Chưa có sổ đỏ vẫn được cấp phép xây dựng

Khó cấp phép khi chưa có sổ đỏ

Luật Xây dựng 2014 và các văn bản hướng dẫn dưới luật quy định giấy tờ quan trọng nhất trong hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xây dựng là “Bản sao một trong những giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai”. Theo đó, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở. Vậy nên, từ trước đến nay nhiều người dân nghĩ rằng, chỉ khi có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở hay còn gọi là “sổ đỏ” mới có thể hoàn thành thủ tục cấp giấy phép xây dựng.

Tuy nhiên trên thực tế không phải mảnh đất nào cũng đủ điều kiện để cấp sổ đỏ. Ngay cả khi Luật Xây dựng 2014 có hiệu lực từ ngày 1-1-2015 và Nghị định 59/2015/NĐ-CP, Thông tư 15/2016/TT-BXD cũng chưa giải thích rõ những giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất khác với sổ đỏ là những giấy tờ gì, khiến nhiều trường hợp chưa có sổ đỏ đồng nghĩa với việc chưa được cấp giấy phép xây dựng.

Thêm cơ hội được cấp phép xây dựng

Tin vui đến với người dân khi Nghị định 53/2017/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 25-6-2017 đã quy định rõ 12 loại giấy tờ hợp pháp về đất đai để cấp giấy phép xây dựng. Bên cạnh các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình được cấp theo các thời kỳ từ năm 1987 đến nay thì các giấy tờ đủ điều kiện để cấp giấy chứng nhận nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận gồm: Các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai năm 2013; Điều 18 Nghị định 43/2014/NĐ-CP và quy định tại Khoản 16, Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP ngày 6-1-2017 hoặc giấy xác nhận của UBND cấp xã và được cơ quan đăng ký đất đai xác nhận đủ điều kiện để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (Khoản 5, Điều 3 Nghị định 53/2017/NĐ-CP); giấy tờ về đất đai đối với trường hợp được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất từ sau ngày 1-7-2004 nhưng không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai, gồm: Quyết định giao đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc quyết định cho thuê đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và hợp đồng thuê đất kèm theo (nếu có) hoặc giấy tờ về trúng đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất hoặc quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (Khoản 6, Điều 3 Nghị định 53/2017/NĐ-CP). Ngay cả khi người dân có nhu cầu cấp giấy phép xây dựng sử dụng vào mục đích khác với mục đích sử dụng đất đã được ghi trên giấy tờ hợp pháp về đất đai cũng sẽ được cấp nếu có văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất (Khoản 11, Điều 3 Nghị định 53/2017/NĐ-CP)…

Ông Vũ Trung Kiên - Phó Trưởng phòng Quản lý đô thị quận Cầu Giấy, cho biết: Quy định cấp giấy phép xây dựng yêu cầu cần một trong những giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, nhưng quan trọng nhất vẫn là có sổ đỏ nên nhiều người hiểu rằng có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới được cấp giấy phép xây dựng. Thực tế tại Hà Nội nói riêng và toàn quốc nói chung, những trường hợp sau giải phóng mặt bằng dù chưa có sổ đỏ hay chưa kịp thời điều chỉnh thông tin sổ đỏ thì vẫn được cấp phép xây dựng khi có xác nhận của UBND phường và Phòng Tài nguyên - Môi trường quận. Điều này nhằm tạo điều kiện để người dân sớm ổn định cuộc sống.

Trường hợp khác cũng được ông Đỗ Duy Minh - Phó Trưởng phòng Quản lý đô thị quận Hai Bà Trưng cho biết, các đối tượng sử dụng đất có một trong các loại giấy tờ hợp pháp về đất đai theo quy định nhưng trên giấy tờ đó không ghi rõ diện tích các loại đất để làm cơ sở cấp giấy phép xây dựng thì chỉ cần văn bản của cơ quan có thẩm quyền xác định về diện tích các loại đất cũng sẽ được cấp giấy phép xây dựng…

Theo quy định của pháp luật, sẽ cần chờ ban hành thông tư hướng dẫn, nhưng Nghị định 53/2017/NĐ-CP được đánh giá là tạo thuận lợi rất nhiều cho công tác cấp giấy phép xây dựng.