Độc hại, ô nhiễm môi trường

Rắc rối vận chuyển và thu dọn vòng hoa

Theo khảo sát của phóng viên, vòng hoa tại phố Phùng Hưng (quận Hoàn Kiếm), giá dao động là 200.000-600.000 đồng/vòng tùy loại. Loại thường được khách hàng mua nhất có giá 200.000 đồng với 7 phần hoa giả chất liệu ni lông và 3 phần là hoa thật như hoa cúc, hoa hồng. Vòng hoa “cao cấp” có giá trung bình từ 400.000 đến 600.000 đồng với hoa lan, hoa ly... hoặc 4 phần hoa giả, 6 phần hoa thật.

Thông thường, các vòng hoa được làm khung sẵn là hoa giả, khi khách hàng chọn hoa, giá tiền thì người bán mới bắt đầu cắm xen kẽ. Chị Lê Thị Tuyết, chủ một cửa hàng hoa gần nhà tang lễ 125 Phùng Hưng cho biết, trung bình mỗi ngày chị bán 40 vòng hoa. Tại khu vực này có khoảng 7 cửa hàng hoa bán xung quanh.

Lẽ thường, sau mỗi đám tang thì các vòng hoa được đưa theo xe tang đến Đài hóa thân Hoàn vũ. Theo ông Nguyễn Xuân Bách, Tổ trưởng Tổ phục vụ tang lễ (Nhà tang lễ TP Hà Nội), tại đây có quy hoạch ô đất rộng gần 50m², quây kín bằng tôn để làm hố chứa, tập kết vòng hoa, hằng ngày có người dân xung quanh (đã ký hợp đồng) đến thu dọn và vận chuyển vòng hoa bằng xe ngựa ra khỏi khu vực Đài hóa thân Hoàn vũ. Người dân dùng bẹ bèo, hoa tươi cho cá ăn, còn khung xương bằng tre nứa, hoa ni lông sẽ lại được vớt lên để đốt.

Tuy nhiên, trong hợp đồng ghi rõ là người dân tự tiêu hủy bằng cách đốt, nhưng thực tế không dám chắc là người dân có đốt hay không? Nhiều lần các gia chủ đề nghị để hoa lại nhà tang lễ vì những rắc rối như vận chuyển cồng kềnh, tốn kém chi phí nhưng đơn vị này không dám nhận vì chưa có quy định này.

Ô nhiễm môi trường

Về vấn đề này, Tiến sĩ Nguyễn Thế Hưng, giảng viên Trường Đại học Tài nguyên Môi trường cho biết, Việt Nam chưa có quy trình phân loại và tiêu hủy rác thải hiệu quả mà chủ yếu đốt. Những bông hoa giả bằng ni lông có màu sắc được nhuộm bằng các loại thuốc có hóa chất độc hại, có khả năng gây ung thư, bệnh ngoài da...

Theo Tiến sĩ Nguyễn Thế Hưng, kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy để ni lông được phân hủy hoàn toàn phải mất vài trăm năm. Trong thời gian chưa được phân hủy, vật phẩm làm từ ni lông lẫn vào đất sẽ làm thay đổi tính chất vật lý của đất gây xói mòn, đất không giữ được nước, dinh dưỡng, ngăn cản ô xy đi qua đất, ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây trồng...

Độc hại là vậy, sự lãng phí cũng có thể nhìn thấy rõ nhưng có những đám tang nhận hàng trăm vòng hoa trị giá hàng chục triệu đồng, đều có chung “số phận” là bị vứt bỏ. Tuy nhiên, việc xử lý vòng hoa cũng chưa được quy định cụ thể nên đã gây nhiều bất cập.

Ông Nguyễn Văn, quản trang của Nghĩa trang Vạn Phúc (quận Hà Đông) cho biết, thường thì đội quản trang thu gom rác thải là tro vàng mã, rác thải từ những vòng hoa quanh các ngôi mộ mới. Hoa tươi thường phân hủy vào đất sau 10 ngày, còn khung hoa và hoa ni lông rơi vãi, bay khắp khu nghĩa trang. Khi trời mưa hoặc có gió to, nếu chưa kịp dọn dẹp, những bông hoa ni lông trôi dạt xuống con mương cạnh nghĩa trang gây ứ đọng, mất vệ sinh.

Tình trạng này cũng tồn tại ở nhiều nghĩa trang khác trên địa bàn Hà Nội. Khi khung xương và hoa giả không phân hủy nên đội quản trang sẽ gom chất thành đống và đốt, khói bay ra môi trường gây độc hại cho người dân trong khu vực.

Nhận thấy những tác hại của hoa giả bằng ni lông có thể gây hại tới môi trường và con người, nhà tang lễ thành phố đã có nhiều động thái nhằm giảm thiểu tình trạng này. Theo ông Nguyễn Xuân Bách, hệ thống nhà tang lễ thành phố tại 4 địa điểm Cầu Giấy, Đông Anh, Thanh Trì, 125 Phùng Hưng đã bố trí vòng hoa lụa thay thế cho vòng hoa truyền thống. Khách hàng có nhu cầu thuê vòng hoa có giá là 30.000 đồng/lần.

Bên cạnh đó, nhà tang lễ thành phố cũng tuyên truyền trên loa phóng thanh, bảng điện tử về việc tổ chức đám tang theo hình thức văn minh, tiết kiệm. Nhờ vậy, hầu hết các cơ quan đoàn thể sử dụng vòng hoa luân chuyển của Ban Tổ chức.

Với các hộ kinh doanh vòng hoa xung quanh nhà tang lễ thành phố tại 125 Phùng Hưng, ông Nguyễn Xuân Bách cho biết, đã phối hợp với lực lượng Công an phường Cửa Đông tuyên truyền nhằm tránh tình trạng chèo kéo khách. Tuy nhiên, ông Bách cũng thừa nhận, sẽ rất khó khăn trong việc xóa bỏ việc phúng viếng đám tang bằng vòng hoa truyền thống.

Hơn nữa, các nội dung tuyên truyền về việc tổ chức tang lễ văn minh mới chỉ dừng lại ở việc khuyến khích người dân sử dụng vòng hoa luân chuyển để tiết kiệm chi phí chứ chưa nói đến tác hại mà vòng hoa đa phần là ni lông mang lại cho môi trường và con người.

Hiện nay nhiều cấp, ngành đã ủng hộ phong trào “nói không với vòng hoa có nhiều ni lông” vì sự tốn kém và ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, để giữ được nét văn hóa truyền thống bao đời nay lại cần có những giải pháp tuyên truyền cụ thể, đồng bộ để không chỉ các ngành, cấp thực hiện tốt mà chính người dân nhận thấy sự cần thiết phải thực hiện việc sử dụng hoa tươi, vòng hoa luân chuyển.