Tiến quân vào bán đảo Sơn Trà

Bộ đội trên đường tiến về giải phóng các tỉnh thành phố miền Trung trong những ngày tháng 4/1975

Tấm bản đồ mỗi ngày lại đậm thêm những lá cờ giải phóng. Huế rồi Tam Kỳ, Chu Lai... Thực tế Đà Nẵng đã hoàn toàn bị cô lập. Bọn địch đã cắt đường số 1. Con đường rút chạy duy nhất của 10 vạn quân ngụy ở Đà Nẵng bây giờ là đường thủy từ bán đảo Sơn Trà.

Bộ Tư lệnh Binh đoàn Hương Giang đã nhanh chóng ra lệnh cho các đơn vị tiến quân về Đà Nẵng. Trung đoàn 18 đang truy kích địch ở Nam Phú Lộc, đêm 27-3 được lệnh chuyển hướng tiêu diệt giặc ở Phước Tượng. Từ Thượng Đức, Sư đoàn B04 đã nhanh chóng tiêu diệt Lữ đoàn Lính thủy đánh bộ 369 của địch, chuẩn bị tiến vào thành phố Đà Nẵng. Trung đoàn 9 và một tiểu đoàn xe tăng tiến theo đường 14 từ hướng Tây Bắc tấn công Sư đoàn 3 Ngụy ở Khánh Hòa và chuẩn bị tham gia đánh chiếm sân bay Đà Nẵng. Phối thuộc với các lực lượng của Binh đoàn và các đơn vị bạn ở hướng Nam Sư đoàn 2 Quân khu 5 tiến công sân bay Nước Mặn. ở nhiều nơi khác, lực lượng tại chỗ đã nổi dậy phá ấp trừ gian chuẩn bị tốt mọi điều kiện để phối hợp với các lực lượng của ta khi tiến vào thành phố.

Thế trận tiến công giải phóng Đà Nẵng đã hình thành ba mũi chủ yếu, bịt chặt quân địch không cho chúng chạy thoát.

Đêm 27-3-1975, dưới ánh trăng bàng bạc cuối tháng, Tiểu đoàn trưởng Trần Minh Thiệt đã gặp Phó Tư lệnh Binh đoàn tại Phú Lộc; Phó Tư lệnh hỏi Thiệt:

- Quê anh ở Đà Nẵng phải không ?

- Dạ, thưa đúng ạ.

- Tốt quá. Anh thuộc đường ra bán đảo Sơn Trà chứ ?

Sau vài phút suy nghĩ, Trần Minh Thiệt trả lời:

- Từ ngày rời Đà Nẵng đến giờ, tôi biết bọn địch có ủi một số nhà cửa ven đường nhưng tôi vẫn nhớ đường ra bán đảo Sơn Trà.

- Thế này nhé - Phó Tư lệnh vỗ nhẹ vào vai Thiệt thân mật - Anh sẽ dẫn đường cho mũi đột kích tiến vào bán đảo Sơn Trà.

Đêm ấy Trần Minh Thiệt cứ bồi hồi xao xuyến. Niềm vui đến với anh đột ngột quá, anh sẽ dẫn đoàn quân về giải phóng quê hương. ở đó có mẹ và em gái anh đang ngày ngày mong anh cháy ruột gan, chắc mẹ sẽ mừng lắm khi gặp anh giữa thành phố tự do này. Ôi hạnh phúc, sung sướng quá.

Sáng 28-3, pháo binh Đoàn M64 đặt trận địa ở đèo Mũi Trâu, cách vị trí địch chưa đầy hai cây số bắn dữ dội vào sân bay Đà Nẵng, khu trung tâm thông tin. Nhiều máy bay địch bị phá hủy. Sân bay Đà Nẵng chìm trong khói lửa. Đêm 28-3, Tiểu đoàn 8 Trung đoàn 18 do Tiểu đoàn trưởng Thiệt chỉ huy đã đập tan tuyến phòng thủ của địch ở đèo Hải Vân. Cùng trong đội hình tiến công thần tốc của Tiểu đoàn 8 có 6 xe tăng của Tiểu đoàn 4 Lữ đoàn H03.

Phó Tư lệnh Binh đoàn trực tiếp chỉ huy mũi đột kích. Sáng 29-3, Trung đoàn 18 đã vượt đèo Hải Vân đánh chiếm kho xăng Liên Chiểu. Người dẫn đường đưa mũi đột kích vào bán đảo Sơn Trà là Tiểu đoàn trưởng Thiệt, Đại đội trưởng Nguyễn Tiến Lãi chỉ huy Đại đội 6. Khi chiếc xe tăng đầu tiên vào đến thành phố, Thiệt đã reo lên sung sướng. Anh cố nhớ lại ngôi nhà của mẹ anh ven đường, tìm người mẹ người em trong dòng người đang vẫy chào kia, nơi nền nhà anh trước đây đã dựng lên những nhà cao tầng, bọn địch đã đuổi mẹ anh ra khỏi thành phố.

