Chấm dứt cảnh "giật gấu vá vai"

Chỉ còn hai huyện nợ đọng vốn

Đến ngày 30-6-2016, toàn thành phố có 5 huyện, gồm: Ba Vì, Quốc Oai, Chương Mỹ, Ứng Hòa, Phú Xuyên còn nợ đọng vốn xây dựng cơ bản (XDCB) hơn 577,3 tỷ đồng liên quan đến 1.156 dự án. Sau khi bố trí kế hoạch vốn năm 2017, các huyện Ứng Hòa, Phú Xuyên, Chương Mỹ đã cơ bản giải quyết xong nợ đọng vốn XDCB. Như vậy, đến nay chỉ còn 2 huyện Ba Vì và Quốc Oai nợ đọng vốn XDCB, trong đó huyện Quốc Oai nợ hơn 82,5 tỷ đồng, huyện Ba Vì nợ hơn 27,7 tỷ đồng.

Trao đổi về vấn đề này, Phó Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Ba Vì Hoàng Văn Hùng cho biết, 27,7 tỷ đồng nợ đọng thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách thành phố liên quan đến 130 dự án, trải đều ở tất cả các xã (trừ xã Ba Vì). Các dự án này chủ yếu là kiên cố hóa đường giao thông, đào đắp, cứng hóa giao thông, thủy lợi nội đồng sau dồn điền, đổi thửa triển khai từ năm 2013 và 2014. Về nguyên nhân nợ, trước khi thành phố ban hành định mức hỗ trợ, huyện Ba Vì đã hoàn thành xây dựng một số dự án giao thông, thủy lợi nội đồng với chi phí 69 triệu đồng/ha, bao gồm cả đào đắp, lu lèn. Sau khi thành phố ban hành định mức hỗ trợ, trong đó chỉ áp giá 28,8 triệu đồng/ha cho phần đào đắp, chênh lệch lên khoảng 41 triệu đồng nên đã phát sinh nợ. Ngoài ra, huyện Ba Vì còn thực hiện vượt chỉ tiêu diện tích dồn điền, đổi thửa do thành phố giao hơn 1.100ha nên phát sinh nợ đọng …

Đề cập đến giải quyết nợ đọng XDCB của địa phương, Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Quốc Oai Phạm Quang Tuấn cho biết, do ngân sách các xã trên địa bàn huyện khó khăn đã dẫn tới thiếu hụt nguồn vốn đối ứng cho các dự án xây dựng nông thôn mới (NTM). Đến nay, Quốc Oai không còn nợ XDCB thuộc nhiệm vụ của ngân sách xã và huyện, chỉ còn nợ thuộc nhiệm vụ ngân sách thành phố.

Không có vốn không được bố trí dự án mới

Để không phát sinh nợ XDCB, ngày 17-4-2017, UBND TP Hà Nội ban hành Công văn số 1766/UBND-KH&ĐT yêu cầu các địa phương còn nợ đọng vốn XDCB của các dự án xây dựng NTM tập trung nguồn lực thanh toán xong trước tháng 6-2017. Theo đó, các địa phương xác định chính xác số nợ thuộc trách nhiệm các cấp ngân sách; đồng thời điều chỉnh vốn năm 2017 thành phố đã giao theo hướng tập trung sử dụng toàn bộ các nguồn ngân sách để thanh toán nợ XDCB. UBND thành phố yêu cầu các địa phương rà soát lại toàn bộ kế hoạch XDCB năm 2017 đã giao để trình HĐND cùng cấp điều chỉnh, bảo đảm tuân thủ đúng quy định của pháp luật; cắt giảm các dự án mới để dành vốn bổ sung, đẩy nhanh hoàn thành các dự án chuyển tiếp trong năm 2017. Chỉ địa phương nào xử lý xong nợ XDCB, còn dư vốn mới bố trí cho các dự án tiếp theo, không để phát sinh nợ XDCB.

Ngoài ra, UBND thành phố yêu cầu các huyện, thị xã phối hợp tích cực với Sở Tài nguyên và Môi trường đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đấu giá đất ở theo kế hoạch được duyệt nhằm tạo nguồn vốn bổ sung để xử lý dứt điểm nợ XDCB; rà soát lại thiết kế, dự toán các dự án đã được bố trí vốn làm cơ sở để lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh (nếu cần) bảo đảm công trình đầu tư hiệu quả, tiết kiệm, không làm thất thoát nguồn vốn đầu tư… Thành phố cho phép các huyện để lại 100% số tiền thu được từ đấu giá quyền sử dụng đất nhằm bảo đảm nguồn vốn cho xây dựng NTM và không để nợ đọng XDCB phát sinh.

Để giải quyết vấn đề nợ XDCB tồn đọng, huyện Ba Vì đã tập trung đẩy mạnh đấu giá quyền sử dụng đất, tuy nhiên do ở vùng xa, giá trị đất thấp, nhu cầu sử dụng đất không cao nên việc đấu giá đất vô cùng khó khăn dẫn đến nợ kéo dài. Trong khi đó, năm 2017, huyện Quốc Oai đã thống nhất cân đối bố trí tất cả các nguồn lực (ngân sách huyện và thành phố hỗ trợ) để xử lý nợ thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách xã.

Về việc xử lý các khoản nợ của hai huyện Ba Vì và Quốc Oai, ông Phạm Văn Khương, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố cho biết, đầu năm 2017, Sở Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu UBND thành phố xem xét, bố trí hơn 110,3 tỷ đồng thanh toán nợ thuộc phần trách nhiệm của UBND thành phố cho các dự án thuộc chương trình NTM ở hai huyện này. Tại Công văn số 1766/UBND-KH&ĐT, UBND thành phố cũng đã giao sở, ngành liên quan đề xuất bố trí vốn từ ngân sách thành phố hỗ trợ huyện Ba Vì và Quốc Oai thanh toán nợ XDCB (phần thuộc trách nhiệm của thành phố). Kinh phí này sẽ được giảm trừ vào phần ngân sách thành phố hỗ trợ hai huyện trong giai đoạn 2018-2020.

Bố trí nguồn lực để giải quyết dứt điểm nợ XDCB là quan trọng, tuy nhiên về lâu dài, để không phát sinh nợ mới, rõ ràng, các địa phương cần thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của UBND thành phố. Đó là có lộ trình đầu tư phù hợp với khả năng huy động nguồn lực để có đủ nguồn vốn đối ứng, tránh tình trạng “giật gấu vá vai” như đã xảy ra. Ngoài ra, các địa phương cũng không kéo dài tình trạng nhà thầu ứng vốn thi công để không phát sinh nợ mới, đồng thời, tăng cường công tác đấu giá quyền sử dụng đất, tạo nguồn thu phục vụ các dự án xây dựng NTM trong thời gian tới.