Ra mắt cuốn tiểu thuyết “Chim én liệng trời cao” của nhà văn Ma Văn Kháng

Bút danh Ma Văn Kháng khiến nhiều độc giả tưởng rằng đây là nhà văn miền núi, người dân tộc thiểu số, ít ai nghĩ ông là nhà văn Hà Nội gốc, tên thật là Đinh Trọng Đoàn, sinh ra tại làng Kim Liên, quận Đống Đa, một ngôi làng cổ của Hà Nội.

Ông từng là giáo viên dạy văn và hiệu trưởng một trường cấp ba tại tỉnh Lào Cai. Hơn 20 năm tuổi trẻ gắn bó với vùng đất này, dường như cuộc sống, văn hóa của người dân vùng núi rừng Tây Bắc đã trở thành máu thịt trong ông.

“Chim én liệng trời cao” là khúc ca đẹp, hùng tráng về cuộc chiến đấu chống thực dân Pháp của người dân vùng núi rừng Tây Bắc khoảng thời gian cuối những năm 40, đầu những năm 50 của thế kỉ trước.

Bối cảnh câu chuyện diễn ra tại địa bàn Cam Đồng - một xã gồm bốn thôn người Tày và một thôn U Sung trên núi cao thuần người Dao. Cuộc chiến đầy gian khổ, sự trưởng thành của người dân về tư tưởng và tinh thần đấu tranh cách mạng thể hiện xuyên suốt qua nhân vật Tiển. Cuộc đời Tiển cũng giống như những con chim én khao khát được tung cánh trên bầu trời tự do, bất chấp bão giông cuộc đời, bất chấp sự kìm kẹp của bè lũ tay sai tàn bạo khét tiếng núp bóng thực dân xâm lược.

Tác phẩm cũng ca ngợi những chiến sĩ cách mạng dũng cảm, tài ba, những người tiên phong đến với vùng rừng núi Tây Bắc để giác ngộ cách mạng cho bà con, cùng người dân đánh giặc như anh Tố, Trần Hòa, hay Kim - “anh chàng tiểu tư sản học sinh rất khoái trò phiêu lưu mạo hiểm”.

Nhà văn Ma Văn Kháng cũng dành nhiều trang viết đẹp về thiên nhiên núi rừng Tây Bắc hùng vĩ, đẹp mê hồn với những nét đẹp văn hóa truyền thống đặc trưng.

“Chim én liệng trời cao” góp phần làm phong phú thêm dòng sách văn học chiến tranh cách mạng, giúp độc giả hiểu thêm về chặng đường gian khổ mà không kém phần oai hùng của những anh bộ đội Cụ Hồ và nhân dân Tây Bắc trong giai đoạn gây dựng lực lượng, chống lại âm mưu bành trướng của thực dân xâm lược.

Tác phẩm được thai nghén gần nửa thế kỷ, kết tinh văn tài, bút lực của nhà văn Ma Văn Kháng, có lẽ cũng là món nợ ân tình mà ông trả nghĩa cho “vùng đất thẩm mỹ” của mình.

Nhà văn Ma Văn Kháng từng nhận được nhiều giải thưởng cao quý trong sự nghiệp sáng tác: Giải thưởng Văn học ASEAN năm 1998, Giải thưởng Nhà nước về văn học - nghệ thuật năm 2001, Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học - nghệ thuật năm 2012 cho các tác phẩm Truyện ngắn chọn lọc.

Với hàng loạt tác phẩm có giá trị về cả đề tài miền núi lẫn cuộc sống thời đổi mới, nhà văn Ma Văn Kháng đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả: “Vùng biên ải” (tiểu thuyết, 1983); “Mùa lá rụng trong vườn” (tiểu thuyết, 1985); “Côi cút giữa cảnh đời” (tiểu thuyết, 1989); “Đám cưới không có giấy giá thú” (tiểu thuyết, 1989); “Chó Bi”, “Đời lưu lạc” (tiểu thuyết, 1992)…