Đất hoa Đan Phượng

Những người truyền nghề

Cánh đồng Gò Tám (xã Hạ Mỗ) những ngày này như một bức tranh đa sắc, điểm xuyết giữa mảng xanh mướt là những ruộng hoa hồng, cúc, ly. “Mảng xanh” chính là những ruộng đậu tương, ruộng vừng được trồng với mục đích vừa phòng dịch bệnh, vừa tăng chất dinh dưỡng cho đất. Đây chính là biện pháp mà các hộ dân trồng hoa ly cho đất "nghỉ” để lấy lại dưỡng chất sau mỗi mùa sử dụng.

Trò chuyện với chúng tôi, anh Nguyễn Khắc Chiến, một nông dân đến từ vùng hoa nổi tiếng đất Bắc - làng hoa Tây Tựu (Bắc Từ Liêm), đang thuê đất ở khu đồng Gò Tám để trồng hoa, chia sẻ nhiều bí quyết về nghề. "Ly là loài hoa "khó tính", đất luôn phải sạch, đủ chất dinh dưỡng. Vì thế phương pháp dưỡng đất, phòng bệnh bằng giải pháp sinh học là rất quan trọng" - anh Chiến vừa giải thích vừa chỉ tay về phía ruộng đậu tương xanh tốt, tươi cười nói: "Ruộng đậu tương 8 sào gia đình trồng không thu quả, chỉ để lấy lá. Khi cây phát triển tốt nhất, tôi sẽ cắt ủ làm phân bón. Sau vụ đậu tương, đất được phay kỹ rồi tháo nước ngâm ít ngày khử chua, phòng trừ dịch bệnh để sau này cây hoa phát triển tốt".

Nhà ở phường Tây Tựu (cách Hạ Mỗ 10km), từ cách đây 5 năm, anh Nguyễn Khắc Chiến đã "khăn gói” đến Hạ Mỗ thuê 2 mẫu đất để trồng hoa. Ban đầu cũng có nhiều nghi ngại, vì nghề trồng hoa đòi hỏi điều kiện khắt khe, nhất là thổ nhưỡng và khí hậu. Mọi thứ diễn ra thuận lợi - anh Chiến cho biết - chất đất ở Hạ Mỗ hợp với cây hoa mà ít nơi có được, bông hoa tươi, cánh dày và đậm màu. Hiện tại, gia đình anh đang trồng hoa cúc, hoa loa kèn và một số diện tích đang cho đất "nghỉ” để chờ tháng 9 tới sẽ xuống giống hoa ly.

Nằm sát ruộng hoa của anh Nguyễn Khắc Chiến là vựa hoa loa kèn, hoa cúc đang độ tươi sắc của anh Nguyễn Văn Thành. Thăm vườn hoa đúng lúc anh Thành cùng hai người khác đang tất bật cắt hoa để sáng sớm hôm sau kịp “đổ buôn” ở chợ Quảng Bá. Anh Thành cho biết, 1,5 mẫu hoa cúc đang cho thu hoạch và so với mọi năm thì “cũng tạm được...”. “Trồng hoa tuy vất vả nhưng cần cù, chịu khó và thời tiết ủng hộ thì mỗi sào đất một năm cho thu nhập khoảng 35 triệu đồng. Vì thế nên khi đất đai bị thu hẹp, người dân Tây Tựu đã tỏa đi khắp nơi thuê đất trồng hoa”. Cả anh Thành, anh Chiến, đều đưa ra thông tin hiện có đến 80% người trồng hoa Tây Tựu đi “tìm vùng đất mới” để phát triển nghề, trong đó đất Hạ Mỗ được nhiều người ưa thích.

Nghề “làm đẹp cho đời” cứ thế lan tỏa và “thấm dần” ở đất Hạ Mỗ. Theo bà Tạ Thị Bình, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Hạ Mỗ: Nghề trồng hoa xuất hiện ở Hạ Mỗ từ năm 2008. Ban đầu chỉ có 3 hộ dân ở phường Tây Tựu về đây thuê đất trồng. Thấy hiệu quả, dần dà, số hộ đến thuê đất ngày càng nhiều và người dân Hạ Mỗ nhanh nhạy học theo. Chính quyền địa phương đã tạo điều kiện tốt nhất để cho các hộ tích tụ ruộng đất, có thửa lớn để sản xuất. Ở Hạ Mỗ, các chủ trồng hoa thuê đất của nhân dân, khi làm hợp đồng có sự chứng kiến của cụm trưởng cụm dân cư, đại diện hợp tác xã và UBND xã. Hợp đồng thuê đất từ 3 đến 5 năm với giá từ 1,7 triệu đến 2,5 triệu đồng/sào/năm và chủ yếu trồng hoa ly, loa kèn và hoa cúc.

