Sự thật Việt Nam thất thu 170 tỷ USD do chuyển giá

Con số 170 tỷ USD rất lớn, tương đương số vốn của các nhà đầu tư nước ngoài đã rót vào Việt Nam trong 30 năm thu hút đầu tư nước ngoài. Con số này cũng gần bằng GDP Việt Nam 2016 (hơn 202 tỷ USD). Thậm chí, con số trên cao hơn cả nợ công Việt Nam tới hết năm 2015 (hơn 118 tỷ USD).

Tuy vậy, chuyên gia thuế toàn cầu Susana Ruiz của Oxfam cho biết, 170 tỷ USD là ước tính số tiền thất thu ngân sách hàng năm của tất cả các quốc gia đang phát triển do hoạt động chuyển giá, trốn thuế của các tập đoàn đa quốc gia gây ra.

“Đây không phải khoản thất thu ngân sách của riêng Việt Nam, mà của tất cả các nước có mức thu nhập tương đương Việt Nam”, bà Susana nói.

Theo Oxfam, dòng tiền tại các thiên đường thuế ước tính khoảng 2.000-3.200 tỷ USD, bằng GDP của Mỹ và Trung Quốc cộng lại. Trong đó, có 65% là doanh nghiệp lạm dụng để tránh thuế, 30% là hành vi phạm tội và 5% là tiền tham nhũng.

Theo đó, thay vì việc phải chi trả phần thuế có nghĩa vụ phải trả tại những nơi diễn ra các hoạt động thực tế (như ở Việt Nam là 20-25%), những công ty đa quốc gia ngụy tạo việc chuyển lợi nhuận đến các thiên đường thuế.

Tại đây, họ chỉ phải chi trả thuế suất dưới 1%, thậm chí 0%. Thậm chí, các công ty đa quốc gia thực hiện chuyển giá, cho vay trong nội bộ tập đoàn và ghi nhận chi phí tăng các tài sản vô hình như quyền sở hữu trí tuệ, nhãn hiệu, bằng sáng chế... để hoạch toán giảm lợi nhuận.

Oxfam tính toán, đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam đến từ các thiên đường thuế ngày càng thường xuyên hơn, tăng 47% chỉ trong vòng một năm. Một số thiên đường thuế đang tăng đầu tư vào Việt Nam được tổ chức này liệt kê như: Singapore, BVI, Jersey, Luxembourg, quần đảo Cayman hoặc Bermuda…