Kho hạt giống "Ngày tận thế"

Hầm hạt giống Svalbard được mở vào tháng 2-2008 dưới sự bảo trợ của Chính phủ Na Uy với mục đích lưu trữ những mẫu hạt giống để đề phòng các thảm họa cục bộ hoặc toàn cầu như chiến tranh, khủng bố, thiên tai.

Ở độ cao 130m so với mực nước biển, nằm sâu 120m bên trong ngọn núi trên hòn đảo Spitbergen xa xôi tại quần đảo Svalbard (Na Uy), kho chính của hầm sở hữu hệ thống an ninh tối tân bậc nhất thế giới và được đánh giá là có điều kiện lý tưởng để bảo quản hạt giống khi nằm ngoài vùng ảnh hưởng của chiến tranh, nước biển dâng. Các hạt giống trong hầm Svalbard được lưu trữ trong các ngăn đặt trên kệ cao, mỗi ngăn chứa tối đa 400 mẫu hạt giống và mỗi mẫu gồm khoảng 500 hạt giống đựng trong các túi kín.

Hầm Svalbard có thể chứa được 4-5 triệu loại hạt giống khác nhau, đủ để lưu trữ tất cả các loại hạt giống được tìm thấy ở các ngân hàng trên toàn thế giới, trong khi vẫn còn khoảng trống để tiếp tục sưu tầm những mẫu được tìm thấy trong tương lai.

Các nghiên cứu cho thấy, hầm Svalbard có thể lưu trữ an toàn hầu hết các loại hạt giống lương thực trong hàng trăm năm. Thậm chí, một số loại hạt giống khác có thể được bảo quản nguyên vẹn trong hàng nghìn năm. Hầm lưu trữ mở cửa mỗi năm 2 lần để đón nhận những hạt giống mới được gửi đến.

Các hạt giống được lưu trữ ở nhiệt độ ổn định -18 độ C theo tiêu chuẩn quốc tế nhờ thiết bị làm lạnh. Lớp băng vĩnh cửu xung quanh hầm chứa cũng đóng vai trò như một chiếc tủ lạnh tự nhiên. Ngay cả khi thiết bị làm lạnh bị hỏng, sẽ mất vài tuần để nhiệt độ tăng lên -3 độ C và ước tính cần tới 2 thế kỷ để nhiệt độ tăng lên đến 0 độ C.

Ngày 23-2, Chính phủ Na Uy đã cam kết gói tài trợ trị giá 10 triệu euro (tương đương 13 triệu USD) trong năm 2018 nhằm cải tiến kỹ thuật, nâng cao hiệu suất và tăng cường khả năng ứng phó của hầm lưu trữ trước các mối đe dọa.

Các mẫu hạt giống gửi tại hầm Svalbard vẫn là tài sản của những ngân hàng hạt giống địa phương và tổ chức, cá nhân đã ký gửi. Nếu chiến tranh hoặc tình trạng ấm lên toàn cầu tàn phá một số giống cây trồng nhất định, các chính phủ có thể đề nghị mở hầm Svalbard để tái gây dựng nền nông nghiệp quốc gia. Năm 2015, các nhà nghiên cứu lần đầu tiên rút hạt giống ra khỏi hầm Svalbard để tạo ngân hàng hạt giống ở Morocco và Lebanon sau khi ngân hàng hạt giống trung tâm của khu vực nằm tại TP Aleppo (Syria) bị hư hại nặng do chiến tranh.

Ngày 26-2, đúng dịp kỷ niệm 10 năm hình thành hầm Svalbard, hơn 76.000 mẫu hạt giống mới đã được đưa vào kho để lưu trữ lâu dài, nâng tổng số mẫu hạt giống lưu trữ lên hơn 1 triệu. Bộ trưởng Nông nghiệp và Thực phẩm Na Uy Jon Georg Dale nhấn mạnh, 1 triệu mẫu hạt giống từ 73 tổ chức gửi về là con số vô cùng ấn tượng và mang ý nghĩa to lớn đối với công cuộc duy trì đa dạng giống cây trồng.