Từ những ruộng cấy lúa hiệu quả không cao, giờ đây vùng trồng hoa của xã Hạ Mỗ đã mở rộng được 102ha. Trong đó có dự án 50ha hoa cao sản triển khai từ năm 2013 và sau đó ít lâu là dự án 12,8ha tại cánh đồng Hoa Tràng. Những dự án này đã làm thay đổi diện mạo quê hương. “Đường đi, lối lại khang trang, sạch đẹp. Kênh mương nội đồng tưới, tiêu bảo đảm tốt. Trạm điện phục vụ đầy đủ điện sản xuất. Nông thôn đổi mới thực sự từ đây...” - bà Tạ Thị Bình không giấu nổi niềm vui nhận xét.

Mở rộng đầu tư công nghệ cao

Từ những bước đi ban đầu, nghề trồng hoa ở Đan Phượng đang phát triển lên “nấc thang” mới, đó là trồng hoa cao cấp. Điển hình có thể kể đến mô hình trồng hoa lan ứng dụng công nghệ cao của Công ty Phát triển công nghệ cao Toàn Cầu (xã Phương Đình), quy mô 3ha; Hợp tác xã hoa Đan Hoài - Flora Việt Nam…

Bà Nguyễn Kim Cúc, quản lý trang trại hoa của Công ty Phát triển công nghệ cao Toàn Cầu cho biết, công ty đã đầu tư công nghệ nhân giống lan bằng phương pháp nuôi cấy mô, xây dựng hạ tầng khu nuôi cấy mô và khu nhà kính với kinh phí hàng chục tỷ đồng để trồng lan đạt chuẩn quốc tế. Hiện trang trại hoa đang nuôi trồng hơn 60.000 cây hoa lan với hơn 50 loài và màu hoa khác nhau, tạo việc làm cho 20 lao động địa phương.

Nói về nghề trồng hoa ở địa phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Đan Phượng Nguyễn Thạc Hùng, chia sẻ: “Đan Phượng là huyện ven đô đất chật, người đông, bình quân diện tích đất nông nghiệp chỉ 10 thước/khẩu nên trồng lúa hiệu quả sẽ không cao. Thực tế này đặt ra cho huyện phải tìm các cây trồng, vật nuôi giá trị cao để đưa vào canh tác và cây hoa là lựa chọn phù hợp”.

Để hỗ trợ nhân rộng các vùng chuyển đổi, trong đó có vùng hoa, huyện Đan Phượng đã triển khai dồn điền đổi thửa; xây dựng các dự án, hỗ trợ hạ tầng, giống, phân bón. Liên quan đến tích tụ ruộng đất, do quỹ đất công có hạn nên các cơ sở trồng hoa trên địa bàn huyện đều phải thuê lại đất của nông dân với thời gian nhất định. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Thạc Hùng, doanh nghiệp tự đứng ra thuê sẽ rất khó bởi người dân chưa tin, hoặc phải làm việc với từng hộ dân mất nhiều thời gian. Tháo gỡ khó khăn, đầu năm 2017, huyện đã giao cho UBND các xã và HTX đứng ra làm “trọng tài”, thuê lại đất nông nghiệp của nông dân sau đó giao cho doanh nghiệp phát triển sản xuất. “Việc này lợi cho doanh nghiệp, cũng lợi cho nông dân bởi những xã này có nghề dịch vụ, thương mại phát triển nên người dân ít quan tâm đến sản xuất nông nghiệp” - ông Nguyễn Thạc Hùng nhìn nhận.

Với những chính sách đột phá, phù hợp thực tiễn, đến nay huyện Đan Phượng đã chuyển đổi được trên 1.000ha, trong đó vùng sản xuất hoa diện tích khoảng 400ha (chủ yếu trồng hoa ly), tập trung ở các xã Hạ Mỗ, Tân Lập, Tân Hội, Đồng Tháp. Theo ông Nguyễn Viết Đạt, Trưởng phòng Kinh tế huyện, thu nhập từ trồng hoa ly cho hiệu quả cao hơn nhiều lần so với các cây trồng khác, ước đạt bình quân khoảng 500 triệu đồng/ha/năm.

Chia sẻ về định hướng trong tương lai, Chủ tịch UBND huyện Đan Phượng Nguyễn Hữu Hoàng khẳng định: Quan điểm của huyện là không chuyển đổi ồ ạt mà có sự lựa chọn, không khuyến khích trồng những loài hoa dùng nhiều thuốc bảo vệ thực vật vì sẽ ảnh hưởng đến môi trường. Chúng tôi tập trung mở rộng diện tích các loài hoa ly, lan, đặc biệt là các mô hình đầu tư công nghệ cao có sự liên doanh, liên kết và đồng bộ...