Nhiều nét mới trong tổ chức kỳ họp

Đổi mới thực chất

Nhiều đại biểu HĐND TP Hà Nội nhận định, hoạt động kỳ họp của HĐND các cấp đã có nhiều cải tiến, đổi mới theo hướng đi vào thực chất, phát huy dân chủ, trí tuệ của đại biểu, từ đó quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương. Để kỳ họp thành công theo nội dung, chương trình đề ra, ngoài việc chuẩn bị dự thảo báo cáo, tờ trình, nghị quyết, báo cáo thẩm tra… đúng quy định thì công tác điều hành kỳ họp rất quan trọng.

Theo đại biểu Đỗ Thùy Dương (thành viên Ban Văn hóa - Xã hội HĐND thành phố), trong mỗi kỳ họp, việc đưa vấn đề ra thảo luận, trên cơ sở đó quyết định ban hành các chính sách triển khai vào đời sống là công việc thường xuyên. Vậy nhưng, nếu chủ tọa kỳ họp không sâu sát, quyết liệt, khơi dậy và phát huy trí tuệ của đại biểu thì kỳ họp sẽ thiếu dấu ấn, chất lượng các nghị quyết ban hành thiếu tính phản biện từ thực tiễn.

Phó Chủ tịch HĐND quận Hà Đông Trần Văn Hải cũng đồng quan điểm cho rằng, vai trò điều hành kỳ họp của Thường trực HĐND rất quan trọng, cần phải điều hòa tốt các nội dung, chương trình đã định, nhất là điều hành phiên thảo luận, chất vấn và trả lời chất vấn cần linh hoạt, nêu vấn đề trọng tâm để các đại biểu phát biểu tập trung.

Theo quy định, mỗi năm HĐND các cấp tổ chức hai kỳ họp thường kỳ. Qua theo dõi thực tiễn tại TP Hà Nội, kỳ họp HĐND cấp thành phố thường diễn ra trong ba ngày; HĐND cấp quận, huyện, thị xã diễn ra trong hai ngày; kỳ họp HĐND cấp xã, phường, thị trấn diễn ra trong một ngày. Thời gian không nhiều, trong khi kỳ họp phải thảo luận, quyết định nhiều nội dung quan trọng về tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng và các vấn đề trọng tâm khác. Do vậy, yêu cầu rút ngắn phần trình bày các báo cáo là cần thiết và đã được HĐND thành phố cùng nhiều địa phương thực hiện.

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND quận Ba Đình Phạm Thị Hồng Hạnh và Phó Chủ tịch HĐND huyện Ba Vì Chu Văn Liên cùng thống nhất cho rằng, kỳ họp cần xác định trọng tâm vấn đề. Muốn vậy, các nội dung trình bày tại kỳ họp phải ngắn gọn, có tính khái quát, nêu những điểm cần nhấn mạnh, những vấn đề cần quan tâm thảo luận, chất vấn; nội dung cụ thể, chi tiết đại biểu nghiên cứu qua báo cáo đã được gửi từ trước. Để làm được điều này thì cơ quan văn phòng HĐND - UBND các cấp cần sớm cung cấp đầy đủ tài liệu, các nguồn thông tin cho đại biểu…

Mặc dù đã có nhiều nơi đổi mới, thực hiện báo cáo tóm tắt tại kỳ họp, vậy nhưng vẫn còn một số HĐND địa phương trình bày toàn bộ báo cáo (trung bình từ 6 đến 12 trang/báo cáo) dù đã được phát cho đại biểu trước đó, gây mất nhiều thời gian. Theo Phó Chủ tịch HĐND huyện Đan Phượng Tạ Văn Thủy, qua hoạt động thực tiễn, cấp huyện đã có nhiều đổi mới trong việc này nhưng cấp xã vẫn có nơi còn nặng về trình bày báo cáo tại kỳ họp, thiếu trọng tâm, trọng điểm.

Tăng cường báo cáo hình ảnh

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực HĐND thành phố chủ trì, phối hợp với UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội tổ chức thành công 4 kỳ họp HĐND thành phố. Các kỳ họp đều được tổ chức khoa học, bài bản, hiệu quả và đúng quy định của pháp luật, đã ban hành 49 nghị quyết (11 nghị quyết về nhân sự, 25 nghị quyết chuyên đề và 13 nghị quyết khác).

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn cho biết, tại kỳ họp HĐND thành phố, hoạt động chất vấn, trả lời chất vấn ngày càng đổi mới, chất lượng, hiệu quả hơn, thu hút sự quan tâm theo dõi của đông đảo cử tri. Tại mỗi kỳ họp, HĐND thành phố đều dành thời gian một ngày để tiến hành chất vấn, tái chất vấn. Trong đó đáng lưu ý, Thường trực HĐND thành phố báo cáo, nêu vấn đề cùng hình ảnh minh họa từ hiện trường để đại biểu HĐND thành phố chất vấn. UBND thành phố phân công các thành viên phụ trách lĩnh vực được đề cập qua hình ảnh để trả lời.

Đổi mới công tác tổ chức kỳ họp, HĐND các quận, huyện, thị xã trên địa bàn thành phố cũng đã cải tiến cách thức trình bày báo cáo, tăng cường thời gian thảo luận, chất vấn. Một số đơn vị cũng đã tổ chức thông tin, báo cáo bằng hình ảnh. Điển hình như các quận, huyện Thanh Trì, Thường Tín, Hà Đông… có phóng sự trình chiếu bổ sung cho báo cáo tại kỳ họp hoặc phục vụ Đoàn giám sát của HĐND thành phố.

Trưởng ban Pháp chế HĐND thành phố Nguyễn Hoài Nam cho biết, điểm nhấn của kỳ họp được cử tri quan tâm, dõi theo, giám sát chính là phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Vì thế, ngoài đổi mới cách nêu vấn đề bằng hình ảnh, chủ tọa kỳ họp cũng phải linh hoạt trong điều hành, tạo không khí sôi nổi, thẳng thắn, mang tính xây dựng. Kinh nghiệm các kỳ họp HĐND thành phố gần đây, nhiều vấn đề nóng, có tính thời sự như công tác phòng cháy, chữa cháy; quản lý trật tự xây dựng; xử lý nhà "siêu mỏng, siêu méo"... đều được Thường trực HĐND thành phố nêu vấn đề qua hình ảnh, sau đó đại biểu chất vấn, tái chất vấn đến cùng được cử tri ghi nhận đánh giá cao, cần tiếp tục nhân rộng...