Học sinh và gia đình sẽ được lợi ích gì?

Ý nghĩa nhân văn, tầm nhìn chiến lược

Ở nhiều quốc gia trên thế giới như Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc, Hàn Quốc, Anh, Mỹ…, chương trình sữa học đường được thực hiện từ rất sớm. Nhật là một trong những quốc gia coi chương trình này như một chiến lược để cải thiện thể lực giống nòi. Ngay sau chiến tranh thế giới thứ II và nối tiếp những năm sau đó, bữa trưa của học sinh Nhật được cung cấp sữa. Sau năm 1970, bữa ăn của học sinh Nhật dần hình thành và ổn định cho tới ngày nay. Tại Mỹ, chương trình còn được thực hiện sớm hơn, từ năm 1940, bắt đầu từ Chicago, New York…, tới năm 1946 trở thành chương trình bữa trưa quốc gia cho học sinh. Một nước Đông Nam Á là Thái Lan cũng thực hiện chương trình sữa học đường quốc gia từ năm 1985…

Trong khi đó, tại Việt Nam, theo thống kê của Viện Dinh dưỡng quốc gia (Bộ Y tế) năm 2015, tỷ lệ trẻ em bị suy dinh dưỡng thể thấp còi, thể nhẹ cân, thiếu máu… vẫn ở mức rất cao so với thế giới, tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng thể thấp còi lên tới 24,6%. Với tình trạng như vậy, việc mỗi ngày được bổ sung ít nhất 1 hộp sữa trong bữa ăn học đường thông qua chương trình sữa học đường là điều cần thiết và nên làm. Nhận định về vấn đề này, PGS.TS Bùi Thị Nhung - Trưởng khoa Dinh dưỡng Trường học (Viện Dinh dưỡng quốc gia) cho biết, sữa là một trong tám nhóm thực phẩm được khuyến cáo nên sử dụng hằng ngày, có mặt trên tất cả tháp dinh dưỡng ở mọi lứa tuổi. Sữa quan trọng và dễ tiếp thu trong giai đoạn tiền dậy thì và dậy thì. Viện Dinh dưỡng Quốc gia khuyến nghị trẻ mầm non nên sử dụng 3 - 4 đơn vị sữa một ngày; trẻ 6 - 7 tuổi sử dụng 5 đơn vị sữa, trẻ 9 - 11 tuổi sử dụng 9 đơn vị sữa một ngày.

Nhận thức được vấn đề này, Chương trình sữa học đường quốc gia đã ra đời nhằm cải thiện tình trạng dinh dưỡng, góp phần nâng cao tầm vóc trẻ em mẫu giáo và tiểu học đến năm 2020. Chương trình đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 1340/QĐ-TTg ngày 8-7-2016, trong đó nêu rõ mục tiêu chương trình: "Cải thiện tình trạng dinh dưỡng của trẻ em mẫu giáo và tiểu học thông qua hoạt động cho trẻ em uống sữa hằng ngày nhằm giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng, nâng cao tầm vóc, thể lực của trẻ em Việt Nam, góp phần phát triển nguồn nhân lực trong tương lai". 

Rộng hơn, chương trình hướng đến các mục tiêu: Bổ sung vi chất dinh dưỡng thông qua khẩu phần ăn hằng ngày của các em học sinh mẫu giáo và tiểu học ở các trường; đáp ứng 90 - 95% nhu cầu năng lượng của trẻ vào năm 2020.

Tính nhân văn của chương trình thể hiện rõ ở việc tất cả trẻ em trong độ tuổi mầm non và tiểu học đều được uống sữa để phát triển. Chương trình được xã hội hóa, với sự tham gia của Nhà nước, doanh nghiệp và gia đình phụ huynh học sinh. Như vậy, tất cả trẻ em trong lớp, trường học đều được uống sữa, không có trường hợp em được uống, em không được uống.

Việt Nam là đất nước đang phát triển, nhiều gia đình chưa có điều kiện sử dụng sữa mỗi ngày, trong khi trẻ em độ tuổi mẫu giáo và tiểu học rất cần chăm sóc dinh dưỡng cho sự phát triển trong tương lai, góp phần nâng cao thể lực và trí tuệ, tầm vóc trẻ em và thanh thiếu niên Việt Nam, tiến tới cải thiện chất lượng nguồn nhân lực Việt Nam; thúc đẩy sự phát triển của nền nông nghiệp nói chung và ngành chăn nuôi bò sữa nói riêng; thực hiện đầy đủ và trọn vẹn Công ước Quyền trẻ em, Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.

Học sinh và gia đình được hưởng lợi những gì?

Chính vì những mục tiêu và ý nghĩa trên, những sản phẩm được sử dụng trong Chương trình sữa học đường đều phải là các sản phẩm được nghiên cứu lâm sàng, bổ sung được các vi chất đang bị thiếu hụt của các em lứa tuổi học đường. Theo quyết định 1340/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, chương trình sữa học đường tại Việt Nam sẽ được tiến hành theo hình thức xã hội hóa, với sự tham gia đóng góp của 3 bên: Nhà nước, gia đình và doanh nghiệp hỗ trợ. Trên cả nước hiện có 10 tỉnh, thành phố triển khai chương trình này và đạt được những kết quả khả quan trong việc cải thiện tình trạng thể chất của các em học sinh, giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi và nhẹ cân của các địa phương.

Chương trình sữa học đường được triển khai sẽ đem lại nhiều lợi ích từ nhiều phía. Các gia đình sẽ yên tâm 100% con em mình được uống sữa tại lớp dưới sự giám sát và hướng dẫn của giáo viên. Chi phí mua sữa bỏ ra sẽ chỉ bằng 1/2 chi phí mua sữa ở ngoài hoặc thấp hơn. Đặc biệt, đối với các trường hợp gia đình chính sách, hộ nghèo sẽ được Nhà nước và doanh nghiệp hỗ trợ 100% chi phí theo qui định của chương trình. Đối với một số địa phương ở vùng sâu, vùng xa, nơi kinh tế các hộ gia đình còn nhiều khó khăn, thì đây sẽ là động lực cho các em ham thích đến trường, tạo điều kiện cho các em học sinh phát triển về thể chất và trí tuệ để có thể xây dựng cho mình một tương lai tốt đẹp hơn.

Bên cạnh đó, chương trình hỗ trợ các tỉnh thực hiện tốt mục tiêu phổ cập giáo dục bậc tiểu học; phát triển ngành chăn nuôi bò sữa tại các tỉnh, tạo công ăn việc làm ổn định cho các hộ chăn nuôi bò sữa và trồng cỏ phục vụ chăn nuôi. Từ đó, góp phần ổn định nguồn thu ngân sách của các địa phương; chuẩn bị được nguồn nhân lực cho tương lai có khả năng cạnh tranh được với thế giới về tầm vóc và trí tuệ.

Đối với doanh nghiệp sản xuất sữa, chương trình giúp nâng cao ý thức, trách nhiệm xã hội cộng đồng, bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp khi tham gia; tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh, đóng góp ngân sách cho Nhà nước để Nhà nước có thể sử dụng, đầu tư vào các mục tiêu phát triển an sinh xã hội...