Học Bác để ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái

Trong những ngày tháng Năm lịch sử này, hướng đến kỷ niệm 127 năm Ngày sinh của vị Cha già dân tộc với niềm kính yêu và những tình cảm chân thành, chúng ta cùng nhau tìm hiểu quan niệm của Người về suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ để quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, xây dựng Đảng ta thực sự là đạo đức, là văn minh như Bác hằng mong muốn.

1. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần đề cập đến những biểu hiện tiêu cực, hạn chế, các căn bệnh nảy sinh trong nội bộ Đảng, chính quyền và trong xã hội. Người không dùng trực tiếp các khái niệm “suy thoái” tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, nhưng đã đề cập đến rất nhiều căn bệnh khác nhau thể hiện sự suy thoái đó.

Ngay từ tháng 10-1947, Người phê phán những đảng viên dao động, thiếu lý tưởng cách mạng và yêu cầu cán bộ, đảng viên sửa đổi lối làm việc, chỉ rõ phải đấu tranh với những hiện tượng thờ ơ trước những nhận thức lệch lạc, quan điểm sai trái: “Nghe những lời bình luận không đúng, cũng làm thinh, không biện bác. Thậm chí nghe những lời phản cách mạng cũng không báo cáo cho cấp trên biết. Ai nói sao, ai làm gì cũng mặc kệ”. Người lấy ví dụ: “Nếu tôi có vết nhọ trên trán, các đồng chí trông thấy, lại lấy cớ "nể Cụ" không nói, là tôi mang nhọ mãi. Nhọ ở trên trán thì không quan trọng, nhưng nếu có vết nhọ ở trong óc, ở tinh thần, mà không nói cho người ta sửa tức là hại người…” . Theo Bác, “Nói về từng người, nể nang không phê bình, để cho đồng chí mình cứ sa vào lầm lỗi, đến nỗi hỏng việc. Thế thì khác nào thấy đồng chí mình ốm, mà không chữa cho họ. Nể nang mình, không dám tự phê bình, để cho khuyết điểm của mình chứa chất lại. Thế thì khác nào mình tự bỏ thuốc độc cho mình!”

Người kiên quyết chống những biểu hiện không chấp hành nghiêm các nguyên tắc tổ chức của Đảng; sa sút ý chí phấn đấu, không gương mẫu trong công tác. Người thẳng thắn đấu tranh với mọi biểu hiện cá nhân chủ nghĩa, sống ích kỷ, thực dụng, cơ hội, vụ lợi; chỉ lo thu vén cá nhân, không quan tâm đến lợi ích tập thể; ganh ghét, đố kỵ, so bì, tị nạnh, không muốn người khác hơn mình.

Những biểu hiện gây lãng phí, thất thoát tài chính, tài sản, ngân sách nhà nước, đất đai, tài nguyên... cũng được Người chỉ ra từ rất sớm trong một số cán bộ, đảng viên. Người kiên quyết đấu tranh chống tham ô, lãng phí, lợi dụng chức vụ, quyền hạn cấu kết với các đối tượng khác để trục lợi. Người chỉ rõ: “Bên cạnh những đồng chí tốt ấy, còn có một số ít cán bộ, đảng viên mà đạo đức, phẩm chất còn thấp kém. Họ mang nặng chủ nghĩa cá nhân, việc gì cũng nghĩ đến lợi ích riêng của mình trước hết. Họ không lo “mình vì mọi người” mà chỉ muốn “mọi người vì mình”…”. Chính Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trực tiếp chỉ đạo xét xử vụ án Trần Dụ Châu, một ví dụ điển hình về tính nghiêm minh của pháp luật, cũng như quyết tâm làm trong sạch bộ máy của Đảng.

