Cần có một chính sách công bằng với giao thông công cộng

Hà Nội đã trở thành một đại đô thị về quy mô dân số và phương tiện cá nhân với hơn 8 triệu người, gần 7,5 triệu xe. Ùn tắc giao thông đang diễn biến phức tạp, ô nhiễm môi trường ngày càng đáng lo ngại hơn. Trong bối cảnh đó, mạng lưới vận tải hành khách công cộng của Thủ đô mới đáp ứng dưới 17,5% nhu cầu đi lại. Sức hút của vận tải hành khách công cộng chưa thực sự lan tỏa.

Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông công cộng Hà Nội Thái Hồ Phương cho biết, mạng lưới vận tải công cộng của Hà Nội hiện có 154 tuyến xe buýt với 132 tuyến có trợ giá..., "phủ sóng" đến 30 quận, huyện, thị xã. 

Trong 9 tháng năm 2022, hệ thống xe buýt đã thu hút được 215 triệu lượt hành khách, doanh thu đạt trên 400 tỷ đồng... Hệ thống vận tải công cộng trên địa bàn thành phố đã cơ bản phục hồi sau giai đoạn dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, kéo dài, đáp ứng tốt nhu cầu đi lại của người dân.

Cùng với việc phục hồi, hệ thống vận tải công cộng tại Thủ đô ngày càng đa dạng về tuyến và loại hình phương tiện. Hà Nội đã bổ sung thêm các tuyến xe buýt điện; đồng thời, từng bước thay thế các phương tiện cũ; xây dựng hệ thống vé thông minh, liên thông giữa xe buýt và tàu điện... theo hướng có lợi cho người dân để khuyến khích người dân tham gia sử dụng vận tải công cộng. 

Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Đường sắt Hà Nội (Hanoi Metro) Vũ Hồng Trường thông tin, ngày 6-11-2021, tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, tuyến metro đầu tiên của Hà Nội và cả nước chính thức đi vào hoạt động. Tính đến hết ngày 4-10, tuyến đã vận hành được 333 ngày an toàn; vận chuyển được hơn 6,4 triệu lượt hành khách. Đặc biệt, từ đầu tháng 10-2022, khi sinh viên nhập học, lượng khách tăng hơn so với tháng 9-2022 là 15%. Riêng ngày 4-10, đạt kỷ lục vận chuyển 31.537 lượt hành khách. Trong đó, 70% là những hành khách sử dụng thường xuyên bằng vé tháng. Lưu lượng giờ cao điểm hiện nay đạt 5.000 - 6.000 hành khách. 

Dù đã có những bước chuyển biến rõ rệt, song đại diện cơ quan quản lý nhà nước và các chuyên gia giao thông cũng thẳng thắn nhìn nhận, vận tải hành khách công cộng Thủ đô vẫn còn nhiều hạn chế. Đặc biệt, xe buýt, loại hình vận tải công cộng chủ lực của Thủ đô vẫn đang phải vật lộn giữa ùn tắc, thiếu tính cơ động và chưa bảo đảm thời gian di chuyển nên chưa thực sự hấp dẫn hành khách. Trong khi đó, đường sắt đô thị dù vận hành nhanh, đúng giờ nhưng mới chỉ đơn tuyến nên chưa đáp ứng được yêu cầu.

Làm sao để hút khách đến với vận tải công cộng? Trả lời câu hỏi này, chuyên gia giao thông Nguyễn Văn Dư cho rằng, trước tiên, Hà Nội cần có một trung tâm điều hành chung để kiểm soát các phương tiện giao thông công cộng. Phương tiện công cộng phải vừa rẻ, vừa thuận tiện để hấp dẫn người dân. Cùng với đó, cần tổ chức các bãi đỗ xe, nhất là ở khu vực trung tâm thành phố để thuận tiện hơn cho người sử dụng phương tiện công cộng.  

Một số ý kiến nhấn mạnh, muốn phát triển giao thông công cộng cần nhiều giải pháp. Đầu tiên thành phố cần phủ kín mạng lưới giao thông công cộng để người dân dễ dàng tiếp cận. 

Bên cạnh đó, cần có chính sách công bằng với giao thông công cộng, tổ chức giao thông và quản lý giao thông hợp lý. 

"Hiện nay, chúng tôi đã và đang nỗ lực nâng cao chất lượng vận tải của xe buýt, đặc biệt là thái độ phục vụ của lái, phụ xe buýt... Song, cùng với sự thay đổi của đơn vị quản lý xe buýt, chúng tôi mong muốn người dân cũng chia sẻ với những khó khăn, áp lực mà hệ thống vận tải xe buýt phải đối mặt. Mỗi người dân hãy là những hành khách có văn hóa, văn minh...", Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông công cộng Hà Nội Thái Hồ Phương đề nghị.