Trước mặt mọi người, cầu Trịnh Minh Thế đã hiện rõ. Các chiến sĩ lái xe tăng tăng tốc độ. Khi đến cầu Trịnh Minh Thế, mọi người nhận rõ đã có đơn vị bạn chiếm giữ hai đầu cầu, tạo điều kiện cho đơn vị nhanh chóng vượt cầu, phối hợp đánh chiếm bán đảo Sơn Trà. Sau khi chiếm cầu cảng, các chiến sĩ xe tăng Lữ H03 và chiến sĩ bộ binh đã nhanh chóng chiếm khu rađa. ở bến cảng này cảnh tượng thật hỗn loạn. Lính ngụy vứt bỏ quần áo lính, súng đạn, liều chết chen chúc xuống tàu đã đặc kín người. Chưa tháo thân được chúng vẫn cướp bóc trắng trợn. Nhiều phụ nữ bị chúng cướp hết tiền bạc. Những tên sĩ quan ngụy trước đó còn hung hăng bây giờ tiu nghỉu để mặc cho bọn “đàn em” gây sự. Có tên sĩ quan “lên mặt” đã bị lính bắn chết. Dưới mặt nước lềnh bềnh quần áo, đồ đạc và cả xác người.

Thế là chỉ sau 32 tiếng đồng hồ, Trung đoàn 18 đã cùng với các đơn vị bạn đánh chiếm bán đảo Sơn Trà.

Cũng trong thời gian ấy, trên các hướng đường 14B, Thượng Đức, Trung đoàn 9 đã đánh chiếm Sở chỉ huy Sư 3 ngụy, tiến vào cảng Đà Nẵng. Trung đoàn 66, 24 tiến thẳng vào trung tâm thành phố. ở hướng Nam, Sư đoàn 2 Quân khu 5 và đơn vị bạn đánh chiếm sân bay Nước Mặn. Sư đoàn tiến công theo trục đường 1, đánh chiếm sân bay Đà Nẵng rồi tiến vào trung tâm thành phố. Một cuộc họp vây tuyệt đẹp được lực lượng quần chúng nổi dậy tiếp sức đã giải phóng Đà Nẵng, làm tan rã hơn 10 vạn quân địch.

Trong những đoàn người từ thành phố ra bán đảo Sơn Trà tìm người thân có bà mẹ của Trần Minh Thiệt. Dưới bóng cờ sao, hai mẹ con người chiến sĩ ấy đã gặp nhau trong niềm vui xúc động. Trong nụ cười rạng rỡ của người mẹ có cả những giọt nước mắt.

Chính ủy đoàn xe tăng H03 quê ở Đà Nẵng, khi đặt chân lên quê hương giải phóng đã tạt qua nhà. Ông nhớ rất rõ ngày xa xưa ấy, bên cái giếng này, ông và những người dân đói nghèo đã phải quỳ xuống cúi đầu chào Bảo Đại. Nước giếng vẫn trong veo. Lòng dân vẫn hướng về Đảng, đâu chỉ có người thân thích ào ra đón ông, reo vui mà tất cả những người dân ở đó. Họ ngắm nhìn ông, hỏi chuyện, vui cười, mời ông đến thăm. Tình cảm thật quyến luyến, sâu đậm. Các đơn vị của Binh đoàn đã hội tụ ở Đà Nẵng. Bộ Tư lệnh tiền phương của Binh đoàn đặt tại Sở chỉ huy Sư 3 ngụy. Tin vui đến, sư đoàn B25, B04 và 10 đơn vị khác được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Quân công: hàng trăm tập thể, hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ được khen thưởng.

Trên lá Quân kỳ quyết thắng của các đơn vị lại gắn thêm tấm Huân chương mới. Chuẩn bị bước vào trận quyết chiến và quyết thắng, chiến thắng, niềm vui đang tiếp thêm sức mạnh cho Binh đoàn. Tất cả lại náo nức, hồi hộp, nóng lòng chờ ngày lên đường. Con đường số 1 như một mũi tên đỏ hướng vào Sài Gòn lại rậm rịch tiếng bước chân, rộn rã tiếng xe. Một cuộc hành quân mới lại bắt đầu. Náo nức, sôi động, khẩn trương.

HNM