2. Để chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ có hiệu quả, cần coi trọng biện pháp phòng ngừa, lấy phòng ngừa là chính. Người từng chỉ rõ: “Giáo dục là chính, trừng phạt là phụ". Công tác giáo dục có một vai trò quan trọng nhằm xây dựng tinh thần phòng để chống, tăng cường ý thức trách nhiệm, đề cao vai trò phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc của đội ngũ cán bộ... Giáo dục phải nhằm làm cho mọi tầng lớp nhân dân thấy rõ chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là trách nhiệm chung của toàn Đảng, toàn dân. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, "Nếu nhà ai bị mất cắp, mất trộm, thì hô hoán lên và cả xóm, cả làng đuổi bắt kẻ trộm. Khi của công bị mất cắp, mất trộm thì mọi người đều có trách nhiệm vạch mặt kẻ gian và đưa nó ra pháp luật vì mọi người đều có nghĩa vụ giữ gìn của công...”.

Người từng dạy: "Quản lý phải dân chủ, tài chính phải công khai - Sổ sách phải minh bạch. Phải chống quan liêu, lãng phí, tham ô". Trong phòng chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, các tổ chức Đảng, chính quyền, đặc biệt là bộ phận chuyên trách làm công tác thanh tra, kiểm tra có vai trò quan trọng; không chỉ phát hiện và xử lý nghiêm minh, kịp thời những hành vi tiêu cực, mà còn phải phát hiện những kẽ hở trong chính sách, pháp luật, cơ chế quản lý để tham mưu khắc phục. Người chỉ rõ: "Mở rộng dân chủ phê bình trong cơ quan và ngoài quần chúng, từ trên xuống và từ dưới lên. “Trên đe dưới búa” của phê bình, thì nhất định tẩy được bệnh quan liêu, tham ô, lãng phí". Do đó, biện pháp cần thiết nữa là phải tăng cường công tác dân vận của Đảng và của chính quyền; phát huy vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, của nhân dân, báo chí và công luận. Để nhân dân có thể kiểm soát được cán bộ thì phải xây dựng được cơ chế công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan nhà nước, trước hết là trong hoạt động tài chính.

Đặc biệt, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: "Cần có những pháp luật để trừng trị tệ tham ô, lãng phí và phải chấp hành những pháp luật ấy một cách nghiêm chỉnh"; "Pháp luật phải thẳng tay trừng trị những kẻ bất liêm, bất kỳ kẻ ấy ở địa vị nào, làm nghề nghiệp gì". Vì vậy, việc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo đảm tính nghiêm minh, "không có vùng cấm" là nhiệm vụ cấp thiết đặt ra.

3. Nhận thức sâu sắc tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhất là quan niệm của Người về suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, Trung ương đã ban hành Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ". Từ khi ban hành Nghị quyết đến nay, thời gian chưa dài, nhưng Trung ương đã thể hiện quyết tâm chính trị rất cao, có những giải pháp đồng bộ, toàn diện và mạnh mẽ để đưa Nghị quyết vào cuộc sống. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nêu rõ: “Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, hoàn thiện thể chế kiểm soát quyền lực, tinh giản bộ máy, biên chế, xây dựng đội ngũ cán bộ có năng lực, phẩm chất, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của toàn hệ thống chính trị”. Thực hiện Nghị quyết, Trung ương đã quyết liệt chỉ đạo xử lý hàng loạt vụ án lớn, làm cho lòng dân phấn khởi, tin tưởng. Trung ương còn mạnh mẽ trong xây dựng kỷ cương, kỷ luật trong Đảng, đưa ra kỷ luật nghiêm minh đối với nhiều cán bộ lãnh đạo, nguyên lãnh đạo cao cấp, có cả đồng chí là Ủy viên Bộ Chính trị.

Hiện nay, các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị đang triển khai thực hiện Chuyên đề năm 2017 là “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ”. Đây là chuyên đề có ý nghĩa thời sự cấp thiết, cần được thực hiện sâu rộng, bằng những việc làm cụ thể, thiết thực như Bác đã dạy. Tất cả phải hướng đến mục tiêu: “Kiên quyết khắc phục những yếu kém trong công tác cán bộ và quản lý cán bộ; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức, trách nhiệm, năng lực và động cơ đúng đắn, thực sự tiên phong, gương mẫu, luôn đặt lợi ích của tập thể, quốc gia, dân tộc lên trên lợi ích cá nhân, thực sự là cán bộ của dân, phục vụ nhân dân. Củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng”.