhân thực hiện tốt. Tổ chức, cá nhân nào vi phạm, tùy theo mức độ sẽ bị nhắc nhở, phê bình công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng. Trường hợp vi phạm pháp luật sẽ bị xử lý theo quy định.

- Trân trọng cảm ơn ông!