Khởi tố 8 đối tượng sai phạm trong giải phóng mặt bằng Dự án Tây Hồ Tây

Số đối tượng này liên quan đến vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, xảy ra tại dự án Khu đô thị Tây Hồ Tây. Trong đó có ông Nguyễn Hữu Khiêm, nguyên Chủ tịch UBND phường Xuân Đỉnh.

“Nhận bừa” gần 27 tỷ đồng

Quá trình điều tra, cơ quan chức năng xác định: lợi dụng chính sách đặc thù, ngoài các hộ nằm trong chỉ giới thu hồi bị thu hồi trên 30% đất nông nghiệp được hưởng chính sách theo quy định tại Điều 40 quy định ban hành kèm theo Quyết định số 18/2008/QĐ-UBND ngày 29-9-2008 của UBND TP Hà Nội; một số cán bộ thuộc Tổ công tác giải phóng mặt bằng Dự án xây dựng khu đô thị Tây Hồ Tây đã đưa 29 hộ nhận đất nông nghiệp của 29 hộ khác sau khi có quyết định của UBND TP Hà Nội và 11 hộ đất mương, đường giao thông thành đất nông nghiệp được giao theo Nghị định 64/CP để các hộ nhận tiền bồi thường hỗ trợ sai quy định, gây thiệt hại cho Nhà nước gần 27 tỷ đồng.

Ngày 15-12-2017, cơ quan CSĐT đã ra quyết định thu giữ đồ vật liên quan đến vụ án hình sự đối với số tiền các hộ gia đình đã nhận đền bù sai quy định của Nhà nước, nhưng đến nay các hộ gia đình chưa nộp lại số tiền đã nhận đền bù sai quy định.

Ngày 7-2-2018, cơ quan CSĐT đã có văn bản đề nghị UBND quận Bắc Từ Liêm phối hợp và chỉ đạo UBND phường Xuân Đỉnh và Xuân Tảo thông báo và vận động các hộ dân nộp lại số tiền nhận bồi thường hỗ trợ sai quy định của Nhà nước tại dự án xây dựng khu đô thị mới Tây Hồ Tây. Do quá trình giao – nhận tiền giữa các cá nhân thời gian sau đó diễn ra tự phát, nên tổng cộng, có 57 hộ gia đình (ở 2 phường Xuân Đỉnh và Xuân Tảo) nằm trong danh sách bị đề nghị nộp lại tổng số tiền gần 27 tỷ đồng.

Xác định trách nhiệm pháp lý

Về trách nhiệm của các hộ dân đã nhận tiền đền bù sai quy định trong vụ án này, Luật sư Trịnh Anh Dũng – Trưởng Văn phòng Luật sư Trịnh (thuộc Đoàn Luật sư Hà Nội) đánh giá:

Căn cứ Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 (có hiệu lực từ 1/1/2018) (viết tắt là BLTTHS 2015); Điều 88. Thu thập chứng cứ

"1. Để thu thập chứng cứ, cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng có quyền tiến hành hoạt động thu thập chứng cứ theo quy định của Bộ luật này; yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp chứng cứ, tài liệu, đồ vật, dữ liệu điện tử, trình bày những tình tiết làm sáng tỏ vụ án."

Như vậy, cơ quan CSĐT CATP Hà Nội có quyền tiến hành hoạt động thu thập chứng cứ, yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp đồ vật.

Khoản 4 Điều 5 BLTTHS 2015 quy định: "4. Cơ quan nhà nước, tổ chức và cá nhân có trách nhiệm thực hiện yêu cầu và tạo điều kiện để cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng thực hiện nhiệm vụ." Do đó, người dân có trách nhiệm thực hiện yêu cầu của CQĐT về việc tạm giữ đồ vật.

Khoản 1 Điều 106 BLTTHS2015 quy định về xử lý vật chứng: Việc xử lý vật chứng do CQĐT quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn điều tra; do Viện kiểm sát quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn truy tố; do Chánh án Tòa án quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn chuẩn bị xét xử; do Hội đồng xét xử quyết định nếu vụ án đã đưa ra xét xử.

Điểm b, Khoản 2 Điều 106 BLTTHS2015 quy định: Vật chứng được xử lý như sau:

"b) Vật chứng là tiền bạc hoặc tài sản do phạm tội mà có thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước;"

Điểm c, Khoản 3, Điều 65 BLTTHS 2015 quy định: Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án có nghĩa vụ:

"c) Chấp hành quyết định, yêu cầu của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng."

Trường hợp người dân không thực hiện Quyết định tạm giữ đồ vật của CQĐT thì trước hết, người dân đó đã vi phạm trách nhiệm quy định tại Khoản 4 Điều 5 BLTTHS 2015. Đồng thời, tùy theo vai trò của cá nhân đó trong vụ án hình sự mà vi phạm quy định tương ứng của pháp luật (Ví dụ như vi phạm nghĩa vụ của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án quy định tại Điểm c, Khoản 3, Điều 65 BLTTHS 2015).

Tùy theo tính chất và mức độ vi phạm mà cá nhân đó bị xử lý hành chính hoặc hình sự tương ứng theo quy định của pháp luật hiện hành.

Vụ án đang được CQĐT CATP Hà Nội tiếp tục điều tra mở rộng.